Dünya Sağlık Örgütü sağlık kavramını daha çok insanın hasta olmaması olarak değil de insanın fiziksel, sosyal ve ruhsal anlamda genel bir iyilik hali olarak tanımlar. Dengeli ve yeterli bir şekilde beslenmek ise sağlıklı olmanın en temel gerekliliği olarak görülür ve insan sağlığını koruyup geliştirebilmek için dengeli ve yeterli beslenmelidir. Bu dengenin kaybedilmesi durumunda birçok beslenme sorunu baş gösterebilir. Birçok beslenme sorunları arasında duygusal beslenme ise en sık karşılaştıklarımızdandır. Normalde bünyenin ihtiyacından fazlasının tüketilmesi ya da besin çeşitlerinin daha yağlı, tuzlu ya da tatlı olarak seçilmesi duygusal yeme davranışlarından bazılarıdır.
Duygusal yeme bireyin çoğunlukla yalnız olduğu ve öfke, kaygı, stres, depresyon gibi duyguları yoğun yaşadığı zamanlarda ortaya çıkar. Ayrıca araştırmalara göre duygusal yeme davranışı bireyin kendisini yetersiz hissetmesi ve benlik saygısının düşük olmasıyla da ilişkilidir. Bireyin hayatında yaşadığı olumsuz, beklenmedik ve taşıması ağır olaylar beslenme alışkanlıklarını değiştirebilir. Duygusal beslenmede birey için yemek yemek fiziksel bir ihtiyacı olmaktan çıkıp duygusal olarak zayıf olduğu zamanlarda kullanabileceği bir araç haline dönüşür. Yani birey olumsuz duyguların kendinde yaratığı hissi yemek yiyerek kapatmaya çalışır. Fakat şunu bilmek gerekiyor ki hayatta yaşanılan olumsuz duygular yiyerek kapatılmaya çalışıldığında aslında hiçbir şey değişmiyor, birey belki de anlık bir rahatlama yaşıyor ama yemek bittiğinde her şey aynı kalıyor. Bunun üzerine bireye kalan tek şey sağlığıın dengesinin bozulması ve bu süreklilik gösterdikçe daha büyük fiziksel ve psikolojik hasara yol açmasıdır. Bu yüzden duygularla baş etmenin yolları aranırken dikkatli olunmalı ve bilinçli hareket edilmelidir.
Vücudumuzun hayatın doğal sürecinde yemek yeme ihtiyacı duyduğu fiziksel açlık ile duygusal açlık ayırt etmek önemlidir. Peki duygusal ve fiziksel açlık arasındaki farklar nelerdir?
Birey duygusal açlık yaşarken mide kazınması hisseder, fiziksel açlıkta ise bu süreç yavaş yavaş gerçekleşir.
Duygusal açlıkta birey abur cubur yemek isterken fiziksel açlıkta her türlü sağlıklı besinlerle doyulabilir.
Duygusal açlık yaşayan birey bilinçsiz bir şekilde neyi ne kadar yediğini bilmeden yer, fiziksel açlıkta ise birey yediklerinin ve miktarının bilincindedir.
Duygusal açlıkta doyma hissi yoktur bu yüzden sürekli olarak yeme ihtiyacı hissedilir, fiziksel açlıkta ise birey doyduğunda bunu hisseder ve yemeyi bırakır.
Duygusal açlıktan sonra psikolojik olarak suçluluk hissi vardır fakat fiziksel açlıkta birey gerçekten karnı acıktığı ve bu ihtiyacını giderdiği için suçluluk hissetmez.
Duygusal Açlıkla karşı karşıya kalındığında;
Yalnızsanız ve kendinizi depresif hissediyorsanız sevdiğiniz biriyle konuşmak size iyi gelecektir.
Kendinizi kaygılı hissediyorsanız nefes egzersizi yapabilir, rahatlatıcı müzikler dinleyip kafanızı mevcut endişelerinizden uzaklaştırabilirsiniz.
Kendinizi yorgun hissediyorsanız ılık bir duş alabilir, kendinize bir bitki çayı demleyip rahatlayabilirsiniz.
Sıkılıyorsanız yeni şeyler keşfedebilirsiniz. Kitap okumak, film izlemek, yeni hobiler edinmek bunlardan sadece birkaçı.
Fakat kendinizi her kötü hissettiğinizde bir endişeye kapılıp kendinizi yemeye odaklanmış halde buluyor ve bu tavsiyeleri gerçekleştirecek yeterli motivasyonda hissedemiyor olabilirsiniz. Böyle bir durumda bir ruh sağlığı uzmanından destek almak sizi çözüme götürebilecek sağlıklı bir yoldur.
