Total kalça protezi hakkında öğrenmek istedikleriniz

Total kalça protezi hakkında öğrenmek istedikleriniz

Total Kalça Replasmanı (TKR) kalçayı etkileyen pek çok problemde giderek etkinliği artan ve istenen bir cerrahi yaklaşımdır. Bu yöntem kalça hareketlerinin düzelmesini ve ağrının ortadan kaldırılmasını sağlar. Ülkemizde her yıl giderek artan sayıda hasta total kalça replasmanından yararlanmaktadır. Yaşam kalitesini artıran bu cerrahi girişim hakkında öğrenmek istediğiniz her türlü bilgiyi, sizin için hazırlanan bu broşürde tüm detayları ile bulabileceksiniz. Eğer herhangi bir sorunuz olursa yada size söylenen bir şeyi anlamazsanız lütfen haber veriniz ! Unutmayınız ki tedaviyi tümüyle anlamanız, iyileşmenize yardım etmemizi kolaylaştıracaktır.

Total Kalça Replasmanı'na yakından bakış

TKR'nı anlamamız için öncelikle kalça ekleminin yapısını anlamamız gerekir.

Kalça eklemi top ve yuva (ball and socket) tarzı bir eklemdir. Top parçasını femurun (uyluk kemiği) başı oluştururken, yuva ise kalça kemiğinin bir parçasıdır. Topun yuva içerisindeki dönüşü bacağınızı içe,dışa,öne,arkaya ve daire biçiminde oynatmanıza izin verir. Kalça eklemi önden ve arkadan kuvvetli bağlarla sarılmıştır. Sağlıklı bir kalçada top ve yuva yüzeyleri düzgün bir kıkırdakla (hyalin) kaplıdır. Yüzeyin düzgün olması topun yuva içerisinde kolayca kaymasını sağlar. İki yüzey arasındaki temas alanı son derece önemlidir. Kalça eklemini tutan dejeneratif osteoartrit, kalça çıkığı, romatoid artrit gibi hastalıklarda iki yüzey yani top ve yuva arasındaki temas alanı azalır. Temas alanı azaldığında birim yüzeye düşen yük miktarı artacaktır. Bu durumda ise eklemi oluşturan yüzeylerdeki kıkırdak doku aşınacak yerini pürüzlü,harab olmuş bir doku alacaktır. Kıkırdak altındaki kemik doku normalden daha fazla yüke maruz kaldığından zamanla sertleşecek ve yer yer kistik oluşumlar meydana gelecektir. Vücut savunma mekanizması olarak azalan temas alanını artırabilmek için yeni kemik oluşumları (osteofit) oluşturacaktır. Eklem mesafesindeki daralma sebebiyle kalça ekleminin hareketleri kısıtlanacaktır. Mevcut hastalık ilerledikçe hastalar ağrı duyacaklardır. Kalça eklemi hastalıklarında duyulan ağrı genellikle kasık bölgesinde hissedilmektedir. Ancak bazan bu ağrı kaba et bölgesinde hatta dizin iç yüzüne doğru da duyulabilmektedir. Hissedilen ağrı künt karekterde olup, hastalığın başlangıç aşamalarında özellikle yol yürürken rahatsızlık verir. Daha sonraki aşamalarda ağrının şiddeti giderek artar ve istihat halinde iken bile duyulmaya başlar. Hatta geceleri hastaları uykudan uyandırabilir. Ağrı ile birlikte eklem hareketlerindeki kısıtlılık hastaların merdiven inip-çıkma,çorap giyme,oturup kalkma gibi fonksiyonlarının giderek bozulmasına yol açar. Zamanla eklem harabiyeti arttıkça kısalık ortaya çıkacak bu da yürüme esnasında topallamaya yol açacaktır. Tedavi de öncelikle konservatif yani ameliyat dışı yöntemler denenmelidir. Kilo verme baston yada koltuk değneği kullanılması o ekleme gelen yükleri azaltacaktır. Analjezik-antiinflamatuar ilaçlar ağrının azalması ve hareketlerin daha iyi olmasını bir müddet sağlayabilmektedir. Fiziksel tıp ve rehabilitasyon öncelikle ameliyat kararı vermeden önce mutlak suretle denenmelidir. Konservatif tedaviye cevap vermeyen günlük yaşamı etkileyen şiddetli ağrı,hareket kaybı ve neticesinde fonksiyon kaybı olan hastalarda Total Kalça Replasmanı yani protez ameliyatı yüz güldürücü bir sonuç verecektir. Unutmayınız ki TKR ameliyatı elektif bir girişimdir. Yani ameliyat zamanına tek başına hekim yada hasta karar vermemelidir. Her iki taraf da şartların optimum olduğu zamanda bu girişimin yapılmasının sonucu pozitif yönde etkileyen temel faktör olduğunu bilmesi gerekir.

