Beyin omurilik sıvısı adı verilen beyin suyu beyin karıncıklarında ve omurilikte boşluk yapılarını dolduran, bu yapıların beslenmesi ve yapısının korunması görevini yerine getiren berrak bir sıvı olup her gün yaklaşık yarım litre üretilip yine yarım litre olarak emilir. Beyin suyunun yapımının arttığı veya emiliminin azaldığı durumlarda beyin suyu artışı (hidrosefali) meydana gelir. Hidrosefali hastalarında beyin karıncıklarında ve boşluklarında genişleme olur, bunun sonucu olarak ta genişlemenin olduğu beyin bölgesi basıları bazı semptomlara neden olur. Her yaşta görülen bu durum sıklıkla yeni doğan döneminde ortaya çıkar. Bebeklerde bıngıldak kapanmadığı için beyin karıncık ve boşluklarındaki genişlemeye bağlı kafa büyür. Erişkin hastalarda ise kafa büyümesine neden olmaz fakat baş ağrısı, görme bozuklukları, denge bozuklukları, hafıza problemlerine ve nöbet geçirmeye neden olabilir.
Yeni doğan bebeklerde kafa çapının aşırı artması, erişkinlerde ise baş ağrısı, görme bozuklukları, denge kaybı gibi semptomlar varsa bir beyin cerrahına başvurmak gerekmektedir. Bir beyin cerrahı; beyin tümörü ameliyatı, beyin ameliyatı, alzheimer tedavisi, bel fıtığı ameliyatı, bel ağrısı tedavisi, boyun fıtığı ameliyatı, hidrosefali ameliyatı gibi tedavileri yapar.
Öncelikle yapılması gereken detaylı ve tam bir fizik muayene ardından istenecek beyin görüntüleme tetkikleri yaptırmaktır. Bu tetkikler beyin tomografisi, düz beyin MR’ ı, ilaçlı MR, BOS akım MR’ı olarak sıralanabilir. Muayenede şüphelenilmesi durumunda omuriliğe yönelik tetkikler de yaptırılabilir. Tüm bu tetkik sonuçları hakkında size en iyi beyin cerrahı bilgi verebilir. Çünkü hidrosefali tanısı beyin karıncıkları ve boşluklarının ölçümleri ve volüm değerlerine göre konur.
Eğer hasta hidrosefali tanısı almışsa çoğu zaman tedavisi ameliyatla yapılır. Hidrosefali ameliyatı şant adı verilen bir pompa sisteminin bir ucunu beyin karıncığına, diğer ucunu ise karın boşluğuna (tabi tüm işlemler cilt altından yapıldığı için dışarıda görünen parça yoktur) yerleştirerek fazla olan beyin suyunun karın boşluğuna akmasını sağlamak olarak açıklanabilir. Karın boşluğundan ise idrar yoluyla vücut dışına atılır. Ameliyat öncesi bir yoğun bakım yatağı ayrılmasında fayda vardır.
Bu tip hastaların takibinin çok sıkı yapılması, enfeksiyondan korunmak için tam teşekküllü bir ameliyathane gerektirmesi nedeniyle hidrosefali hastalarını birçok beyin cerrahı Ankara iline yönlendirmektedir.
