Cinsel istismarın psikolojik etkileri, nasıl anlaşılır, neler yapılmalı, çocuğa nasıl davranılmalı, kimlerden destek alınmalı,sorumluluklarımız

 Cinsel İstismarın Psikolojik sonuçları

İstismar mağduru bir çocukta yaşamış olduğu travmaya bağlı olarak psikolojik problemlerin varlığı dikkati çekmektedir. Bu psikolojik sorunların başında korku, uyku bozuklukları, kâbuslar, yalnız kalmaktan korkma, içe kapanma, gelecek ile ilgili kaygılar ve öfke patlamaları yaşadıkları bilinmektedir.Bir çok mağdur bu süreçte yoğun bir anksiyete ve depresyon yaşamakta ve bu durum sonucunda ise çaresizlik duygularının gelişmesiyle kendisini değersiz ve utanç kaynağı olarak görmektedir.Bazı durumlarda istismarın uzun süreli etkileri dolayısıyla mağdur çocukta özkıyım(intihar)davranışları,kendine zarar verme davranışları görülebilmektedir. Bununla birlikte gençlik ve yetişkinlik döneminde güven/bağlanma sorunları, cinsel kimlik karmaşası, evlilikten kaçınma, cinsel sorunlar( vajinusmus(ilişkiye girememe), Disparoni (ağrılı cinsel ilişki), cinsel isteksizlik gibi birçok sorunu da beraberinde getirebildiği bilinmektedir.

Bu durum çocuğun ilerleyen yaş dilimlerinde psikolojik problemler yaşamasına ve sosyal ilişkilerinin olumsuz etkilenmesine sebep olmaktadır.

İstismarın genellikle kız çocuklarına yapıldığı yönünde bir kanı bulunmaktadır. Ancak bu durum doğru değildir. İstismar kız çocuklarına yapıldığı kadar erkek çocuklarına yönelik de olabilmektedir. Ancak erkek çocuklarına yapılan istismar çoğu zaman daha geç ortaya çıkmaktadır. Bunun temel sebebi ise erkek çocuklarının bu durumu genellikle saklamaları ve yaşadıkları bu olayı utandıklarından dolayı anlatmak istememeleridir.

Çocuklar neden istismara uğradıklarını anlatmazlar.

Bu durumun birçok sebebi olabilmektedir.

Fiziksel zararlarla tehditler (çocuğun kendisine ya da ailesine yönelik)

Evden atılma korkusu

Kendisine inanılmaması korkusu

Utanma veya suçluluk düşünceleri bunlardan bazılarıdır.

İstismarcı eğer yakın bir tanıdık kişi ya da aile için önemli bir çocuk/kişi ise mağdur çocuk istismarcının problem yaşamasından ceza almasından endişe eder ve evde bulunan diğer bireylerin de durumunun kötü olacağına inanır ve bu durum dolayısıyla kendisini suçlu hissedebilir. Çoğu zaman çocuklar istismara uğramalarının kendi hataları olduğunu düşünerek başlarının derde girmesinden ceza almaktan çekindikleri için bu durumu paylaşmak istemezler.

Küçük yaşta bulunan çocuklar ise dil gelişimleri henüz gerçekleşmediği için bu durumu ifade etme becerileri bulunmayabilir. İstismar oyun faaliyeti içerisinde meydana gelmişse eğer mağdur çocuk bu durumu istismar olarak tanımlayamamaktadır.

İstismara uğrayan çocuklar genellikle bu durumu bir yetişkinle ya da arkadaşıyla paylaşmaktadır. Ancak istismara uğradıklarını ailelerine söylediklerinde çoğu zaman kendilerine inanılmamasından dolayı istismara uğramalarının yanında ailesinden de yeterli desteği görememeleri neticesinde kendilerine kimsenin inanılmayacağını düşünmelerine sebep olmakla birlikte bu durumun istismarın devam etmesine de sebebiyet vermektedir.

Çocuk istismara uğradığını söylerse ne yapılmalı?

Böyle bir durumla karşılaştığınızda ve ya bu durumu hissettiğinizde öncelikle soğukkanlılığınızı korumalısınız. Panik halinde olmanız çocuğu korkmasına neden olup olayı gizlemeye çalışmasına ya da yanlış anlatmasına neden olabilir.

Çocuğunuzla iletişimde bulunmak amacıyla sakin ve kimsenin sizi rahatsız etmeyeceği bir ortamda bulunun. Ona bu yaşadıkları ile ilgili çok fazla soru sormayın ve kendisinin bu olayı anlatması için onu cesaretlendirin ve onu dikkatle dinleyin. Çocuğunuza, asla bu anlattıklarından dolayı onu suçlamayacağınızı bildirin. Her ne yaşanılmış olursa olsun, onun yanında olduğunuzu ve ona destek olacağınızı belirtin. Size bu olayı doğru anlattığı için ona teşekkür edin ve ona desteğinizin tam olacağı ve bu süreçte yalnız bırakmayacağınız için güven verin.

Cinsel İstismar ile İlgili Notlar

• Cinsel İstismar konusundaki suskunluğa son vermek gerekir.

• Ailelerin ve toplumun dikkatinin bu konuya çekilmesine yardımcı olmak gerekir.

• Tüm çocukların cinsel istismara uğrama potansiyelinin olduğunu unutmamamız gerek.

• Toplum içinde en gizli kalan istismar şekli cinsel istismardır.

• Cinsel istismarın çocuk üzerinde uzun süreli, olumsuz psikolojik etkileri vardır.

• Bu tür olaylar hem aileyi, hem de toplumu ilgilendirir.

• Cinsel istismarın sıklığına ve yaygınlığına ilişkin doğru ve tam rakamlar vermek mümkün değildir.

• İstismarcı çocuğu kendi cinsel istekleri doğrultusunda kullanabilmek için, çocuğun karakterini, gereksinimlerini, içinde bulunduğu durumu kendi lehine çevirir.

• Örneğin; çocuğun arkadaşa gereksinimini fark eder ve bunu kullanır.

• Aile içinde ve okulda sorunları olan çocukları seçer.

• İstismarı sürdürebilmek için zaman içinde gözdağı verme, tehdit ve şantaja başvurur.

• Teşhis çok güçtür, çünkü istismar genellikle gizli yapılır ve şahit yoktur.

• Sınırlı kelime dağarcığı olan çocuk olayı anlatamayabilir.

• Her şeye rağmen çocuktan alınan hikaye en güçlü delildir. Buna kesinlikle güvenilmesi gerekir.

• Çocukta, istismar sonrası bir takım davranış bozuklukları ve bazı psikosomatik bozukluklar cinsel istismar şüphesi uyandırmalıdır.

Bu aşamadan sonra olayın adli mercilere ulaştırılması bakımından derhal konu ile ilgili olarak kolluk kuvvetlerini arayarak (155 Polis, 156 Jandarma) yardım talebinde bulunun.

Bu aşamadan sonra adli işlemlerin yerinde ve zamanında yapılabilmesi için adli mercilere destek olmanızda büyük önem taşımaktadır.