Okul hayatımızdan iş hayatına kadar pek çok yerde ve zamanda topluluk önünde konuşmuş ve bir sunum yapmış olabiliriz. Sunum yapmak bu kadar yaygın bir etkinlik iken hayatımızda çok az sayıda etkilendiğimiz ve başarılı bulduğumuz sunumlara katılabilmişizdir. Pek çok insan kendi deneyimlerinden ve başkalarında başarılı gördüğü uygulamalardan yola çıkarak kendini geliştirmek imkanı bulmaktadır. Ancak bu zaman isteyen bir yöntemdir. Başarılı sunumlar yapmak için bu konuda bilgi ve beceri edinilmesi giderek yaygınlaşan ve önem taşıyan bir eğitim haline gelmiştir. Başarılı sunumlar hazırlamak ve sunum korkusunun üstesinden gelmek için nasıl bir yöntem izleneceği ve etkili sunumların nasıl gerçekleştirileceği bu sunumun konusunu oluşturmaktadır. Etkili bir sunum gerçekleştirmek, öncesinde çalışma yapılmasını gerektirir. Bu çalışmaları sunum hazırlık sürecinde ele almak mümkündür.

Sunum bileşenleri olarak sunumun planlanması, hazırlanması ve gerçekleştirilmesi aşaması sayılabilir. Planlama, başarılı bir sunum hazırlamada kritik bir adımdır. Etkili planlama, içeriğin toplanmasına, mantıklı bir sıralamaya konmasına ve sonuç odaklı bir şekilde sunulmasına yardımcı olur. Sunulmak istenilen konularda ve izleyicilerin haberdar edilmesi gereken konularda net olunmalıdır. Başarılı bir sunum, dinleyenlere etkili, olumlu bir şekilde katkıda bulunmanıza izin verecektir (Silvis, 2014:5).

Etkili sunumun olmazsa olmazları;

1-Gerekli Görsel Yardımcılardan Yararlanmak

Bir sunum için, sunum ortamında kullanılacak yardımcı görsellerin seçiminden, sunum dosyasının hazırlanmasına kadar süren bir çalışmanın yapılması gerekir. Bütün bunlar tamamlandıktan sonra konuşma planına uygun olarak konuşma gerçekleştirilir. Konuşma için ön çalışmanın yapılması kadar beden dilinin kullanımı, etkili bir giriş yapma ve dikkatleri çekmeyi sürdürme ve soru ve cevap kısmında yapılacakların planlanması da başarılı bir sunum için dikkate alınması gereken çalışmalardır.

Sunum planı hazırlandıktan sonra görsel yardımcıların nerede ve nasıl kullanılacağına karar verilir. Bir sunum için görsellerin geliştirilmesi ve kullanılması ile ilgili özelliklerin dikkate alınması gerekir. Görsel yardımcılar bir sunumun başarısını etkiler. Yüksek kaliteli görsel sunumu güçlendirir ve düşük kaliteli olanlar zayıflatır. Görsel yardımcılar, konuşmaları tamamladığından, estetik açıdan çekici, iyi tasarlanmış görselleri hedeflenmelidir.

2-Sunum Doyasında Olması Gerekenler

Çoğu sunum yapan kişi, özellikle de uzun konuşmalar yaparken slayt veya başka görseller kullanmaktadır. Doğru görsel yardımcılar sunuları geliştirebilir. Görsellerin alakalı, okunması ve anlaşılması kolay olmalıdır. Sunum dosyalarında kullanılacak görseller sunumu geliştirmeli ama konuşmanın yerine geçmemelidir. Slaytlar, konuşmalara görüntü eklemek ve bu slaytları kullanarak anlatmak üzere planlanmalıdır. Slayt sayısı sınırlı tutulmalıdır. En iyi slaytlar, izleyicilerin bir bakışta yorumlayıp anlayabilecekleri ve göz zevkini çeken şeylerdir. Slaytlarda listeler veya paragraflar tüm boş alanları dolduracak biçimde sıkıştırılmamalıdır. Konuşurken genişletebileceğiniz anahtar sözcükler ve cümleler kullanılmalıdır. Sunum dosyasını oluştururken kullanılacak olan metin miktarı çok önemlidir. Ekranda mümkün olduğunca dar kapsamlı metin olmalıdır. Ancak izleyicinin konuyu takip edebilmesi açısından önemli kavramlara yer verilmelidir.

