Keratokonus gözün saydam tabakasının yani korneanın ilerleyici miyop ve astigmat ile birlikte incelmesi ve sivrileşmesiyle oluşan bir hastalıktır. Genellikle ergenlik döneminde başlayan hastalıktan hastalar ancak 20'li yaşlarında haberdar olurlar. Hastalık 20–40 yaş arasında ilerleme gösterip 40'lı yaşlardan sonra durağan döneme girer.
Kornea, gözün çok önemli bir kısmıdır. Işık göze kornea aracılığıyla girer; kornea ışınları kırarak veya odaklayarak net görmenizi sağlar. Keratokonusta, korneanın şekli değişir ve görme bozulur. Keratokonus araba kullanma, bilgisayarda yazı yazma, televizyon izleme veya okuma gibi bazı faaliyetleri güçleştirebilir.
Keratokonus Belirtileri Nelerdir?
Keratokonus hastalığında başlangıç yaşı olarak belirli bir yaş bulunmamaktadır. Her yaşya ortaya çıkabilmektedir. Ancak istatistikler ergenlik sonrası 20 li yaşlarda gelişmeye başlayarak kornea yapısını konikleştirerek bozmaktadır. Keratokonus hastalığı çok yavaş seyrettiği için teşhis edilmesi güç olabilir. Genellikle iki gözde farklı seviyelerde seyretmektedir.
Görüşte netlik azalması çarpık ve bulanıklık
Miyop
Çift görme
Astigmatizm
Gözde parıltı
Göz yorgunluğu ile seyreden bağ ağrıları
Gözlerde ışığa karşı aşırı hassasiyet
Teşhisi
Belirtileri genellikle ergenlik çağında ortaya çıkmaya başlayan hastalığın çocuk yaşta tanısı zordur, çok ayrıntılı muayenelerle belirlenebilir. Birçok hasta kendilerinde sadece "miyop astigmat" rahatsızlığı olduğunu zanneder. 20 ila 40 yaş arasında ilerleme gösterir. Bu dönemde gözlük numaraları sık sık değişmeye başlar ve hastalara her gittikleri göz uzmanı değişik numaralı gözlük reçeteleri verebilir. Gözlüğe rağmen hasta net göremeyebilir.
Tedavisi
Hastalığın erken dönemlerinde özel sert kontakt lensler kullanılır. Ancak kontakt lensler hastalığın ilerlemesini durduramazlar. Bu lensler kornea merkezinin bombeliğini, dolayısıyla astigmatı düzeltir ve net görüş sağlayarak görme arttırılabilir. Ancak, hastalık ilerledikçe bunlar da yetersiz kalır ve görme giderek azalır. Bir başka alternatif tedavi Intra Korneal Ring (INTACS) denilen, kornea tabakası içine bir halka yerleştirmek şeklindedir. İlerlemeyi kısmen önleyici olabilir. Başka bir alternatif tedavi kornea nakli ameliyatıdır. Kornea nakli ameliyatı, kornea bağışlarının yetersiz aynı zamanda pahalı olması ve üstelik vücudun % 15–20 oranında dokuyu reddetme olasılığı olması nedeniyle son aşamada tercih edilen bir tedavidir. Ancak son yıllarda etkinliği kabul gören bir tedavi olan; Corneal Cross Linking uygulamasıyla hastalığın ilerlemesi durdurulabilmektedir.
Kontakt Lens
Keratokonus hastalığı olan hastalarda görme kalitesini arttırmak için kullanılabilecek araçlardan birincisi gözlüktür. Ancak keratokonuslu hastalarda problem korneanın şekil bozukluğu olduğu için gözlükle net bir görüş elde edilemeyebilir. Bu nedenle görme kalitesini arttırmak ve daha net bir görüntü elde etmek amacıyla gaz geçirgen lenslerden (kontakt lens) yararlanılır.
Gaz Geçirgen Lensler: Keratokonusta dikleşen korneanın yapısına özel olarak tasarlanmış gaz geçirgen lenslerden yararlanılır. Son teknolojilere göre sert gaz geçirgen lenslerde lensin göze uyma oranı çok yüksektir ve bu lenslerle oldukça kaliteli bir görüş ve konforlu bir kullanım mümkündür.
