Myom nedir?
Myom, rahim kas tabakasından gelişen iyi huylu tümörlerdir. Diğer bilinen adlarıyla fibroid leiomyom olarakta adlandırılırlar. Myomların boyutu, yeri ve şekli çok farklı ve değişkendir. Rahimin adet görülen tabakasına doğru, rahim kas dokusu içinde veya rahim dış yüzeyine doğru büyümüş myomlar olabilir.
Bir kadında sadece bir myom veya farklı boyutlarda pekçok myom olabilir.Myomlar yıllarca aynı boyda kalabilir veya hızlıca büyüyebilir veya yıllar içinde yavaş yavaş büyüyebilir.
Myom kimlerde olur?
Myom her yaşta olabileceği gibi en sık 30-40 lı yaştaki kadınlarda görülür. Otuzbeş üstünde her beş kadından birinde myoma rastlanabilir. Zencilerde beyaz ırka göre daha sık myom gelişir.
Myomlarda görülen şikayetler nelerdir?
Myomlarda;
Adet düzeninde değişiklikler: Daha sık, fazla miktarda adet, ağrılı adet, adet dışı kanama, kansızlık
Ağrı: karın ve kasıkta künt ağrı; ilişkide ağrı
Basınç hissi: idrar yapmada güçlük, sık idrara gitme; kabızlık, barsak düzeni değişiklikleri; kramplar
Karında şişlik, ele gelen kitle
Düşükler
Kısırlık
Myomu olup hiç şikayeti olmayan kadınlarda vardır. Bazen myomlar rutin muayene sırasında da saptanabilir.
Myomlarda gelişen problemler nelerdir?
Myom rahim dış duvarına tutunmuş ve buraya ince bir sapla bağlı ise myomun sapında oluşan boğulma ile ağrıya, mide bulantısına veya ateşe neden olabilir. Hızlı büyüyen myomlar veya dejenere myomlarda ağrıya neden olabilir. Çok nadiren myom kanser ile beraber olabilir.
Büyük myomlar karında şişlik yapabilir. Bu şişkinlik yapan kitle aynı zamanda muayeneyi zorlaştırır. Myomlar bazen kısırlık yapabilir. Ancak kısırlık araştırılmasında tüm nedenlere bakmak ve araştırmak gerekir. Eğer başka neden yok ve myom kısırlık nedeni olarak tesbit edildi ise myom çıkarılarak kısırlık tedavisi yapılabilir.
Myomda tanı nasıl konur?
Myomda tanı genelde rutin pelvik muayene sırasında yapılan genellikle ultrasonografi ile konur.
Ultrason ses dalgaları ile çalışan bir görüntüleme yöntemidir.
Rahim içi görüntülemede kullanlılan histeroskopi işleminde rahim iç tabakasına doğru büyümüş myomlar bu kamera yöntemi ile görülebilir.
Histerosalpingografi (rahim filmi) : özel radyopak madde ile çekilen rahim fiminde myom izlenebilir.
Sonohisterografi : ultrason eşliğinde rahim içine sıvı verilerek yapılan bu tetkikte gene rahim iç tabakasına doğru büyümüş myomlar görülebilir.
Laparoskopi : kapalı ameliyat olarak bilinen bu yöntemde karın içi kamera ile izlendiğinde rahimde mevcut myomlar görülebilir.
Manyetik rözonans veya tomografi ile de myomlar görülebilir.
Myomlar ne zaman tedavi edilmelidir?
Myom boyutu küçük ise ve kişinin herhangi bir şikayeti yoksa tedaviye gerek yoktur.
Myoma bağlı fazla miktarda ve ağrılı adet gören kadında kansızlık gelişip normal hayatını etkilemeye başlar. Bu durumda myom mutlaka tedavi edilmelidir.
Myom varlığında adet dışında kanama olması gene kansızlığa neden olur ve tedavi edilmelidir.
Myomda hızlı büyüme olması
Kısırlık nedeni ise, karın kasık ağrısı durumlarında da myomlar tedavi edilmelidir.
Myomda ilaç tedavisi uygulanır mı?
Myomda bazen ilaç tedavisi verilir. İlaçlar myom nedeni ile oluşan ağrıyı azaltıp , kanama miktarını da azaltabilirler ancak myomun büyümesini durduramazlar. Çoğunlukla bu durumlarda myomların cerrahi tedavisi gerekir. Myomlar için kullanılan ilaçlar:
Doğum kontrol hapları: kanama ve ağrıyı düzeltmek için kullanılır.
GnRH iğnesi: adet döngüsünü durdurup myomun büyümesi engeller. Bazen ameliyat öncesi kullanılır. Kısa süreli verilirler. İlaç kesilince myom eski boyutuna döner.
Progesteron hormonu salan rahim içi araç (hormonlu spiral): bu araç rahim içine konarak kanama sıklığı azaltılmaya çaışılır.
Myomda hangi tür ameliyatlar yapılır?
Myomun çıkarılması işlemine myomektomi denir. Bu işlemde rahim bırakılır mevcut myomlar çıkarılır. Myomektomi işleminden sonra çocuk sahibi olunabilir ancak doğumun sezaryan ile olması gereklidir.
Myomektomi operasyonu sonrası yeni myomlar gelişebilir. Myomektomi operasyonu olan kişi 6-12 ayda bir ultrason ile takip edilmelidir.
Histerektomi işlemi tüm rahimin myomlar ile beraber çıkarılmasıdır. Bu işlemde yumurtalıklar çıkarılabilir veya alınabilir. Histerektomi myomlarda son çaredir.
Diğer tedavi ve cerrahi yöntemler başarısız olduğunda yapılır. Histerektomi olduğunda kadının tekrar çocuk sahibi olması mümkün değildir.
Myomlarda kapalı (laparoskopi) ameliyat yapılabilir mi?
Myomların sayısı boyutu ve yerine göre karar verilerek myomektomi işlemi kapalı operasyon (laparoskopi) ile yapılabilir.
Myomlarda ilaç veya cerrahi dışında tedavi yöntemleri var mıdır?
Histeroskopi: Rahim iç duvarı yani rahim boşluğuna doğru büyüyen myomların çıkarılması amacı ile kullanılır.
Endometrial ablazyon: Myomlarda sık kanama neden olan rahim iç zarının yakılarak kanamanın azaltılması için uygulanır. 3 cm den küçük myomlarda uygulanır.
Uterin arter embolizasyonu: Bu yöntemle myomları besleyen damarlar girişimsel radyoloji bölümü tarafından tıkanarak myomun küçülmesi ve şikayetlerin geçmesi amaçlanır.
Manyetik rezonans görüntüleme rehberliğinde ultrason tedavisi: Bu yöntemde myomların yeri manyetik rezonans görüntüleme ile belirlenerek ultrason dalgaları ile myomlar yok edilir. Çok yeni geliştirilmiş bir yöntemdir.
