Ergenlik döneminde kimlik ve kişilik gelişimi

Ergenlik dönemi bireyin birçok noktada rol edindiği dönemdir. Bunlar cinsel kimliği, hangi dini inanca sahip olduğu, hangi mesleği seçeceği, savunduğu siyasi görüş, hobileri gibi faktörleri kapsar. Birey bunlarda bir karar verme aşamasına gelmek, bir rol edinmek için çabalar.

Ergen bu döneme gelene kadar yaşadığı deneyimlerle kimlik gelişiminin temelleri atılmıştır. Zevk aldığı ya da kendisini rahatsız eden olguların bilincindedir. Burada ebeveyn tutumları büyük önem kazanır. Eğer ebeveynler çocuk ergenlik dönemine gelene kadar ona destekleyici, tutarlı, belli sınırlar içerisinde rahat hareket edebileceği bir ortam sunduysa bu kimlik gelişimi dönemi sağlıklı atlatılacaktır.

Kimlik gelişimi uygun tamamlanmayan bireyler;

Tutarsız tutum ve davranışlar sergileyen,

Yönlendirmelere aşırı açık, kim nasıl yönlendirirse öyle davranan,

Yaşamını diğerlerine bağımlı şekilde sürdüren,

Sosyal olarak çok içe dönük, utangaç,

Yüksek kaygıları olan,

Sorumluluk almayı kabul etmeyen,

İnkâr mekanizmasını çok sık kullanan,

Irkçılık, homofobiklik gibi hümanist değerlerden yoksun,

Yeniliklere kapalı,

Kendilerine aşırı değer veriyor olmalarına rağmen düşük öz saygıya sahip bireyler ortaya çıkacaktır.

Kimlik gelişimi uygun şekilde tamamlanan bireyler;

Öz saygıları yüksek,

Kendine olan güvenleri yerinde olduğu için başarıya yönelik hedef ve motivasyonları tamdır,

Dışa dönük, nevrotik özellikleri olmayan,

Streslerini yönetmeyi başarabilirler,

Kendilerini ifade ederken zorlanmazlar,

Toplumsal konularda konuşmaktan kaçınmazlar,

Adil olma ve diğerlerine karşı özveride bulunma duyguları gelişmiştir,

Güvenilir ve diğerlerine güvenebilen bireyler ortaya çıkacaktır.

Birey kimlik gelişimini kazanırken birçok faktör etkilidir. Bunlar arasında en göze çarpan faktörlerden birisi sosyoekonomik durumdur. Birey kendi ekonomik özgürlüğünü kazandığı andan itibaren kimlik gelişimi daha sağlıklı şekilde ilerleyecektir.

Kimlik gelişimini etkileyen çok fazla faktör vardır. Bunlar ekonomik durum, yaşanılan çevre ve o bölgenin kültürel özellikleri, model alınan kişi, arkadaş grubu, karakteristik özellikler etkilidir. Tüm koşullarda sağlıklı ilişkiler kuran bireylerin kimlik gelişimi olumlu yönde ilerleyecektir.

Kimlik gelişimi kritik ve sağlıklı atlatılması gereken bir dönemdir. Bu süreçte ebeveynler ve ergenler bazı zorluklarla karşılaşacaktı. Burada ebeveynlere büyük rol düşmektedir. Çocuklar gelişim dönemleri boyunca iyi gözlemlenmeli ve kimlik gelişiminde olumsuzlukla karşılaşılan durumlarda mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.