 Hastaneye gelmeden önce
 ·        Resmi bir kurumda çalışıyor iseniz lütfen çalıştığınız yerden hastanemize sevk kağıdı alınız !

·        Sabah saat 08:00 de aç karnına hastanede olunuz.

·        Aksine bir uyarı olmadıkça , kendi hekiminizin vermiş olduğu tüm ilaçları alınız. Hastaneye yatışınızdan 10 gün önce almakta olduğunuz tüm antiinflamatuar ilaçları bırakınız !

·        Kullanmakta olduğunuz ilaçların listesini ve dozlarını lütfen bizlere bildiriniz. Bildiğiniz herhangi bir allerjik reaksiyonunuz varsa mutlaka önceden bizleri uyarınız. Tüm bunlar sizin hastanedeyken size uygun ve doğru ilaçların doğru dozda verilebilmesi için çok önemlidir.

·        Ameliyatınız için kendi kanınızı bağışlamak sonrada sizin için kullanılmasını istiyorsanız lütfen en az 10 gün öncesinden Kan Merkezi ile irtibata geçiniz .

 Bilgi İşlem Merkezi tarafından gerekli kayıtlar alındıktan sonra kan tetkikleri için ilgili hemşire sizden kan alacaktır. EKG ve diğer radyolojik incelemeler yatan hastalarda öğlen 13:30 dan sonra yapılmaktadır. Tüm tetkik sonuçları tamamlandıktan sonra Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı tarafından her hasta ameliyat öncesi dönemde değerlendirilmekte ve seçilecek aneztezi yöntemi hakkında sizlere bilgi verilmektedir. Şayet gerekiyorsa Kardiyoloji, Gögüs hastalıkları yada diğer bölümlerden konsültasyonlar istenecektir.

Ameliyata hazırlık dönemi
TKR'nı tüm cerrahi yaklaşımlar içerisinde büyük sınıf (major) girişim olarak kabul edilmektedir. Her yaş grubunda bu tip ameliyatlar yapılsa da genellikle hastaların çoğunun yaş ortalaması 60-65 arasındadır. Bu nedenle hastaların ameliyat öncesi dönemde genel bir check-up kontrolünden geçmesi gerekmektedir. Bu aşama hastanede yatış işlemi yapıldıktan sonra yapılabilirken özellikle aynı şehirde oturan ve de daha hareketli hastalarda ayaktan yani hastaneye yatmadan da olabilmektedir.

İstenilen tetkikler hastadan hastaya değişmekle birlikte genelde şu şekildedir;

Merkez Laboratuvarından: AKŞ, BUN, Kreatinin, Na, K, Cl, T.Bilirubin, D.Bilirubin, Protein,Albumin, AST, ALT, LDH ve Kolesterol değerleri

Hematoloji Laboratuvarından: Tam Kan,Sedimentasyon, Kanama profilleri

İmmunoloji Laboratuvarından: C-RP

Klinik Bakteriyoloji Laboratuvarından: HBs-Ag, Anti HBs-Ag, Anti-HCV, Anti-HIV

EKG, P-A Akciğer grafisi, Her iki kalça ön arka grafisi, Ameliyat olacak kalçanın ön-arka ve lateral grafisi.

