Gaslighting; bireyi, kendi akıl sağlığını veya gerçekliğini sorgulayacak derecede psikolojik olarak manipüle etmek olarak tanımlanmaktadır. Gaslighting, 1930'larda oynanan bir tiyatro oyunundan geliyor. Senaryoya göre Jack, eşi Bella'yı manipüle etmek için her gün gaz lambasının ışığını biraz kısıyor. Eşi "Bu lambanın ışığı azaldı mı?" diye sorduğunda ise sert bir şekilde karşılık verip kadını aşağılıyor. Sonuç olarak Bella'nın kendisine olan güvenini yitirmesini hedefliyor. İşte bu nedenle yapılan bu duygusal manipülasyonun adı “Gaslighting" oluyor.
Yapılan araştırmalara göre Gaslighting uygulayan kişiler karşı tarafa zarar veren davranışlarının bilincindedir. Bununla birlikte diğer insanların hayatlarında kontrol sahibi olmayı amaçlamaktadırlar.
GENELLIKLE ŞU CÜMLELERI KULLANIRLAR;
• "FAZLA ALINGANSIN."
• "GEREKSIZ TEPKI VERIYORSUN."
"HER ŞEYI FAZLA DRAMATIZE EDIYORSUN." "BÖYLE BİR ŞEY OLMADI, UYDURUYORSUN."
Gaslighting ile nasıl mücadele edilir? Ne yaşadığınızdan emin olmak için üçüncü bir kişiden görüş almak oldukça önemlidir. Bu kişi arkadaşınız, aile üyeniz ya da terapistiniz olabilir. Karşınızdaki kişinin hareketlerini objektif bir gözle değerlendirip gerçekleri görmenize yardımcı olur.
Bunun yanında istismarcı kişiden uzak durmak ve kendi içgüdülerinize, yargılarınıza güvenmek olası çözüm yollarından biridir.
Berk İşlek
