Kişilik Bozukluğu ile Yaşamak
Kişilik, bireyi diğerlerinden ayıran ve ‘’ben’’ diye bir şeyin varolmasını sağlayan doğuştan getirilen özellikler ile sonradan kazanılan özelliklerin sürekliliğiyle oluşan örüntülerdir. Yani basit bir tanımla kişinin kendine ait özellikleridir. Bu özellikler duygu, davranış ve düşünce yapılarının tümünü içerir. Kişinin çevreye vereceği tepkileri ve değerlendirmelerini yani dolayısıyla dış dünya ile iletişimini ve kendine bakışını belirler. Günümüzde kişilik öğrenmenin etkisiyle gelişen ve kişinin dünyayı algılama, yaşamla başa çıkma biçimi olarak tanımlanan “karakter” ve doğuştan getirilen biyolojik temelli davranış yatkınlıkları olarak ele alınan “mizaç” şeklinde iki bileşenli olarak ele alınır. Kişilik gelişimi için çocukluk çağı oldukça önemlidir.
Kişilik bozukluklarından bahsedecek olursak; bireyin toplumsal uyumunda, mesleki uyumunda, ilişkilerinde bozulmalara neden olan, belirli tip kişilik örüntüsünün çok fazla belirgin olduğu, işlevsiz inançlar ve uyumsuz davranış biçimleriyle karakterizedir. Genetik aktarım veya hayatı etkileyen önemli bir olay veya olaylar kişilik bozukluklarında belirleyici olabilmektedir.
Ruben, kişilik bozukluklarını üç kümede tanımlamıştır. A kümesi paranoid, şizoid ve şizotipal kişilik bozukluklarını; B kümesi, antisosyal, sınırda, histriyonik, narsistik kişilik bozukluklarını; C kümesi ise çekingen, bağımlı ve obsesif kompulsif kişilik bozukluklarını içermektedir.
Kişilik bozukluğu olan kişiler genellikle durumlarının farkında değildir ve tedavi için yardım aramazlar. Sonuç olarak birçoğu tedavi edilmez. Çünkü yaşamını bu bozuklukla sürdürebilmektedir. Ancak tedavi aldığında birey kendini rahatsız eden semptomların hafiflediğini ve rahatladığını hissetmektedir.
Tedavisi için ilaç kullanımı dışında psikoterapiler uygulanmaktadır. Terapi kişinin hatalı düşünce kalıplarını, hatalı kendilik değerlendirmelerini farketmesini, yeni düşünce ve davranış kalıpları edinmesini, kişiler arası ilişkileri geliştirmesini sağlar.
Özdemir,2012
Öztürk ve Uluşahin, 2015