Ameliyatınız için kan gereksinimine ihtiyaç olacaktır. Gereken kan miktarı 2-3 Ünite Eritrosit süspansiyonudur. Bu sizin ameliyat öncesi bağışlayacağınız kanların saklanıp sonrasında size tekrar verilebilmesi ile mümkün olabilmektedir. Bu işlem için tahmini ameliyat tarihinden en az 10 gün önce Kan Merkezine başvurmanız gerekecektir. Şayet bu uygulama için kan değerleriniz yada genel sağlık durumunuz uygun değilse o taktirde kan merkezinden temin edilecek kanlar sizin ameliyatızda kullanılacaktır.

Ameliyattan önceki akşam hafif ve sulu yemek yemeniz sizin için uygun olacaktır. Gece 12:00'den sonra lütfen aç kalınız !.. Şayet mutlak almanız gereken tansiyon,şeker ilacı gibi ilaçlarınız varsa az miktarda su ile almanızda sakınca yoktur. Sabah ameliyata gerekli hazırlıkların yapılabilmesi için tahmini zamandan yaklaşık 30 dakika önce görevli hemşireler sizin soyunmanızı, tüm metal eşyalarınızı, şayet kullanıyorsanız diş protezi çıkartmanızı isteyeceklerdir. Bir personel yardımıyla 02.kattaki ameliyathaneye indirildikten sonra kısa bir süre hasta beklemede tutulacaksınız.

Ameliyathane ortamına alındıktan sonra size uygun anestezi yapılmadan önce bir veya iki adet damar yolu açılacak , kardiyak moniterizasyon sağlanıp ,gerekli ise sonda takılacaktır. Hastalarımızın çoğu epidural anestezi denilen rejional yani bölgesel anestezi yöntemi almaktadır. Bu yöntemde belinizdeki omurlar arasından ince bir kateter yerleştirilir. Bu kateter vasıtasıyla süreli olarak epidural mesafeye anestezik madde gönderilir, böylelikle ameliyat süresince hiç bir şey hissetmezsiniz. Ayrıca size bir sedatif yani sakinleştirici bir ilaç da verilecktir, ve sonuç olarak size uygulanacak işlemin farkına varmayacaksınız. Genellikle protez ameliyatı hastadan hastaya değişmekle bereber, ortalama 1-1.5 saat sürmektedir.

Kalça eklemi replasmanında yapılan işlem nedir ?                                                              
 Kalça eklemine ulaşıldıktan sonra uyluk kemiğinin ucundaki top şeklindeki baş çıkartılır. “Oyucu” adındaki bir aletle metal protez için düzgün bir yuva hazırlanır. Hazırlanan yuvaya metal protez monte edilir. Yeni yuvanın içine özel sert bir plastik (polietilen) yerleştirilir.

Protezin gövde bölümü çakılarak yada çimentolanarak kemiğe yerleştirilir.Metal yada seramik bir baş konarak total kalça protezi tamamlanmış olur.

Kalça replasmanında kullanılan parçalar ki biz bunlara kısaca protez diyoruz, yuvaya konacak parçaya kap, uyluk kemiğinin içine konan parçaya da kök denmektedir. Bu parçaları kemiğe tutturmak için bir çok yol vardır. Örneğin çimentolu bir total kalça protezinde parçalar kemiğe kemik çimentosu ile tutturulmaktadır. Çimentosuz total kalça protezinde ise kemik dokunun protezin içine ve çevresine doğru büyüdükçe bağlanma gerçekleşir. Hibrid yada melez total kalça protezlerinde ise uyluğun içine yerleştirilen kök parça çimentolanırken, yuvadaki kap, üzerine doğru biyolojik kemik büyümesi ile kemiğe tutunur.