Yazı tipi seçerken bir takım kısıtlamalarla karşılaşılabilir. Bilgisayarınızda iyi görünen şeyler yansıda kötü görüntülenebilir veya okunamayabilir. Yazı tipi seçiminde dikkat edilecek özellikler arasında yazı tipi seçimi, yazı tipi boyutu, büyük ve küçük harf kullanımına dikkat edilmesi gerekir. Slayt tasarımında genel olarak başlık, geçiş ve kapanışlar açısından bir takım özelliklerin dikkate alınması gerekir. Sunum dosyasını oluştururken kullanılacak zemin ve font renklerinin de seçimi önemlidir. Eğer bir kurum kimliği ön plana çıkaracak bir sunum planlandıysa bunu yansıtacak renklerin tercih edilmesi gerekir. Tabii ki renkler bu iş için uygunsa bu yapılmalıdır. Genellik açık renk zeminler seçildiğinde koyu renk yazı tipleri seçilmelidir. Yazı tipi rengi ve zemin kontrast renkler olmasına özen gösterilir. Yazılım programları, resimleri ve grafikleri slaytlara katıştırmayı kolaylaştırmaktadır. Her slaytta bir veya iki resim, kitlenize sunum bilgisini bir araya getirmenin bir yolunu verecektir. Ancak, insanları şaşırtmamak veya dikkatini dağıtmamak için görüntüler asgari seviyede tutulmalıdır. Metin ile resimler arasındaki dengeli ve temiz, karmaşık olmayan bir görünüm verilmelidir.

3-Sunumun Gerçekleştirme Aşamasında Yapılacak Çalışmalar

Sunumun anlatılmasına yani konuşmaya başlarken rahat ve güvenli bir duruşla çıkış yapılması beklenir. Öncelikle planlandığı gibi sunumun alt yapısı ve amaçları konusunda kısa ve açık bilgiler verilir ve daha sonra ana noktalar açıklanmaya başlanır. Sunum dosyasının yani ekran görüntülerinin konuşmacıyı tamamlaması gerekir. Konuşma teknik rapor niteliği taşımamalıdır. Bu nedenle konuşmacının söyleyeceği tüm sözleri slaytlara aktarması doğru olmaz. Sunuş içerisinde yer alan metin sadece odaklanmayı sağlamalı izleyicinin dikkatini ayakta tutmalıdır.

Konuşma tamamlandığında sunumun doğrudan bittiği bilgisi dinleyenlere verilmemelidir. Daha önceden planlanan etkili bitiş cümleleri kullanılmalıdır. Konu özetlenmeli ve dinleyenler sunum kapsamında eyleme davet edilmelidir. Dinleyenlere mutlaka teşekkür edilmelidir. Soru – cevap kısmı dikkatli bir biçimde yönetilir.

Başarılı sunum etkinlikleri ve etkili konuşma açısından başarılı olmasını sağlamak için önemli adımları belirtebilmek Başarılı bir sunum için ele alınması gereken temel ilkeler şunlardır:

• Konu ve izleyicinin uyumu;

• Bilgileri etkin bir şekilde düzenleme;

• Doğru ve yeterli bilgi miktarını belirleme;

• Zamanında başlama ve bitirme;

• Duyulmak ve anlaşılmak üzere konuşma; doğru sunum yardımcılarının seçimi;

• Güvenle iletişim kurmak.

