Küçük boyutlu bir memenin -meme dokusu altında oluşturulan cebe silikon protez yerleştirilerek- büyütülmesi işlemidir. Meme küçük ancak meme başında ve derisinde belirgin sarkma varsa meme toparlama (dikleştirme, mastopeksi) işlemi ile birlikte meme büyütme ameliyatı yapılır. Yaşam kalitesini doğrudan etkileyen kişinin psikososyal durumunu son derece olumlu etkileyen bir ameliyattır.
A.B.D.’ de sadece 2009 yılında 289.000 silikon protez ilememe büyütme ameliyatı gerçekleştirilmiş ve en sık yapılan estetik ameliyat olmuştur. Meme büyütme amacı ile farklı ilaçlar veya yöntemler ileri sürülse de halen silikonprotezler meme büyütmede altın standarttır.
Meme Büyütme Ameliyat Yaşı
Meme büyütme ameliyatı için meme dokusunun gelişimini tamamladığı 18 yaş sonrası önerilir. Ancak ergenlik çağında bir memenin fazlaca geliştiği diğer memenin gelişmediği “asimetrik memeler” kişi için ciddi psikolojik sorun oluşturuyorsa gelişmemiş olan memenin daha erken yaşlarda meme protezi ile diğer memeye eşitlenmesi mümkündür.
Meme Büyütme Ameliyat Öncesi
Ameliyat öncesi meme muayenesi yapılmalı; şüpheli durumlarda veya 40 yaş üstü kişilerde meme ultrasonografisi ve mamografi ile meme değerlendirilmelidir. Gözden kaçan meme hastalıkları ameliyat öncesinde tespit edilmiş olur. Ameliyat sonrası için de bir referans değerlendirme yapılmış olur.
Meme Protezinin Büyüklüğü
Meme Protezi
Bir memeyi büyütmek için kullanılacak meme protezinin boyutunu belirlerken kişinin meme ve göğüs kafesinin yapısı, boyu, kilosu ve beden ölçüleri dikkate alınır. Bu fizyolojik sınırların zorlanmaması koşulu ile hasta ve doktor birlikte kullanılacak protezin büyüklüğüne ve şekline karar verirler. Ameliyat esnasında ise plastik cerrah düşündüğü protezi koymadan önce test protezini koyarak görünümü son kez değerlendirir. Bazen planlanan protezin bir beden büyüğü veya küçüğü de denenir ve hangisi en iyi sonucu veriyorsa o protez kullanılır.
Normal standartlarda bir meme protezi usulüne uygun konulduğunda dışarıdan anlaşılması mümkün değildir. Medyada yer alan çoğu ameliyatlı memeler normal sınırlarını zorlayan veya yanlış uygulamalar sonucu yapay bir görünüm kazanmış memelerdir.
Meme Protezinin Yapısı
Meme protezlerinin dış kılıfı silikondan yapılmıştır; pürtüklü (textured) veya düzgün yüzeyli (smooth) olabilir. Pürtüklü yüzey olanların protez etrafında kapsül oluşturma ihtimali daha düşüktür.
Protez kılıfının içerisinde serum fizyolojik (tuzlu su) veya farklı akışkanlıkta olabilen silikon jel bulunur.
Tuzlu su ile şişirilen protezler A.B.D.’de silikon jel dolu protezlerin FDA onayı almasından önce sık kullanılıyordu. Bu tür protezler şişirilmeden önce çok küçük kesilerden meme altına yerleştirilir ve sonrasında şişirilir. Her iki meme arasındaki küçük asimetrileri eşitleme avantajı vardır (bir meme daha az, diğeri biraz daha fazla şişirilebilir). Ancak bu protezlerin içindeki suyu dışarı kaçırma, sönme ihtimalleri daha fazladır. Bazen içindeki sıvının çalkantı sesi duyulabilir, hemen meme altına yerleştirildiğinde meme derisi üzerinde şekil bozuklukları oluşturabilir.
Son dönemde “koheziv jel” denilen daha yoğun kıvamdaki silikon jeller gündeme gelmiştir. Protezin kılıfı delinse dahi içindeki jel dışarı akmaz. Aynı zamanda, bu protezlerin yapısı nedeniyle memeye daha iyi şekil vermek ve o şekli uzun süre muhafaza etmek mümkündür. Kıvam olarak da meme dokusu kıvamına daha yakındır. Asimetrik memelerde farklı büyüklükte ve yapıda protezler kullanarak başarılı sonuç almak mümkündür.
