Çocukluk Çağı Örselenme ve Tetikleyici Etkenle İlişkili Bozukluklar

Çocukluk dönemi birçok güzelliğe ev sahipliği yaparken bazı problemleri de beraberinde getirir. Özellikle çocukluk çağı travmaları, bireyin yetişkinlik yaşamında ruhsal bozukluğa sahip olmasına zemin hazırlamaktadır.

Çocukluk dönemi kişiliğin yapı taşlarının oturduğu, geleceğe dair bakış açılarımızın şekillendiği bir dönemdir. Bu dönem içerisinde yaşanmış olan travmalar düşünceleri geleceğe taşırken bazı karamsarlıkları da beraberinde götürebilir. Çocuklar yetişkinlere oranla daha duygusal düşündükleri için yaşanan olayları anlamlandırmaları da farklı olacaktır. Bir yetişkin için travmatik anlamı olmayan olaylar çocuklar için travmatize edici olabilirler.

Çocukluk dönemi travmalarına neden olan faktörler;

Ebeveyn kaybı,

Ailesinden veya sevdiği birsinin ölümü, yas süreci yaşama,

Ebeveynlerin boşanması,

Uzun soluklu sağlık problemleri yaşama,

Şiddet maruz kalma ya da tanık olma,

Bakım veren kişi tarafından fiziksel, duygusal, cinsel yönden istismara uğrama,

İhmal edilmiş olma,

Herhangi bir kaza atlatmış ya da tanık olmuş olma (boğulma, yanma, düşme, ateşli silahlarla yaralanma, kesici aletlerle yaralanma vb.),

Doğal afetle beraber yıkıcı sonuçlar yaşamış olma,

Savaş, mülteci konumuna düşme gibi toplumsal sorunları birebir yaşama,

Toplumsal olarak dışlanmasına, küçük görülmesine neden olabilecek bir olay yaşama (Örneğin; kalabalık bir ortamda altına kaçırma.),

Güven duyduğu ortamından ayrılmak zorunda kalma (Örneğin; ev, şehir değişiklikleri.),

Bağlandığı geçiş nesnesini kaybetme,

Yüksek çığlık ya da patlama sesleri,

Vahşet görüntülerine maruz kalma,

Kabuslar, çocukluk döneminde travmaya neden olan faktörlerdendir.

Travmaya maruz kalmış çocuklarda gözlenen belirtiler;

Kendini sözel olarak ifade edememe,

Dikkat ve konsantrasyon sorunları,

Öğrenme güçlüğü,

Sosyal içe dönüklük,

İletişim kurmak istememe, çevreden kopuk yaşamayı tercih etme,

Ani öfke patlamaları, sürekli ağlama,

Yaşamış olduğu travmatik durum yüzünden kendisini suçlama,

Büyük güven kayıpları,

Travmayı hatırlatan kişi ve yerlerden uzak durma,

Travmatik olayı yineleyici şekilde yaşama,

Uyku ve iştah sorunları tipik travma belirtileridir.

1-5 yaş arası;

Kaygı dolaylı olarak aktarılır. Yabancılardan, hayvanlardan, hayalet veya masal kahramanlarından korkma, uyku problemleri ve kötü rüyalar görme, duyguları dışa vurmada belirgin azalma, bir önceki gelişim aşamasına geri dönme (regresyon) görülebilir.

5-11 yaş arası;

Oyunlarda olay tekrar edilebilir. Örneğin, bir deprem yaşamış olan çocuk legolarından sürekli binalar yapıp sonra onları bir şekilde yıkabilir. Saldırgan davranışlarda artış görülebilir, çocuk okuldan - çevresinden uzaklaşabilir, şüpheci davranışlarda artış olabilir, kontrol ve kişisel sınır problemleri sık gözlemlenmiştir.

Çocukluk travmalarının yol açtığı ruhsal bozukluklar neler olabilir?

Depresyon,

Kaygı ve Anksiyete bozuklukları

Yeme bozuklukları,

Travma sonrası stres bozukluğu,

Uyku bozukluğu,

Duygu durum bozuklukları,

Kişilik bozuklukları,

Cinsel bozukluklar,

Çocukluk Travmalarında Psikoterapi Desteği

Travmaların bir kısmı etkisini uzun yıllar sürdürse de bir kısmı belli bir süre içinde kaybolabilir. Ancak belirtiler ne kadar kaybolmuş olarak gözlense de bilinç dışında etkileri devam edecektir ve yetişkinlik yaşamında herhangi bir tetikleyici etkenle karşılaşıldığında yüzeye çıkacaktır.

Travmalar sadece somut olarak gözlenen durumlar değildir. Birey farkında olmadan bazı travmatik süreçlerden geçmiş olabilir. Bilinmeyen bu travmalar psikoterapi süreci içerisinde ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle hem deneyimlenen hem de bilinmeyen travmalar için mutlaka psikoterapi desteği alınmalıdır.