Ayrıca Adair’in (2004:56) sunduğu altı etkili konuşma ilkesi vardır:

• açık ve net olun;

• Hazırlıklı olun;

• Sade olun;

• Canlı olun;

• Doğal olun;

• Kısa ve öz olun.

4-Beden Dilinin Etkin Kullanımı

Beden dilinin kullanımı sözlere samimiyet katar ve kendine olan güveni pekiştirir (Olson, 1998;72). Bu nedenle konuşma sırasında beden dili kullanmaya özen gösterilmelidir. Ancak abartılı hareketlere yer verilmesi dinleyicilerin bu durumdan rahatsız olmasına neden olabilir. Daha çok hareket etmek ve bir davranışı yerine getirmek için fırsat kollanması yeterli olacaktır. Hareketleri yerine getirirken zarif ya da kibar davranışlar tercih edilmelidir. “Konuşmanın etkili olabilmesi için beden dilinin vermek istediğimiz anlamlara uygun olarak doğal, enerjik, güven veren bir biçimde kullanılması gerekir” (Tekinalp, 2007, 94). Konuşma sırasında beden dilinin insan düşüncelerini ortaya çıkardığını bu nedenle de hareketlerde samimi davranılması gerektiği dikkate alınmalıdır. Konuşma sırasında sessizliğin kullanımı da beden dilinin kullanımı kadar önem taşımaktadır. Sessizlik öncelikle düşünmek için zaman kazandırmaktadır ve temel noktaları güçlendirir. Bu sessizlik daha çok ekrandaki metne bakış atmak için kullanılan sürede gerçekleşebilir. Bir kişiyi dinlerken oturuş, gülüş şeklimiz, baş hareketlerimiz, gülerek konuşmacının gözlerinin içine bakmak veya surat asıp göz kaçırmak, tavana ya da yere bakmak herkesin anlayabileceği ve yapageldiği evrensel beden işaretleridir. Kişiye ve kültüre özgü yüzlerce beden işaretinden söz edebiliriz. Ancak bazı işaretler neredeyse evrenseldir.

Sessizlik öncelikle düşünmek için zaman kazandırmaktadır ve temel noktaları güçlendirir.sırasında beden dilini bilinçli bir biçimde kullanmak etkili ve başarılı bir sunum gerçekleştirmemizi sağlayacaktır.

Konuşma sırasında beden dili açısından nelere dikkat etmemiz gerektiğine yönelik ipuçları şunlar olabilir (Tekinalp, 2007:95-109):

• Konuşurken göz teması kurmalı.

• Mimikler yumuşak olmalı.

• Hareketler doğal, abartısız ve saygılı olmalı.

• Neşeli görünmeli.

• Kendinize güvendiğinizi belli etmeli.

• Yüz ifadesi konuşmayı desteklemeli.

• Alçak gönüllü davranmalı.

Beden dili jestler ve mimiklerle gerçekleşmektedir. Yüz kaslarının bir anlam ifade eden ya da bir anlam yaratmak için kullanımı sonucu oluşan yüz ifadeleri mimik olarak tanımlanmaktadır. Baş, el-kol, ayak-bacak hareketleri ve bedenin tümünün kullanımını ifade eden hareketlere de jest denilmektedir. Mimik ve jestler istendik ya da istenmedik biçimde ortaya çıkabilir. Kişilerin kendini bir ifade aracı olarak karşımıza çıkar. Kültürel özellikleri de içerisinde barındırır. Toplumsallaşma sürecinde öğrenilir, biçimlenir ve aktarılır. Ancak özellikle topluluk önünde yapılacak konuşmalarda jest ve mimikleri belirleyen davranış kurallarına uyulması gerekir. Bu tür ortamlarda belli jest ve mimiklerden kaçınmak gerekir hatta beden dilinin sıkça ve abartılı kullanımı da tercih edilmez (Atıntaş & Çamur, 2005: 79).