Ameliyat sonrası
Anestezi uzmanları kendi odanıza alınabileceğinize karar verene dek, uyanma odasında tutulacaksınız. Bu odadayken size oksijen verebiliriz, kalbiniz moniterize edilebilir ve damar yolunuz açık tutulacaktır. Ağrınızı kontrol altında tutmak için ilk adımları da burada atmaya başlayacağız. Bu odaya alındığınızda ailenize ameliyatın bittiğini bildiren bir telefon edilecektir. Ayılma odasına diğer hastaların mahremiyetini korumak ve infeksiyon riskini azalmak amacıyla ziyaret yasaklanmıştır.

Ameliyattan sonra damar yolunuzu açık tutan düzenek yaklaşık 48 saat kolunuzda kalacaktır. Bu düzenek çok önemlidir. Sıvıları, antibiyotikleri ve diğer ilaçları vermemizi, eğer gerek olursa vücudunuza kan verilmesini de sağlayacaktır. Ameliyat sonrası tüm alt ekstremitenize (uyluk ve baldır) bir elastik bandaj sarılacaktır. Bir adet ince bir tüp ameliyat alanınıza yerleştirilecektir. Bu tüp bir drene bağlıdır. Amacı kalça etrafında kanın birikmesini önlemektir. Tüp ameliyattan 24 saat sonra, bandaj ise 48 saat sonra çıkarılacaktır. Gene ameliyat olan kalçanın özellikle aşırı içe ve dışa dönmesini engellemek için ayak ve ayak bileği “pozisyon bot alçı” denen bir düzenek içine alınacaktır. Şayet idrar yapma ile ilgili bir sorun yaşanırsa idrar sondası takılıp 1-2 gün sonra çıkartılacaktır.

Ameliyattan hemen sonra hareket kabiliyetinizi artrıcı hafif egzersizler yapmak hem dolaşım sorunlarını engellemekte yardımcı olacak hem de kaslarınızı güçlendirecektir. Ameliyat sonrası hava yollarınızın mukustan (balgam) temizlenmesini sağlamak için akciğerlerinizi çalıştırmak çok önemlidir. Normalde genellikle farkında olmaksızın esnediğinizde yada içinizi çektiğinizde (hemen her saat) derin soluklar alırsınız. Ancak ağrı çektiğinizde, anestezi nedeniyle uykulu durumda olduğunuzda yada ağrı sebebiyle aldığınız ilaçlar normal solunum düzeninizi değiştirebilir ve yüzeyel soluyabilirsiniz. Bu durumda servis hemşireleri her gün size zorlayıcı spirometre denilen bir cihazla yardımcı olacaklardır.

Ağrı kontrol
Ağrı denetimi sizden başlayacaktır. Nasıl hissettiğinizi ölçecek nesnel bir test olmadığından ağrının neye benzediği,yerinin neresi olduğu, değiştiği zaman nasıl değiştiği konusunda ekibe bilgi vererek yardımcı olmalısınız. Kimi zaman ağrı sürekli, kimi zaman da ara aradır. Keskin,yakıcı, sızlayıcı yada zonklayıcı olabilmektedir. Ayrıca ağrının yoğunluğunu da tarif etmelisiniz. Aşağıdaki skala size ağrının düzeyini ölçmenize yardımcı olacaktır.

L..........K............J

En kötü ağrı                                                                                                                                       Ağrı yok

 

10...............................................5......................................................0

Yaklaşım 1: Hasta Kontrollü Analjezi (PCA)

Hasta kontrollü analjezi gereksinim duyduğunuzda vücudunuza ağrı kesiciyi gönderen bir sistemdir.

Mikroişlemcinin yönettiği elektrikle çalışan bir pompadır. Bu pompa damardaki katetere yada epidural tübe bağlıdır ve anesteziyolog tarafından sürekli ağrı kesici akışını sağlamak üzere ayarlanmıştır. Sistem ayrıca sizinde bu akışı denetlemenize olanak verir. Daha çok ilaca ihtiyacınız olduğunu hissederseniz, hemen uzaktan kumanda üzerindeki düğmeye basarak bunu sağlayabilirsiniz. Çok fazla ilaç aldığınızı düşünüp endişelenmeniz gerekmez. Pompa önceden belirlenmiş bir limite ulaştığınızda daha fazla ilaç için yapacağınız isteği reddetmek üzere programlanmıştır. Eğer bu sınıra ulaşmanıza karşın hala ağrı hissediyorsanız hemşirenize haber verin. En kısa sürede anesteziyoloji ile bağlantı kurulacaktır.

