Salgın rahatsızlıklar, dünya çapında ülkelerdeki ekonomiden, sosyo-kültürel yaşama, tarımdan, hizmet ve hukuk sektörüne kadar, hemen her alanı ve insan psikolojisini olumsuz yönde etkilerken, bunun yanında, gelişen teknoloji ile birlikte, dünyanın giderek daha küçük bir hale gelmesi, büyük hastalıkların dünya çapında hızla yayılabilmesi gibi anlamlı gelişmeleri de birlikte getirmektedir.
Corona virüsünün hayatımıza girmesiyle birlikte, dünya çapında, ekonomi, küresel ısınma, politika, deprem gibi insanlar için önemli olan konular arka planda kalmıştır. Tüm dünyayı saran bu yeni büyük korku ile, hemen her gün , “hangi ülkede kaç insan kaybı oldu”, “benim tanıdıklarıma bir şey oldu mu?” şeklinde takip ettiğimiz şu günlerde, elbette ki ruh sağlığımız ve buna paralel olarak çevremizle ilişkilerimiz de olumsuz manada etkilenmektedir.
İnsanların genelde “ benim başıma gelmez” düşüncesi ile hazır olmadıkları bir anda yakalandıkları virüs, hem kişinin hem de ailesinin hayatını büyük oranda değişime uğratmaktadır. Kişilerin bazen geç fark ettiği izolasyonun yarattığı psikolojik etkiler üzerinde durmak, bu manada da yararlı olacaktır. Bireyin, özgürlüğünden mahrum kalacak şekilde, yapmak istediklerini yapamadığına dair duyguları, kendisinde engellenmişlik ve akabininde de agresyon yaratabilecektir.
Kişilerin zaten var olan belirsizlik ortamında, zaman içinde işlerini hatta sevdiklerini kaybetme riskine dair oluşan korkularına, bir de ailecek aynı evin içine hapis olma ortamı da eklendiğinde, elbette ki, olumsuz hisler daha da artmaktadır. Asabiyet, tahammülsüzlük, bunaltı ile birlikte oluşan iletişim sorunlarını, anksiyete, depresyon gibi rahatsızlıklar takip edebilmektedir.
Her şeyden önce, her konuda olduğu gibi –kadercilik- anlayışından ziyade, toplumların karşılarına çıkabilecek olan her türlü felakete hazırlıklı olmaya çalışması, bilgilendirilmesi önlemlerin önceden alınmasına yardım sağlayabilecektir. Kişiler bu şekilde kendilerini güvende hissettiklerinde, üzerlerinde hissettikleri baskı ve stres te azalacaktır. Burada maddi hazırlık dışında, dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise, insan psikolojisinin küresel salgını anlayarak, bertaraf etme konusunda ne kadar etkili bir araç olduğudur.
İnsanların bu zor ortam dahilinde, kendilerini yalnız hissetmeden, birbirlerini destekledikleri , özveride bulundukları her çabanın olumlu katkısı olacağı açıktır. Kendimize yeni bir yaşam rutini oluşturmaya çalışırken, değişimlere uyum sağlama kapasitemizi arttırmamız, stres düzeyimizin de azalmasına imkan verecektir.
Peki bu şartlar altında , stres düzeyimizi azaltmak için neler yapılabilir?
Sosyal medya takip düzeyinin ailecek kısıtlanarak, güvenilir kaynaklardan salgın sürecinin takip edilmesi,
Ev içinde, özellikle aile fertleriyle geçirilecek kaliteli/eğlenceli zamanlar, ortak alınacak kararlar doğrultusunda, aile bilinci ve bütünlüğünün de sağlanması,
Hislerimizin, bize yakın hissettiğimiz güvendiğimiz eş, dost, akrabalar ile paylaşılması, dertleşilmesi,
Aynı ortamda uzun süre bulunmanın getirdiği plansızlık, düzensizlik karmaşasına kapılmadan, bir uyku/yemek/sohbet rutininin oluşturulması,
Uzun zamandır, vakit bulamadığımız, evde olamadığımız için yapmak isteyip te yapamadığımız şeyleri hatırlayarak, Pandeminin avantajlı taraflarının da fark edilmesi, (Bu tutum, hayatımızda ilerde de sorunlar oluştuğunda, olumlu bir bakış açısına odaklanmaya bizi alıştıracaktır)
Kendimize mutlaka özel zaman ayırarak, keyif aldığımız şeylerin, kendi mutluluğumuzu da düşünerek yapılmasına özen gösterilmesi,
Kendi sıkıntımız kadar , çevremizdeki insanların, aile fertlerimizin de sıkıntılarına empati yaparak, onlara destek olmaya çalışılması,
Özellikle çocukların yanında, onları kaygıya sevk edecek tutum, konuşma ve bilgi kirliliği akışından uzak durulmasına dikkat edilmesi,
İzolasyon sürecinde dahil, bizden beklenenin fiziksel temas ve uzaklığın olduğu, bunun dışında sosyal izolasyon beklentisinin olmadığının kendimize hatırlatılması,
Daha iyi iletişim imkanları, daha eğitimli toplumlar, sorunlarla baş etme konusunda kaynaklarımızın gün geçtikçe arttığını bilmek ve gerekli gördüğünüzde, online terapi desteklerinden faydalanılması,
Stres düzeyimizin azaltılarak, bireysel huzurumuzla birlikte, aile içi iletişimimizin de daha sağlıklı şekilde yürütülmesine katkı sağlayacaktır.
