Pelvik fonksiyon bozukluğu, vücudun pelvik bölgesinde oluşan herhangi bir işlevsel eksikliği içerir. Birçoğu pelvik taban kas güçsüzlüğü nedeniyle meydana gelir ve idrar kaçırma problemi de bunlardan biridir. İdrar kaçırma, yalnızca tıbbi bir problem değildir. Duygusal, psikolojik ve sosyal hayatı da olumsuz yönde etkilediği için tedavi gerektirir.
İdrar kaçırma nedir?
İdrar kaçırma, idrarın mesaneden kontrol dışı bir şekilde sızmasıdır. Sızan miktar az veya çok olabilir, her gün meydana gelebildiği gibi belirli sıklıklarla da görülebilir. Mesane kontrolünün kaybı, çok sayıda kadını etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Pek çok kadın çekinme duygusu nedeniyle doktor yardımına başvurmadığı için idrar kaçırma oranı tam olarak bilinememektedir.
İdrar kaçırma neden olur, türleri nelerdir?
İdrar kaçırmanın çeşitli nedenleri vardır. Gebelik, doğum, ilerleyen yaş, egzersiz eksikliği, diyabet, Parkinson hastalığı ve genetik en yaygın sebeplerdir.
İdrar kaçırmanın neden kaynaklandığı ve nasıl oluştuğuna göre kategorize edilmiş olan 4 farklı türü vardır. Bunlar; taşma, sıkışma, stres veya karışık tip idrar kaçırmadır.
Sıkışma tipi idrar kaçırma tedavisi nasıl yapılır?
Dolu olmasa dahi, beyin tarafından mesanenin boşaltılması gerektiği hakkında sinyaller verir. Mesane kaslarının çok aktif olması da bunun nedenidir. İdrara sıkışma hissi bir anda oluşur ve mesane idrarın geçmesi için sıkılaşır. Sıkça görülen bir idrar kaçırma türüdür, aşırı aktif mesane problemi olarak da adlandırılır.
Kadınlarda daha yaygın görülen sıkışma tipi idrar kaçırma, günlük yaşam faaliyetlerini kısıtlayabilir. Bu problemi yaşayan insanlar, tuvalete yakın olmadıklarında aniden idrar yapmak zorunda kalacaklarından endişe ederler.
Sıkışma tipi idrar kaçırmanın ana belirtisi ani idrar yapma dürtüsüdür. Kişi, bu hissi kontrol edemez ve birçok kez idrar çıkmak zorunda kalır. Menopoz sonrası kadınlarda daha fazladır. Beslenme tarzı dahil olmak üzere birçok etkenden kaynaklanabilir. Yaşam tarzı değişiklikleri, mesane kasını gevşeten ilaçlar veya ameliyat ile sıkışma tipi idrar kaçırma problemi iyileştirilebilir.
Stres tipi idrar kaçırma nedir, nasıl tedavi edilir?
Öksürme, hapşırma, gülme, ağırlık kaldırma gibi karın içi basıncındaki ani artışlardan kaynaklanan idrar kaçağıdır. Sızıntı hacmi genellikle orta ile düşük seviyededir. Kadınlarda, çoğunlukla doğum komplikasyonları sebebiyle en sık görülen idrar kaçırma türlerindendir. Bu nedenle, ileri yaş kadınlarda daha yaygındır. Obez kişilerde bu problem, mesanenin üstünde oluşan aşırı baskıdan dolayı kaçırma miktarı daha şiddetlidir.
Stres tipi idrar kaçırma sorunu için herhangi bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Ancak, bu durumu yönetmek adına pelvik taban kaslarını güçlendiren Kegel egzersizleri tavsiye edilir. Yaşam tarzı değişiklikleri, vajinal ve üretral aletler, pedler ve hatta ameliyat diğer tedavi yöntemleridir.
İdrar kaçırma egzersizleri nelerdir?
Kegel egzersizi olarak bilinen idrar kaçırma egzersizleri, özellikle stres tipi idrar kaçırma türünde oldukça etkilidir. Egzersiz esnasında karın ve kalça kasları yerine pelvik kasları (pubococcygeus ve paravaginal) kasılmalıdır. Kaslar 10 saniye boyunca kasılır, daha sonra 10 saniye gevşetilir. Her gün belirli süre boyunca tekrarlanmalıdır.
İdrar kaçırma ameliyatı nasıl olur?
Yaşam tarzı değişiklikleri, Kegel egzersizi veya tıbbi tedaviler başarılı olmazsa, idrar kaçırma ameliyatı gerekebilir. Ameliyatın amacı, pelvik organ bozukluklarını düzeltmek ve mesane kaslarını pelvis içindeki orijinal pozisyonlarına geri getirmektir. Birkaç farklı cerrahi prosedür vardır. Her hastanın idrar kaçırma türüne ve nedenine bağlı olarak geliştirilen farklı cerrahi planlar gerçekleştirilecektir.
Kadınlarda idrar kaçırma probleminin en yaygın cerrahi prosedürü midüretral askıdır. Diğer bir prosedür ise, üretra ve mesaneden arasındaki idrar çıkışından sorumlu üretral sfinkter kaslarına yapılan hücre enjeksiyonlarıdır. Bu kas hücreleri, hastanın uyluk bölgesinden toplanır ve üretraya tekrar enjekte edilir.