20 YAŞ DİŞLERİ ÇEKİLMEK ZORUNDA MIDIR?
20 yaş dişleri çekilmek zorundamıdır?
En olmadık zamanlarda şişer, ağrı yapar ve bir bardak su içemez hale getirebilir. 20 yaş dişleri çıkmaya odaklandılar ve bir şekilde yarısı çıkmış kalan yarısı çıkamıyor ya da hiç çıkamamış durumda olabilirler. Kendilerine az bir yer bulup çıkmış ve o şekilde yıllarca hiç rahatsızlık vermeden de kalabilirler.
20 yaş dişinin fiziksel durumu ve kişide oluşturduğu belirtiler tamamen kişiye özeldir. 20 yaş dişi çekilmek zorundadır ya da mutlaka problem çıkartır gibi bir durum yoktur. 20 yaş dişlerinin çekilme gerekliliği, tamamen dişin pozisyonuna ve sebep olduğu belirtilere bağlıdır.
20 yaş dişleri bulundukları yer itibariyle sürmekte zorlanabilirler. Bu gibi durumlarda, çenelerin köşelerinde yatar pozisyonda veya yarı gömük bir şekilde uzun süreler durabilirler. Yarı gömük 20 yaş dişlerinin üzerlerinde genelde kapişon dediğimiz bir dişeti cebi oluşur ve bu cebi temizlemek neredeyse imkansızdır. Patlamaya hazır bir bomba gibi, her an akut bir iltihaba sebep olabilirler. 20 yaş dişinden kaynaklı bir iltihap, bulunduğu yer sebebiyle, oldukça şişerek ağrılı bir dönem geçirmenize sebep olabilir. Şişlik ve ağrı yüzünden ağız açıklığında azalma görülür. Ağız açıklığında azalma ile birlikte, diş fırçalama güçlükleri ve ağız hijyen eksiklikleri başlar. Bu gibi durumlarda, iltihap daha da şiddetlenerek kısır bir döngüye girilir. Dolayısıyla bu durumdaki 20 yaş dişlerinin ya çekilmeleri gerekir ya da mümkünse üzerindeki diş eti cebini elimine etmek gerekir.
Tam gömük 20 yaş dişleri ise ağız ortamıyla ilişkide olmadığı için, genelde ciddi iltihaplara sebep olmazlar. Eğer hiçbir rahatsızlık vermiyorsa veya başka bir tedavi için kısıtlamaya sebep olmuyorsa çekilmesine gerek yoktur. Fakat sürekli olarak sürmeye çalışan tam gömülü bir 20 yaş dişi, uzun süreli travma sonucu ağrıya sebep olabilir. Kendine yer bulmak adına, öndeki dişleri ittirebilir. Hasta ağız içinde, o bölgede tam lokalize edemediği bir basınç ağrısı hisseder. Bu gibi durumlarda 20 yaş dişleri çekilmelidir.
Ortodontik tedavi öncesinde ya da sırasında ise 20 yaş dişleri tedaviye dahil edilmeyecekler ise mutlaka çekilmelidir. Özellikle alt çenede bütün dişlerimiz ömrümüz boyunca öne gelme eğilimindedirler. Öne gelme ve daha öndeki dişleri ittirme durumu arka dişlere doğru kuvvetlenir. Eğer 20 yaş dişleri, hiçbir şekilde fonksiyona girmiyor ise, ortodontik tedaviye başlanacak ise, tedavi sonunda elde edilen durumun kalıcı olması adına 20 yaş dişlerinin çekilmesi daha doğrudur. Aksi takdirde, maddi manevi emek harcanarak kazanılan bir durumun, geri dönme ya da bozulma riski vardır.
20 yaş dişleri durum ne olursa olsun çekilmelidir diye bir kaide yoktur. Radyolojik ve klinik muayeneler sonucunda, tamamen hastanın 20 yaş dişinin pozisyonu ve ileride yaratabileceği problemler öngörülerek çekilmelerine karar verilebilir. Sadece 20 yaş dişi ile ilgili olmamakla beraber, doğrusu 6 ayda 1 diş doktorunuza kontrol seanslarına giderek, ağzınızda var olan ya da olabilecek problemlerin erken teşhis edilerek gerekiyorsa tedavi edilmesidir.
Sağlıklı günler dilerim.
Uzm. Dt. Sevgen ERALP / Protez Uzmanı