 Yaklaşım 2: Ağızdan tedavi
Ameliyat sonrası 24-48 saat sonra ağrınız azalmaya başlamalıdır. Bu dönem içerisinde sizin de aktiviteniz artacaktır. Bu dönemde ağızdan alacağınız ağrı kesiciler sizi daha da rahatlamanıza yardımcı olacaktır.

 Yaklaşım 3: Soğuk tedavisi
Soğuk tedavisi ağrı ve şişliği azaltmak çiçn bir buz paketi şeklinde size uygulanacaktır. Bu buz torbaları hemşireler tarafından yattığınız sürece temin edilecektir.

 Ayağa kalkış süreci – “Yap ve Yapma”
 Cerrahiyi takiben 24 saat sonra ameliyat yerinize yerleştirilen tüb çıkartılacaktır. Bunu takiben asistanlar tarafından yatak kenarına oturtulup pozisyon değişikliği sağlanacaktır. Bu esnada olabilecek baş dönmesi yada bulantı kusma sizi endişelendirmemelidir. Daha sonra bir yürüteç (walker) yada koltuk değneği yardımıyla ayağa kaldırılacaksınız. İlk yürüme zor olabilir. Unutmayınız ki ,kalça bölgesi ağrılı-şiş olabilir. Ancak her geçen gün daha rahat yürüdüğünüzü hissedeceksiniz. Size aksi bir şey söylenmedikçe , ayağınızı yere temas edecek şekilde basarak yürümelisiniz. Tam vücut ağırlığınızı zaten o kalçaya vermeniz destek kullandığınızdan dolayı mümkün olamamaktadır. Dolayısıyla korkmayınız !!!

Hastanede
Yatar pozisyonunda iken “YAP”

Sırt üstü yattığınızda dizlerinizin arasına bir yastık koyun

Diz kapaklarınız tavanı göstersin

Yatar pozisyonunda iken “YAPMA”

Yatağınızın başını yarı dikten (45°) daha fazla yükseltmeyin

Ameliyatlı tarafınıza yatmayın

Bacaklarınızı çaprazlamayın

Bacaklarınızı aşırı içe/dışa döndürmeyin

Otururken “Yap”

Dizlerinizi kalçanızla eşit yada daha aşağı düzeyde tutun

Tuvalet yükselticisi mutlaka kullanmaya çalışın

Oturak kısmı sert iki yastıkla yükseltilmiş tercihen kollu bir sandalyeye oturun

Otururken “YAPMA”

Alçak yerlere oturmayın

Bacaklarınızı ve bileklerinizi çaprazlamayın

Belinizi öne doğru 90° den küçük açı oluşturacak biçimde bükmeyin

Yerden bir şey almak için uzanmayın (ilk 6 hafta)

Eğer hastaneyi arabayla terkedeceksiniz arabaya sokak düzeyinden bininiz ki kalçanız fazla bükülmesin. Ön koltuğa oturmalısınız, ancak koltuk olabildiğince geride ve dik olmalıdır.

