Diabetes Mellitus (şeker hastalığı) karbonhidrat metabolizma bozukluğu olup, yaşam boyu süren size özel "yaşam şeklidir" aslında, hastalık değil. Çünkü yeterli ve dengeli beslenme modeline uygun beslendiğiniz, fiziksel aktivite yaptığınız ve kan şekerinizi regüle hale getirebilmek için bunu yaşam tarzı haline getirdiğiniz takdirde bir çok kişilerden daha çok sağlıklı olabileceğinizi bilim kanıtlamıştır. Fakat diyabete uygun beslenmediğiniz sürece gözlerde görme kaybı (retinopati), böbrek yetmezliği (nefropati), ayaklarda yaralar (diyabetik ayak) gibi bir çok komplikasyonlarla karşı karşıya kalabilirsiniz ve bu sürece girme durumunda da ağır hastalık olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle hedefiniz SAĞLIKLI BESLENEREK, HAREKETE GEÇMEK; STRES YAPMADAN KENDİNİZİ VE DİYABETİNİZİ SEVMEK olmalıdır.
Diabetin ortaya çıkmasını şişmanlık, kalıtım, uzun süre diüretik vb ilaçların kullanımı, fiziksel ve psikolojik travmalar, bazı pankreas hastalıkları (pankreas tümörleri, pankreatit) gibi nedenler kolaylaştırır.
DİYABETTE BESLENME
Boyunuza göre uygun ağırlığı hesaplayın, sağlıklı ağırlığa sahip iseniz mevcut kilonuzu koruyun; kilonuz boyunuza göre yüksekse, fazla kilo artışını engelleyin ve sağlığınızı korumak için kilo vermeyi hedefleyin.
Sağlıklı beslenmeyi yaşam tarzı hale getirin. Sağlıklı beslenme, vücudunuz için almanız gereken; süt gurubu, et gurubu, sebze-meyve gurubu, tahıl gurubu gibi; 4 temel besin öğesini gün içinde düzenli bir şekilde alınmasıdır. Bu nedenle sağlıklı beslenmede çok şeyden ödün vermeden istediğiniz bir çok besini “yeterli ve dengeli” miktarda tüketebilirsiniz. Sofralarınızı ne kadar renkten zengin tutarsanız o kadar sağlıklı beslenmenizi gerçekleştirmiş olursunuz. Özet olarak ana felsefeniz, “Yeterli ve Dengeli Beslenme Sağlığın Temeli” olmalıdır
Günün altın öğünü olarak bilinen kahvaltıyı atlamayın. Kahvaltı, akşam yemeği ile sabah kahvaltı arasında geçen 12 saatlik süre boyunca düşen kan şekeri düzeyini düzenler ve bu sayede iştahı ve enerjiyi dengeler.
Kan şekerinizin düzenlenmesi için öğün atlamamaya, az az, sık sık şeklinde beslenmeye dikkat edin. Günde 3 ana öğün ve 3 ara öğün olacak şekilde her iki veya üç saatte beslenmenize zaman ayırın.
Ara öğünlerinizi sağlıklı atıştırmalar ile zenginleştirin. Kuru meyveler veya mevsimsel meyveler ile birlikte protein oranı yüksek olan çiğ fındık, badem veya ceviz veya az yağlı süt ya da yoğurt ile tokluk sağlanması ve kan şekerinizin düzenlenmesi için tercih edebilirsiniz.
Posalı (lifli) yiyecekleri tercih edin. Posalı besinler, kan şekerinin yemekten sonra hızla yükselmesini engeller, tokluk hissi sağlar, kan yağlarının düşürülmesine yardımcı olur, ayrıca kabızlık ve bağırsak hastalıklarının önlenmesinde etkilidir. Kurubaklagiller (mercimek, nohut, fasulye, barbunya), bulgur, buğday, yulaf, kepekli ekmek ve özellikle kabukları ile yenilebilen ve yenilmeyen tüm sebze ve meyveler posa açısından zengindir.
Öğünlerde tokluk hissi sağlaması için bol salata tüketimine önem verin.
Porsiyon miktarlarını önerilen miktarlarda tüketmeye dikkat edin. Yemeklerinizi yavaş ve dikkatli çiğnemeye özen gösterin.
Yağ alımını azaltın. Yemeklerde tüketeceğiniz sıvı yağı, karışım olarak tercih edin (zeytinyağı, mısırözü yağı, ayçiçeği yağı, fındık yağı, soya yağı vb. Karışımı). Besinleri yağda kızartma yerine buharda, fırında, mikrodalgada veya haşlayarak pişirin.
Etin yağlı kısmını, tavuğun derisini, doymuş yağ oranı yüksek gıdaları tüketmeyin (salam, sosis, pizza, pide, burger, döner v.s.).
Şeker ve şekerli gıdalardan uzak durun. Çay ve kahvenize şeker kullanmak yerine sukraloz içeren bitkisel tatlandırıcı kullanabilirsiniz. Hatta sukraloz tatlandırıcıdan evinizde sütlü tatlılar hazırlayarak diyetinizdeki çeşitliliği sağlayabilirsiniz.
Günde en az 8–10 su bardağı su içmeye özen gösterin. Metabolizmanızın canlanabilmesi için sabah kahvaltıdan önce 2 su bardağı su içmek önemlidir. Öğünlerden 15 - 30 dk önce ve sonrasında içmiş olduğunuz su, metabolizmanızın hızlanmasına ve mide hacmini doldurarak öğünlerde fazla yemenizi engeller.
Glisemik indeksi düşük besinler tüketmeye çalışın. Pirinç pilavı yerine, esmer pirinç veya bulgur pilavı gibi; çok pişmiş makarna yerine, az pişmiş makarna gibi; olgun meyveler yerine, biraz ham kalmış meyveler gibi; beyaz ekmek yerine, tahıllı ekmek tüketimi gibi. Bal, reçel, pekmez gibi besinler glisemik indeksi yüksek olduğu için tüketmeyin.
Sağlığın korunması ve geliştirilmesi, kronik hastalıkların önlenmesi ve kilo kontrolü için düzenli fiziksel aktivite çok önemlidir. Düzenli fiziksel aktivite kan basınıcınızı düzenler, tansiyonu iyi hale getirir, kolesterol ve diğer kan – lipit (yağ) düzeylerini iyileştirir ve kalp sağlığınızı korur, insülin doku duyarlılığını arttırır ve kan şekerinizi dengeller, kalsiyum emilimini arttırarak kemik sağlığınızı korur ve kendinizi ruhsal olarak daha iyi halde hissedersiniz. Artık "vakit yok!" bahanesinden kurtulup, 1 günün 1440 dk olduğunu hatırlayıp, haftada 5 gün düzenli olarak yemekten 1,5-2 saat sonra sağlığınız için harekete geçin!
SAĞLIKLI GÜNLER DİLİYORUM!