Rahatlık ve açıklık ifade eden jest ve mimikleri kullanarak sunum sırasında kendinizi iyi hissettiğinizi gösterebilirsiniz (Atıntaş & Çamur, 2005: 197):

• eller açık, avuç içleri yukarı,

• düğmeleri açılmış ya da çıkartılmış ceket (erkekler için),

• göz teması kurma,

• gülümseme, öne eğilme, gevşemiş görüntü,

,• eller yüzden uzakta veya arkada,

• dik duruş, ayaklar hafif açık,

• başparmaklar kemere ya da cebe asılı,

• parmak şıklatma,

• avuçini birşeye vurma.

Rahatlama veya güven ihtiyacı duyulduğunda kullanılan jest ve mimiklerin neler olduğu konusunda fikir sahibi olduğumuzda bunlardan kaçınarak gerginliğimizi saklayabiliriz. Sakınmamız gereken mimik ve jestler olarak şunlar sıralanabilir (Atıntaş&Çamur, 2005: 198):

• sıkılı yumruk,

• kolları okşama,

• tırnak çevresindeki deriyi ısırarak koparma,

• bir cismi sıkma,

• kalem ve gözlük çerçevesini ısırma,

• oturmadan önce oturacağı yere dokunma,

• elle boğaza temas (genellikle kadınlar)

Sunumlar sırasında etkili bir iletişim gerçekleştirebilmek seçtiğimiz kıyafetin de dikkate alınması gerekir. Sunum sırasında ya da iş ortamında giyeceğimiz kıyafetlerin seçiminde dikkat edilmesi gereken bazı kriterlerden söz etmek mümkündür.

• Kuruma uygun olması önemlidir.Nasıl bir iş ortamında çalıştığımız dikkate almalıyız.

• Pozisyona uygunluğuna dikkat etmek gerekir. Yönetici pozisyonundaki kişilerinin sürekli daha resmî giyindiğine dikkat etmişsinizdir.

• Hedefe uygunluk önemlidir. Nasıl bir etkinliğe katılacaksanız o ortamın kurallarına göre giyinmek gerekir.

• Yaşa ve vücut yapısına uygun kıyafetler seçilmelidir. Kıyafet seçiminde en çok dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de kumaş seçimidir.

Kumaş seçiminde, buruşmayan, koku yapmayan, dayanıklı ve kaliteli görünümlü kumaş seçilmesine dikkat edilmelidir. Ayrıca kumaş cinsi seçiminde uygun olmayan kumaşlar şöyledir: keten, kadife, ipek, tafta, dantel, polar, jarse, lame, organze, deri, süet, güderi, kot, şifon, sentetik kumaşlar. Desen açısından da uygun olmayan desenler bulunmaktadır: hayvan desenleri, güllü ve büyük çiçekli desenler, büyük geometrik desenler, çok canlı renkler gibi

İMAJ KIRICILAR

Sunum ve toplantılar öncesinde yapılacak bir çalışmada sahip olduğumuz ve çoğu zaman farkında olmadığımız takıntılardan kurutulmaya çalışmaktır. Bu takıntılar kişinin etkili ve ikan edici bir sunum yapmasına engel olduğu gibi imajına da zarar verebilir. Bu nedenle takıntılara ve buna benzer istenmeyen durumlar için imaj kırıcılar teriminin kullanıldığını görüyoruz. Bunların neler olduğunun farkında olmak bunların engellenmesini ya da uzak durulmasını sağlayacaktır (Vural, 2007: 205).

Takıntılar: Farkında olmadan yapılan bazı hareketler diğerleri için sinir bozucu olabilir. Bu tür takıntıların mümkün olduğunca kontrol edilmesi gerekir. Bu takıntıların farkına varmak ve kontrol edebilmek için aile ve yakın arkadaşların yardımı alınabilir: göz kırpıştırmak, yüzük, saat vb oynamak, para şıngırdamak, sık sık tırnak uçlarına bakmak, bir tutam saçı devamlı kıvırmak.