Meme Protezinin Şekli
Meme protezleri Yuvarlak ve anatomik şekil (damla model) olmak üzere başlıca iki ana gruba ayrılır. Anatomik tip protezler normal bir memenin şeklini daha iyi taklit eder; meme başı ve altında kalan kısım daha dolgundur. Meme dokusunun çok az olduğu durumlarda özellikle tercih edilir. Bu protezler farklı en, boy ve yükseklik kombinasyonlarında üretilir. Doğru kombinasyonu belirlemek plastik cerrahın deneyimine kalmıştır.
Meme Büyütme Ameliyat
Ameliyathane koşullarında ve genel anestezi altında yapılır. Ameliyat süresi kullanılan tekniğe göre 1-2 saattir.
Meme Büyütme Ameliyat Tekniği
Meme Büyütme Ameliyatında meme altında oluşturulan ceplerin doğru ve simetrik hazırlanması, çok iyi kanama kontrolü yapılması, meme dokusuna zarar verilmemesi ve meme protezinin doğru konumda yerleştirilmesi kritik önem taşır. Bence yukarıda söz edilen noktalar hangi kesiden daha iyi yapılabiliyorsa o kesi tercih edilmelidir. Burada plastik cerrahın deneyimi ve tercihi önemli rol oynar. Ameliyat izinin nerede daha kabul edilebilir olduğu ise tartışmalıdır.
Meme Büyütme Meme Altına Giriş Yeri
Meme başı, meme altı kıvrımı veya koltuk altına yapılan 3-4 cm lik kesilerden girilir. Her kesinin avantaj ve dezavantajları vardır. Göbek deliğinden girilerek serum fizyolojik ile şişirilen protezlerin konulması yeterince kontrollü ve öngörülebilir olmaması nedeniyle pek tercih edilmemektedir.
Koltuk altına yapılan kesi izi kötü iyileşirse saklamak daha güçtür, tüm kısa kollu kıyafetlerde izin görülme ihtimali vardır. Koltuk altı kesiden meme altında cep oluşturmak ve kanama kontrolü yapmak teknik olarak daha güçtür, özel aletler ve deneyim gerektirir. En sık gözlenen sorun protezlerin olması gerektiğinden daha yukarıda ve dışarıda kalmasıdır.
Meme başındaki kahverengi kısım etrafında yarım ay şeklinde yapılan kesi ile meme altına girilebilmesi için bu kısmın çapının en az 3 cm olması gerekir. Bu kesiden girildiğinde meme dokusunu keserek veya etrafından dolaşarak meme altına ulaşılır. Süt kanallarında yerleşik bakterilerin protezi enfekte etme ve meme ucunda kısmi duyu kaybı ihtimali daha yüksektir. Kesi kötü iyileşirse karşıdan bakıldığında daha göz önündedir.
Memenin alt tarafta göğüs ön duvarı ile birleştiği kıvrıma yapılan kesiden girildiğinde meme altı cebi hazırlamak çok daha kolaydır. Kan damarlarını birebir görmek ve kanamayı kontrol etmek mümkündür. Yine göğüs kasının altında cep hazırlamak daha kontrollü ve kolaydır. Meme başı ve meme dokusu ile doğrudan temas edilmez. Kesi izi tam meme altı kıvrımına denk getirildiğinde çok iyi gizlenir, ancak bu kıvrımın üst veya alt tarafında kalırsa dikkat çeker. Özellikle bikini giyildiğinde meme başındaki iz gizlenirken bu iz gizlenmeyebilir. Diğer taraftan memeye karşıdan bakıldığında meme başına göre daha az dikkat çekecek konumdadır.
Meme Protezinin Yerleştirildiği Alan
Protez için meme altında hazırlanan cep hemen meme dokusunun altında (subglandüler) veya meme dokusunun altında bulunan göğüs kasının (pektoral kas) altında (subpektoral) hazırlanabilir.
Hangi planın hasta için daha uygun olacağını belirleyen birçok faktör vardır. Kişinin mevcut meme dokusunun hacmi, meme deri ve derialtı dokusunun kalitesi ve kalınlığı, göğüs kafesinin yapısı, göğüs kaslarını kullanma durumu, plastik cerrahın deneyimi ve tercihleri bu faktörler arasındadır.
Hemen meme altına protez yerleştirmek daha kolay ve ağrısızdır. Meme daha kolay şekillendirilir. Ancak meme protezini gizleyecek kadar meme ve ciltaltı dokusu olmadığı durumlarda protez kenarları dışarıdan görülecek şekilde belirginleşir ve memeye yapay bir görünüm verir. Elle dokunulduğunda daha kolay fark edilir. Yine protez etrafında kapsül formasyonu denilen komplikasyon daha sık görülür.
