Sağlıklı beslenme çerçevesinde temel besin maddelerinden biri olan makarna, ekmeklik buğdaydan daha koyu renkli, protein açısından daha zengin bir buğday türü olan durum buğdayından yapılmaktadır. Ülkemizde makarnanın unlu bir gıda olduğu düşünülse de, gerçekte saf irmikten üretilmektedir. İrmik su ile yoğrulur, elde edilen hamur kalıptan geçirilir, biçimlendirilir ve kurutulur.
7’den 70’e herkesin severek tükettiği makarna; ucuz, pratik, lezzetli, raf ömrü uzun, kolay bulunabilir, düşük enerji içeren, yüksek besin değerine sahip, biçimsel olarak 40’ın üzerinde türü olan bir besin maddesidir. Ülkemizde özellikle spagetti, fiyonk ve burgu şeklinde tercih edilen makarnanın yıllık tüketimi kişi başına yaklaşık 5.2 kg. olarak hesaplanmaktadır. Ülkelere göre kişi başına düşen yıllık makarna tüketim miktarlarına bakıldığına İtalya 28.9 kg. ile ilk sırada yer alırken, bunu Venezüella, ABD, Mısır, Kanada, Yunanistan ve Fransa gibi ülkeler izlemektedir.
Ülkemizde makarnanın kilo aldırdığına dair yanlış bir inanış vardır. Halbuki makarna şişmanlatmaz. Eğer öyle olsaydı yukarıda yer alan ülkelerden sadece ABD şişmanlık ile bu denli mücadele etmez, bu durum özellikle İtalya’nın halk sağlığı sorunu haline gelirdi. 100 gr. pişmemiş makarna 355 kkal. enerji, 77 gr. karbonhidrat, 11 gr. protein, 0.3 gr. yağ içermektedir. Bunun yanında folik asit, niasin, A, B1 ve B2 vitamini ile demir, kalsiyum, çinko, potasyum ve fosfor gibi mineraller de içermektedir. Dolayısıyla makarna düşük enerji içermesine rağmen besleyici değeri son derece yüksek bir besindir. Ancak makarnaya eklenen yağ ve/veya soslar onun enerji içeriğini olumsuz etkilemektedir.
Dünya Sağlık Örgütü günlük enerjinin %55-60’ının karbonhidrat, %12-15’inin protein ve %25-30’unun yağlardan karşılanması gerektiğini vurgulamaktadır. Zayıflamaya uyumlu beslenme programlarında besinlerin içerdiği yağ oranı ve kan şekeri üzerine etkileri büyük önem taşımaktadır. Makarna kompleks karbonhidrat ve düşük oranda yağ içeriği ile diyetisyenlerin beslenme programlarında sıklıkla tercih ettiği ve haftada en az 2 - 3 kere yenilmesini önerdiği bir besin maddesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Ramazan süresince de ekmek yerine makarna ve pilav gibi tahıl ürünleri rahatlıkla kullanılabilir.
Börekten salataya, ana yemekten garnitüre kadar pek çok şekilde karşımıza çıkan makarnanın domates, biber, fesleğen, süt, yumurta, soya, vitamin gibi çeşni içeren ve kepekli alternatiflerinin üretilmesi pazar payında yeni bir trend sağlamıştır. Ancak şişmanlattığına dair yanlış inanışlar nedeni ile insanlar makarna yemekten kaçınmaktadır. Özellikle büyüme ve gelişme çağındaki çocuklar açısından son derece yararlı bir besin olan makarna, porsiyon ölçülerine dikkat edildiği ve uygun soslarla hazırlandığı taktirde kilo problemini bile ortadan kaldırmaya yardımcı olacaktır. Aynı zamanda “antiülser” bir ürün olarak tanımlanan makarna aşırıya kaçmamak koşulu ile iftar sofralarını çeşitlendirmek adına sıklıkla başvurulabilecek bir ana yemektir. Makarna, bu gibi özellikleri nedeniyle vakit darlığı durumunda alelacele hazırlanabilecek bir kurtarıcı yemek olarak görülmemelidir.