Gergin görünmek: Topluluk karşısında olmaktan rahatsız olduğunuzu gösteren belirtilerden biri de gergin olduğunuzu hissettirmektedir. Bu gergin görüntü sunum konusunda yetersiz olduğunuzu veya kendinize güvenmediğinizi göstermesi açısından imaj kırıcı olarak değerlendirilebilir. Gerginliği gizlemek için şu davranışları sergilemekten kaçınılmalıdır: kolların ve ayakların çaprazlanması, elleri kavuşturmak, ayağı yere vurmak, bacakları ya da ayağı sallamak, tırnak yemek, saç ya da takılarla oynamak, çok kaşınmak, durmadan boğazını temizlemek, kravatını gevşetmek, saat ve kol manşetleriyle oynamak, elleri cebe sokmak.

Saldırgan görünmek: Sunum sırasında ya da sorular bölümünde istenmeyen sözler ya da davranışlarla karşılaşılabilir. Ancak savunma amacıyla da olsa saldırgan bir görünüm vermek imaja zarar verecektir. Saldırgan görüntü ipuçlarının farkında olmak kendinizi kontrol etmenizi sağlayacaktır: göğüste kavuşturulmuş kollar, dik dik bakmak, ısrarla belirli bir noktaya bakmak, yumrukları sıkmak, birinin üzerine eğilmek.

Kaba olmak: Konuşma süresince dinleyenlere karşı ve sorular bölümünde soru soran kişilere karşı kibar davranılmalıdır. Kibar davranmak bir zayıflık olarak görülmemeli, olumlu bir sosyal davranış olarak kabul edilmelidir. Bu nedenle topluluk önünde bir konuşma yaparken şu kaba davranışlardan kaçınılmalıdır: biri sizinle konuşurken başka bir yere bakmak, puflamak, sırıtmak, parmakları çıtlatmak, insanlara yakın durmak, konuşma bitmeden önce dosyaları ve kâğıtları toplamak, esnemek. İmaja zarar veren unsurlardan biri de temizlik konusudur.

Temizlik konusunda özenli davranılmaması imajı zedeleyecektir. Bu temizlik unsurları şöyle sıralanabilir (Kaşıkçı, 2006:35-38):

• Saç temizliği

• Tırnak temizliği

• Diş temizliği

• Ağız temizliği

• Kulak temizliği

• Burun temizliği

• Yüz temizliği

• Vücut temizliği

• Kıyafet temizliği

• Evrak/Doküman temizliği

SUNUMUN HAZIRLIK AŞAMALARI

Sunuşlar, bir fikir ya da eylemin anlaşılmasını sağlama amacına yönelik olarak planlı bir biçimde, gerektiğinde görsel yardımcıların da kullanımıyla sözlü olarak gerçekleştirilen etkinliklerdir. Bu özellikler dikkate alındığında sunumu gerçekleştirecek konuşmacının başarılı bir sunum yapmasındaki üç önemli adım Sunumu Planlama, Sunumu Hazırlanma ve Sunumu Gerçekleştirmedir. Yapılan planlama ve hazırlık çalışmaları dinamik bir sunum için yeterli bir temel sağlayacaktır. Sunum zamanı etkili iletişim kurmaya ve sununun sorunsuz çalışmasına dikkat edilmelidir. Sunum sırasında açık konuşmaya, ses tonu, konuşma hızı ve ses seviyesini kontrol etmeye ve etkili vücut dili kullanmaya dikkat edilmelidir. Sunuyu güçlendirecek sunum yardımcılarının da kullanılmasında dikkatli olunmalıdır.