Genellikle, protezin üst kısmı kas altında alt kısmı ise meme altında kalacak şekilde “dual plan” denilen teknik daha çok tercih edilir. Böylelikle protez kenarları üst dekolte tarafında kas altında gizlenirken, alt tarafta protez meme dokusunun hemen altında olduğu için daha iyi şekil verilmiş olur.
Meme Büyütme Ameliyat Sonrası
Meme büyütme
Meme büyütme Ameliyatından bir kaç saat sonra ayağa kalkılabilir ve yemek yenebilir. Geceyi hastanede geçirmek yatağın pozisyonu, ağrı kontrolü ve olası komplikasyonların yakından izlenmesi bakımından yararlıdır.
Balensiz sporcu sutyeni veya özel sutyen ödem ve ağrı kontrolünde faydalıdır.
3-5 gün sonra duş alınabilir ve işe başlanabilir.
Meme büyütme Ameliyatı sonrası ilk hafta meme olduğundan daha büyük ve gergindir. Günler içerisinde gerçek boyutuna döner ve yumuşar.
Protez kas altına yerleştirilmiş ise bir hafta süre ile ağır kaldırmak, araba kullanmak gibi göğüs kaslarını zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır. 4-6 hafta süre ile memelerin güneşten korunması önerilir. Özellikle kesi izi 50 faktörlü güneş kremi ile veya bantla güneşten korunmalıdır aksi takdirde iz daha koyu bir renk alır.
Yüzme, tenis oynama, ağırlık kaldırma gibi kolların aktif kullanıldığı sporlara 6-8 hafta sonra başlanır.
Meme büyütme Ameliyatı sonrası doktorun belirlediği periyotlarla (1, 3, 6 ay gibi) kontrole gidilmelidir.
Kesi izinin sorunsuz iyileşmesine yardımcı olacak bantlar veya merhemler kullanılabilir. Kesi izi son halini ortalama bir yılda alacak ve ten rengine dönecektir. Sabırlı olunmalıdır.
Meme Büyütme Komplikasyonlar
Göğüs Büyütme Ameliyatı
Meme büyütme Ameliyatı sonrası en sık gözlenen komplikasyon meme protezinin yerleştirildiği cebe kan birikmesi (hematom)dir. Memede ani büyüme ve şiddetli ağrı olur. Tekrar ameliyathaneye alınarak biriken kan boşaltılır ve kanama kontrolü yapılır. Kanama ihtimali nedeniyle aspirin gibi kan sulandırıcı ilaçlar ameliyat öncesi ve sonrasında en az 10 gün süre ile kullanılmamalıdır. Ikınma, ağır kaldırma gibi zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır.
Ameliyat bölgesinde enfeksiyon gelişirse protezin çıkartılması gerekebilir. Enfeksiyon geçtikten bir süre sonra tekrar protez konabilir.
Dikiş atılan bölgede yara iyileşme sorunları olabilir.
Geç dönemde protez etrafında bir zar (kapsül) oluşmasına bağlı ağrı ve memede şekil bozukluğu gelişebilir. Derecesine göre ameliyatla düzeltilir.
Protezlerin patlaması ancak delici bir alet batırıldığında mümkündür. Veya uzun yıllar sonra protezin dış zarındaki zayıflama sonucu dış zar yırtılabilir ve bütünlüğü bozulur; protezin değiştirilmesi gerekir.
Meme Büyütme Meme Protezinin Ömrü
Teorik olarak meme protezi ömür boyu vücutta kalabilir dense de protezin dış çeperindeki yıpranma nedeniyle belirli bir süre sonra deformasyon gelişme olasılığı vardır. Dış çeperin yapısına ve kalitesine göre bu süre değişir. Ortalama 15 yıllık bir süre söylenebilir. Genellikle bu süre sonunda memelerde sarkmada olduğundan hem sarkmalar toparlanır hem de protezler değiştirilir.
Meme Büyütme Gebelik ve Süt Verme
Meme protezleri gebelik ve süt vermeye engel değildir.
Meme Büyütme Protez ve Sütyen
Ameliyattan 3 ay sonra balenli sutyen kullanmaya başlayabilirsiniz.
Meme Büyütme Rutin Meme Kontrolleri
Ultrasonografi ve mamografi ile düzenli kontroller protez ameliyatı olmayan kişiler gibidir. Film çekilirken proteziniz olduğunu belirtmelisiniz; memeye ona göre pozisyon verilir.
Meme Büyütme Protezin Yırtıldığını Nasıl Anlarım?
Memede hacim azalması ve şekil bozukluğu dikkat çeker. Ele gelen sertlik, kitle ve ağrı olabilir. Meme US, mamografi ve MR gibi görüntüleme yöntemleri ile tanı kesinleştirilir. Böyle bir durumda protez en kısa sürede yenisi ile değiştirilmelidir.