Piggy Back Lensler: Gaz geçirgen lenslerin hastada yeterli konforu sağlayamadığı durumlarda piggy back lenslerden yararlanılır. Hastaya biri yumuşak biri de sert lens olmak üzere iki lens üst üste uygulanarak lensin gözdeki konforu arttırılır.
Korneoscleral Lensler: Hem kornea hem de sclerayı kaplayan çok geniş tasarımlı olup, keratoplasti olması gereken ve normal keratokonus lenslerini tolore edemeyen hastalarda nadiren de olsa tercih edilen bir seçenektir.
Softperm Lensler: Nadiren ilerlememiş keratokonus olgularında ortası sert, kenarları yumuşak lenslerden (softperm) faydalanılabilir.
Kontakt lens kullanımı Keratokonus hastalarına görme kalitesini arttırmak için önerilir. Kontakt lens kullanımına rağmen keratokonus ilerlemeye devam edebilir. Bu nedenle kontakt lens kullanan hastaların çok iyi takip edilmesi gerekmektedir. Hastaların takip süresinde hastalığın ilerlediği anlaşılıyorsa Corneal Cross-Linking (CCL) tedavisi uygulanır.
CORNEAL CROSS LINKING (CCL) TEDAVİSİ NEDİR?
Yaşımız ilerledikçe korneal kollajen kalınlaşır ve sertleşir. 40 lı yaşlardan sonra sağlıklı kişilerde keratokonus bulgularında ilerleme olmaması bu nedenledir. Benzer bir durum şeker hastalarında (Diabetes Mellitus’da) görülür. Genç diabetli hastalarda bu nedenle keratokonus bulgularında ilerleme olmaz. Corneal Cross Linking tedavi fikri buradan doğmuştur. Korneal kollajenin direnci arttırılırsa korneanın dayanaklılığı arttırılır ve keratokonusun ilerlemesi durdurulabilir. Ultraviyole A ve damla formunda riboflavin kullanılarak kornea kollajen lifler arasındaki bağların arttırılması ve korneanın daha dirençli hale gelmesi sağlanır. Bu tedavinin amacı ilerlemekte olan keratokonus hastalığını durdurmak, kırma kusurunu azaltarak görme kalitesini arttırmak ve kornea nakli (keratoplasti) gereksinimini ortadan kaldırmaktır.
Tedavi Öncesi Yapılan Tetkik ve Muayeneler:
• Gözlüksüz ve gözlüklü görme düzeyi
• Damlalı ve damlasız kırma (refraksiyon) kusuru
• Kornea topografisi (korneanın ön yüzeyinin haritası)
• Kornea kalınlığı
• Endotel hücre sayımı
• Fundus (göz dibi) muayenesi
Kornea İçi Halkalar (Intacs, Keraring, Ferrara Ring)
Kornea halkanın özellikleri;
Şeffaf
Micro boyutta
Düzeltilmesi gereken dioptri miktarına göre kalınlığı değişen
Gözün kornea dokusu içerisine yerleştirilen
Yarım ay şeklinde ve 2 parçadan oluşan özel aparatlardır
Bu halkalar dışarıdan bakıldığında fark edilmez ve en önemlisi kontakt lens gibi hissedilmez. İstenildiği zaman kolayca çıkarılabilen halkalar, görme merkezine yerleştirilmediğinden görmeyi etkileyecek herhangi bir kalıcı iz bırakmaz. Değişik kalınlıkta tipleri olan halkalar, keratokonus hastalığının derecesine göre tercih edilerek yerleştirilir.
Intacs kornea dokusunun içine yerleştirildiğinde, Keratokonus hastalığının korneada sebep olduğu sivriliği/ bombeyi tıpkı bir kasnak gibi korneayı gererek yok eder. Bu arada kişinin miyopisinde de düzelme meydana gelir.
Gözün içerisine yerleştirilen intacs saydam olup göz dokunuzla uyumlu bir şekilde ömür boyu sorun çıkarmadan kalacak ayrıca istenildiğinde geri çıkartılabilecek bir malzemedir. Ameliyat sonrası dışarıdan bakıldığında görünmez ve gözde varlığı hissedilmez.