SUNUMUN PLANLANMA AŞAMALARI

Bir sunumun yapılabilmesi öncelikle bir plan hazırlanmalıdır. Bir sunum planın hazırlandıktan sunum içeriği hazırlanır ve son aşamada ise sunuş gerçekleştirilir. Sunumların planlaması aşamasında yapılacak sunuşun içeriğin belirlenmesi ve hazırlanması oldukça önemli bir çalışmadır. Sunuş planını uygularken sunum amacı, yeri, süresi dinleyici özellikleri, içeriğin hazırlanması görsel yardımcılar gibi unsurları dikkate almak gerekir. Bir sunumun planlanmasına yönelik üç önemli adımdan söz edebiliriz. Bu süreç, hedeflere ulaşan ve hedef kitlenin ihtiyaçlarını karşılayan bir sunum için gerekli zemini ortaya koymak üzere bir yönerge oluşturmaktadır: sunum amacının belirlenmesi, hedef kitlenin özellikleri, görsel yardımcıların belirlenmesi. Sunum fon sağlamaya, bir çalışmayı değerlendirmeye ve takım arkadaşlarını motive etmeye yönelik olabilir. Sunum mümkün olduğunca basit ve amaca yönelik olmalıdır. Sunumlar genellikle büyük bir grup önünde sunulur ve sonuçlarının tartışılmasına olanak sağlar. Bir sunum planında yapılacak ilk iş sunum amaç ve hedeflerinin tanımlanmasıdır.

Sunum yaparken asıl hedefimiz iletişimin amacı olan mesajın anlaşılması ve hatırlanmasıdır. Hedef kitlenin özellikleri hakkında da bilgi sahibi olunması sunumun planlanması aşamasında gereklidir. Çünkü dinleyici özelliklerine göre içeriğin verilmesi gerekir. Ayrıca dinleyicilerin sayısının ve toplantıya kimlerin katılacağının önceden bilinmesinde yarar vardır.

SUNUM İÇERİĞİNİN OLUŞTURULMASI

Sunum içeriğini oluşturmak için öncelikle hangi fikirlerin paylaşılacağına ve hangi ana noktaların önemli olduğuna karar verilmesi gerekir. Yapılacak sunumu sınırlandırmak ve etkili bir sunum gerçekleştirebilmek için belli noktalara odaklanılması gerekir. Sunulacak fikirlerin belli bir düzen içerisinde sunulması gerektiği unutulmamalıdır. Konunun düzgün ve etkili bir biçim ele alınmasını sağlayacak içerik oluşturulduktan sonra konuşma için de bir plan geliştirilmelidir. Verileri düzenlemek için ana noktalar, kronolojik, tarihsel, mekansal ya da konu kapsamında sıralanır. Kilit düşünceler ve bu düşünceleri destekleyen kilit noktalar ve problem çözümleri yazılır. İyi bir konuşma planı oluşturmak için giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin oluşturarak metin yazımı gerçekleştirilir. Sunumları planlarken, genel olarak giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin her birinde neler yapılması gerektiğine karar verilir. Giriş, kısa, ilgi çekici olmalıdır. Dinleyici ile olan bağı kurulmalı ve dinleyicilerin dikkatini çekecek biçimde sunulmalıdır. Ayrıca samimi bir yaklaşım izlenmelidir. Gelişme bölümünde ise bir fikir uyumu ve ortaklığını gözetecek biçimde bilgilerin sunumu gerçekleştirilir. Sonuç ya da kapanış bölümünde ise kapanış cümlelerine yer verilir ve önemli konuların vurgulanması gerçekleştirilir. Sunumlarda konuşma öncesinde, konuşma sırasında kullanacağız sunum kartlarının hazırlanması ve provanın yapılması gibi bir takım çalışmaların yapılması gerekir. Sunum sırasında önemli konuları ya da gerekli bilgileri unutmamak için sunuş kartları hazırlanmalıdır. Ayrıca sunuş etkili bir biçimde süreceğinden emin olmak için mutlaka prova çalışması yapılmalıdır.

