Ailelerin her zaman yaptıkları hatalar ergenlik döneminde su yüzüne çıkar. Çünkü minik kızlarımız, küçük prenslerimiz artık birer birey olma adayı ve kişilik gelişimi döneminde bağımsızlık savaşı veren birer ergendir. Anne babanın daha önceki gibi kızarak, sert bakarak, ses yükselterek ya da sözleriyle hizaya getirebildikleri küçük çocukları değillerdir.
Böyle bir durumda anne baba kendi doğrularıyla çatışmaya başlar nerede yanlış yaptığını arar ve nihayetinde de bulamaz. ‘’Bu çocuk küçükken usluydu, başarılıydı, eskiden de aynıydık bu çocuk neden böyle oldu? ‘’ cümleleri sık sık rastladığımız ergen ebeveyn cümleleridir. Aslında farklı olan şu andaki anne baba tutumu değil şimdiye kadar yaptıkları kusurlu ebeveyn hatalarının yavaş yavaş ortaya çıkmasıdır. Hep doğru sandıkları ebeveyn tutumları ve davranış kalıplarıyla ters düşer ve ergenle çatışma yaşamaya başlarlar. Çünkü genç kızımız ve delikanlı oğlumuz artık doğru-yanlış, ahlaklı –değil, haklı-haksız, iyi kötü muhasebesi yapmaya çalışan ve bunları ayırt edebileceğini düşünen birer birey olma yolunda ilerlemektedir.
Bu yolların zorlu olduğunu düşünürsek bu ayrımları yaparken onunla sürekli çatışmak iki taraf için de zarar verici bir çözüm yolu olur. Anne babanın yapması gereken çocuğun bu birey olma yolunda elinden tutmak olmalıdır.
Anne babanın bu değişimi kabul edip hata yaptıkları noktalara bakmaları bu süreçte epeyce faydalı olacaktır. Ergeni dinleyip anlamak ona bir birey olduğunu hissettirmek, aile içinde önemli bir karar alınacakken fikrini sormak, akıl danışmak, seçme özgürlüğü tanımak, lafını kesmemek gibi basit iletişim çözümleri bile çatışmanızı çözmek ve ilerleme kaydedebilmek adına bayağı önemli bir adımdır.
Belki de çuvaldızı artık kendimize batırmanın zamanı gelmiştir. Çünkü çocuk ailenin aynasıysa ergen ailenin ta kendisidir. Ailenin defolarını görmek için ergenlik dönemindeki çocuklarını gözlemlemeniz yeterlidir. Çünkü gençler çocuklar gibi sindirmez kafasında oturtamadığı haksızlığa uğradığını düşündüğü bütün adımlarda isyan eder ve öfkesini gösterir. Bu süreçte ergenlik döneminde başarılı olan ebeveyn kızı/oğlu daha özenli, daha düzenli, sorumluluklarının daha farkında olarak karşımıza çıkar. Aksi durumda ise yani yanlış anne baba tutumlarına maruz kalmış genç kız/delikanlı sadece ailesiyle çatışma durumunda kalmayıp bunu çevresine de yansıtır. Hal böyle olunca okul problemleri, ders başarısında azalma, davranış bozuklukları olarak karşımıza çıkar.
Doğru iletişim yöntemleri ile halledilebilecek küçük meselelerimiz artık bizim boyumuzu aşan devasa problemlere dönüşür. Burada size tavsiyem ergenlik dönemindeki kızınıza /oğlunuza yeni doğdukları zamanki bebek hallerinde nasıl özen gösterdiyseniz aynı şekilde özenli davranmanız olacaktır. Ergenin problemi bebeğinkinden farklı olarak gaz problemi olmasa da müthiş bir hormanal değişim ve dengesizlikler problemidir.
Ergenlik bir geçiş dönemidir, çocuk olmak ile birey olmak arasında sıkışıp kalmışlık dengesini/dengesizliğini içinde barındırır. O nedenle ergenden size gelen tepkileri önyargısız ve bu davranışı yapmasının ardındaki neden ne olabilir şeklinde merak ederek yaklaşmalı ve aranızdaki iletişim ve sevgi kanalına dikkat etmelisiniz.
Uzman Psk. Fatma EFE
