VAJİNİSMUS, kadınlarda vagina kaslarının ilişkiyi zorlaştıracak yada tamamen engel olacak şekilde istemsiz kasılmasıdır. Vaginadaki aşırı kasılma ve kapanma, cinsel ilişkinin denenmesiyle ortaya çıkar. İlişki esnasında bu bölgede yanma, ağrı, sızlama, batma gibi ciddi rahatsızlık hissi oluşur. Vajinismusa neden olan aşırı kasılma vaginayı çevreleyen pelvik taban kaslarının istemsiz kasılmasından kaynaklanır. Bu kasılma nedeniyle vaginanın girişi daralır. Bazen kasılma çok şiddetli olur ve vaginanın girişi neredeyse komple kapanır ve ilişki imkansız hale gelir. Bu kasılma istemsiz olduğu için vajinismus problemi olan bir kadın bunu kontrol edemez, hatta çoğu kadının cinsel ilişki öncesi böyle bir durumdan haberi bile yoktur. Cinsel ilişki denemesi esnasında oluşan bu kasılma, girişim sonlanır sonlanmaz geçer.
Cinsel ilişki olmadan süren evliliklerin en önemli nedeni vajinismusdur. Ara ara cinsel ilişkide ağrı çoğu kadında görülebilir. Ama sürekli, her ilişkide ağrı olması cinsel hayatı olumsuz etkileyebilecek bir durumdur. Bu normal bir durum değildir, tedavi edilmesi gerekir.
Vajinismusun Tipleri
Vajinismusun ilk görülme (başlama) zamanına göre 2 tipi vardır.
1-Primer vajinismus: ilk cinsel deneyimle birlikte başlayan ve devam eden istemsiz, normal cinsel ilişkiye izin vermeyen vaginal kasılmalardır. Bu hastalarda ağrısız cinsel ilişki hiç olmamıştır. Genelde bu kadınlar aynı zamanda normal jinekolojik muayene olamazlar, tampon, fitil vb hazneye yerleştirilen şeyleri kullanamazlar. İlişki esnasında bacakları kapama, titreme, nefesini tutma, eşini itme vb eşlik eden fiziksel bulgular olur.
2-Sekonder vajinismus: Normal bir cinsel hayat sonrasında başlayan, istem dışı vaginal kasılma durumudur. Bu kadınlarda başlangıçta ilişkide sorun yoktur. Sonradan gelişen bir olay vajinismusu tetikler. Genelde tıbbi bir rahatsızlıktan yada bir travmadan sonra oluşur. Genital bölgeyi etkileyen kazalar, ameliyat, doğum, kanser tedavisi, menopoz ve bazı kronik hastalıklar yada bunlar için kullanılan ilaçlar sekonder vajinismusa neden olabilir. Bu durumlarda vagina duvarında incelme olur, bu da hasarlanma ve hassasiyete neden olarak vajinismusa neden olabilir. Normal koşullarda bahsedilen problemler kolaylıkla tedavi edilir, sonrasında cinsel sorun kalmaz. Ama tedavi sonrası, tıbbi problem çözüldüğü halde -tam iyileşme sağlandığı halde kadında hala cinsel ilişkide ağrı, kasılma vb sorunlar devam ediyorsa vajinismus mutlaka akla getirilmelidir.
Bazen vajinismus kadının içinde bulunduğu ortama, duruma ve yapılacak işleme göre değişir. Mesela bazı kadınlar jinekolojik muayene olurlar ama ilişkiye giremezler, yada tam tersi olabilir. Buna kısmi vajinismus denir. Bazı kadınlarda ise genital bölgeyi içeren her şey kasılmaya neden olur, bu bölgeye dokunulmasına bile izin vermezler. Buna da tam vajinismus denir.
Vajinismus nasıl anlaşılır?
Vajinismusu olan kadınlarda sıklıkla görülen belirtiler şunlardır:
1-cinsel ilişkide zorluk, tam ilişkinin veya tam cinsel birleşmenin olamaması
2-ilişki esnasında vaginal kasılmayla beraber yanma, batma, ağrı
3-nedeni tam olarak açıklanamayan ilişki esnasında oluşan ağrı
4-vaginal tampon veya fitil kullanmada zorluk
5-jinekolojik muayene esnasında zorluk
6-ağrıdan ve/veya başarısız ilişki girişimlerinden dolayı cinsel ilişkiyi reddetme
7-ilişki esnasında vücudun diğer kas gruplarında kasılma (sırt-bel, bacak kasları, bacakları kapama), ilişkide nefesi tutma, nefes alamama.
8-doğum, enfeksiyon, cerrahi, kanser tedavisi, tecavüz, menopoz sonrası devam eden ilişkide ağrı, rahatsızlık.