Bir Sununun Etkili İletişim Açısından Başarılı Olmasını Sağlamak İçin Önemli Adımlar

Bir sunum öncesinde yapılacak plan ve hazırlıkların yanı sıra konuşmacının iletişim becerilerin de geliştirmesi için çalışması ya da etkili iletişim teknikleri konusunda bilgi sahibi olması başarılı bir sunum gerçekleştirmek için önemlidir. Etkili iletişimin temel özellikleri, güvenilir, anlamlı ve anlaşılabilir olmaktır. Etkili iletişim becerileri artık önemli bir mesleki gerekliliktir ve başarı performansına dönüştürmek için hayati öneme sahiptir. İyi bir iletişimci olmak için iyi bir konuşmacı ve sabırlı bir dinleyici olmak gerekir.

Etkili iletişim becerileri, bir kişinin başkalarının zihniyetini anlamasına ve durumu kolayca kavramasına imkan tanır. Bireyin alışılmadık bir durumda bile istenen sonuçları elde etmesine yardımcı olur. İyi bir iletişimci, hedeflerine her zaman önem veren ve en etkili biçimde ulaşan motivasyonu yüksek bir kişidir.

SUNUM KAYGISIYLA BAŞA ÇIKABİLMEK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

Bir topluluğun önünde konuşmak fikri pek çok kişi için rahatsız edici gelebilir. Konuşmaya başlarken ellerin titremesi veya ağzın kuruması gibi sorunlarla karşılaşılmaktadır. Sunum korkusu yaşayanlar aslında sadece yeni başlayanlar değildir. Pek çok deneyimli sunucular da gerginlik ya da heyecan hissedebilir. Bir sunum yapmadan önce hissettiğiniz endişeyi azaltmak ve kontrol altına almak için yapabilecek birtakım işlemler vardır. Heyecanla başa çıkılamadığında yaşanabilecek olan bir takım genel sorunlardan söz edilebilir: sıkıcı bir dil kullanma, dile hakimiyetsizlik, konuşmayı uzatma, ayrıntılara boğulma, ses tonu ve konuşma hızı uygunsuzluğu, sessizliği kullanma becerisinin eksikliği, beden dilinin cansızlığı, yetersiz ve etkisiz göz teması, başarısızlık korkusu, konuşmanın açık olmaması, iyi hazırlanmama. Sunum öncesinde, sunum hazırlıkları aşamasında rahatlamaya yardımcı olacak önerilen uygulamalardan yararlanılabilir: Görselleştirme, Meditasyon ve Egzersiz yapma

GRUP SUNUMLARI NASIL YAPILMALIDIR?

Takım ya da ekipler, üyelerini tümüyle paylaştıkları ortak bir amaca ulaştırmak için çalışan ve birbirlerini tamamlayıcı becerilere sahip kişilerden oluşan küçük gruplardır. Grup içerisinde yer alan kişilerin birbirini tamamlayan bilgi ve becerilere sahip olmaları beklenir. Grup olma nedenleri ortak amaç ve hedeflerinin olmasıdır. Genellikle az sayıda kişiden oluşurlar ve birbirlerine karşı sorumludurlar. Grup sunumlarında uyum sağlamak için birbirlerini iyi tanıma ve ortak hareket etmeyi öğrenme, başarılı bir sunum koşulu hâline gelmiştir.

KAYNAKLAR

1-Altıntaş, E. & Çamur, D. ( 2005) Beden Dili- Sözsüz İletişim. Aktüel Yayınları.İstanbul

2-Kaşıkçı, E. ( 2006) İmaj,İletişim ve Beden Dili, Hayat Yayınları. İstanbul.

3-Tekinalp,Ş.(2007) Güzel Konuşma Bir Markadır. Beta Yayınları. İstanbul

4-Vural, B. ( 2007), Etkili ve Başarılı Konuşma, Yedinci Baskı, Hayat Yayınları, İstanbul.

5-Olson, Jeff (1999) Etkili Sunuş, Hayat Yayınları, İstanbul

6-Adair, J. (2004) Etkili İletişim. 2. Basım. Türkçesi: Ömer Çolakoğlu, Babıalli Kültür Yayıncılığı. İstanbul.

7-Silvis, C. (2014) Presentation Skills, edited by Carol Silvis, Cengage Learning PTR.