Çocuklarda Kekemelik
Ço-cuk-lar-da Ke-ke-me-lik
Kekemelik; konuşmanın ritmi ve akıcılığının, tekrarlar, uzatmalar veya duraklamalarla ve bazen de bunlara eşlik eden kaş kaldırma, göz yumma gibi hareketlerle kesintiye uğramasıdır.
Gün içinde yaşadıkları yeni ve değişik her şeyi paylaşmaya oldukça hevesli ve heyecanlı olan iki-altı yaş çocukları, zaman zaman söylemek istedikleri kelimeyi tam olarak bulamayabilir ya da söylemeye çalışırken bazı hatalar yapabilirler. Bu yaş grubundaki çoğu çocuğun konuşma çabaları sırasında aynı kelimeleri tekrarladıklarını, nefeslerini söylemek istedikleri cümleye göre ayarlayamadıklarını ve uygun olmayan yerlerde duraklamalar yaptıklarını görebiliriz.
Bu şekildeki konuşma biçimi “gelişimsel kekemelik” olarak adlandırılır.
Çocuğunuzun konuşması akıcılığını kaybettiyse ya da kekelemeye başladıysa hemen endişelenmeyin.
2-6 yaş arasındaki çocuklarda gözlenen, özellikle de erkek çocuklarda daha sık görülen ve normal olduğu düşünülen bu durumla başa çıkmanıza yardımcı olabilecek önerilerim var:
Çocuğunuzun kekelemesinin hiç geçmeyeceğini düşünüp ümitsizliğe kapılmayın. Aynı şekilde, kendiliğinden düzeleceğini düşünüp uzman yardımı almakta gecikmeyin. Unutmayın, erken dönemde başlayan kekemeliklerin çoğu kalıcı değildir ve erken müdahale edildiğinde daha kolay kontrol altına alınabilir.
Çocuğunuzla konuşurken çok yavaş ve heceleyerek konuşun.
“se-ni din-li-yo-rum”, “ye-mek ha-zır”, “par-ka gi-di-yo-ruz” gibi. Bunları alçak ve yumuşak bir tonda ve yavaşça söyleyin. İlk başlarda doğal gelmeyebilir ama bir süre sonra alışıp, eğlenceli hale getirebilirsiniz. Çocuğunuz ilk zamanlarda biraz direnebilir ama sonra o da sizi taklit ederek yavaşlayıp hecelemeye başlayacaktır.
Çocuğunuzun konuşmasını kesmeyin, onun yerine tamamlamayın, düzeltmeye çalışmayın, düzgün konuşmasını söylemeyin. Gözlerine bakın ve onu can kulağıyla dinlediğinizi gösterin. Başınızı sallayarak, onaylayarak, yavaşça heceleyerek “ta-mam ca-nım a-ce-le et-me, din-li-yo-rum” deyin.
Bu yöntemleri uygularken aynı zamanda bir uzmandan destek almayı ihmal etmeyin.
Uzman Psikolog Filiz Evans