Kan Pıhtılarını önleme
Total kalça replasman ameliyatından sonra bacak venlerinde pıhtılar oluşabilir.Bunlara derin ven trombuzu (DVT) denir.Nadir olarak oluşan bu pıhtılar akciğerlere gidip ölümcül olmayan yada olabilen sorunlara (emboli) yol açabilir. Biz tüm hastalarda pıhtı oluşumunu engelleyecek ve oluşma olasılığını azaltacak önlemler alırız. Bu amaçla bacak kaslarını sıkıştıracak ve venlerdeki kanı akış halinde tutacak mekanik aygıtlar kullanılabilir. Ayrıca heparin, kumadin,aspirin, düşük molekül ağırlıklı heparin (DMAH) gibi ilaçlar dan da bir tanesi de belli bir süre kullanılacaktır. Hem sizin hemde bizim için takipi kolay olması açısından size ameliyat sonrası DMAH cilt altınıza enjekte edilmek süretiyle başlanacaktır. Bu ilaca taburcu olduktan sonrada devem etmelisiniz. Önerilen süre ameliyat sonrası 30 gündür. Ameliyat sonrası dönemde uyluk ve bacak bölgesinde bir miktar şişlik olması normaldir. Ancak bacak bölgesinde aşırı şişlik ve gerginlikle birlikte ağrı duyulması durumunda bizi bilgilendirmeniz çok önemlidir. Eğer gerek duyuyorsak kan pıhtılaşmasını saptamak için size ağrı vermeyecek bir yöntemi (Doppler ultrasonografi) isteriz. Bu inceleme için özel bir hazırlık gerekmediği için sizin için hiç bir rahatsızlık söz konusu olmayacaktır.

Diyet
Hastanede kaldığınız sürece sağlığınızı korumak için, dengeli, yeterli miktarda protein içeren besleyici gıdalar yemeniz önemlidir. Bu vücudunuzun ameliyatla kaybedilen proteini yerinize koymanızı ve enfeksiyon veya yetersiz yara iyileşmesi gibi komplikasyonlarn riskinin azalmasını sağlayacaktır. Yeterli beslenme genel sağlığınızın önemli bir ögesidir ve daha çabuk iyileşmenize yardımcı olacaktır.

Ameliyat sonrası bütün hastalar sıvı diyete alınırlar. Bunun nedeni anestezinin barsak fonksiyonları üzerine etkisinin bir kaç gün sürmesidir. Bulantıyı önlemek için, açlık hissettiğinizde az miktar yemenizi öneririz.

 Evde iyileşme için temel ilkeler

Ameliyat bölgesi bakımı

1.Yara iltihabının belirtilerini saptamak için yara bölgesini her gün kontrol edin. Eğer yara yerinizde kızarıklık artarsa ve akıntı olursa lütfen en kısa zamanda bizimle temasa geçin.

2. Dikişler ameliyat sonrası 21.gün alınacaktır. Bu süreden önce duş almamaya çalışın ve kesi yerinizi her zaman kuru tutun. Kesi üzerine sıkıca oturan giysiler giymeyin.

3.Dikişler alındıktan sonra rahatlıkla duş alabilirsiniz ama kuvette yıkanamazsınız.

4.Ameliyat bölgenizi tümüyle ve yumuşak bir biçimde kuruladığınıza emin olun.

5.Her gün bair kaç kez 20 dakikalık sürelerle kesi bölgesine buz torbası uygulamayı sürdürün.

Ağrı tedavisi

1.Hekiminizin önerdiği biçimde ağrı kesicilerinizi almalısınız.

2.Ağrı kesici ilacı ağrınız çok artmadan almalısınız, bu ağrınızın daha hızlı azalmasına yardımcı olacaktır.

3.Eğer egzersizleri yaptığınız sırada veya yaptıktan hemen sonra rahatsızlık hissediyorsanız, ağrı kesicinizi egzersizden en az 45 dakika önce alınız. Bu sizin egzersize başlamanızdan önce ağrı kesicinin etkisini göstermek için yeterli zamanı bulmasını sağlayacakır.

Enfeksiyonun önlenmesi

Total kalça replasman sonrası geçireceğiniz bir müdahele enfeksiyon riskini artırmaktadır. Şayet,

1.Diş hekiminiz tarafından bir girişim uygulanacaksa (diş çekimi, kanal tedavisi vs.)

2.Kalp kateterizasyonu, mide endoskopisi, yada bağırsak akciğer mesane gibi organlara yönelik tanısal girişimler yapılacaksa

3.Vücudun herhangi bir yerindeki iltahaplanma durumu varsa

Yapılacak girişimden 1 saat önce 3 gr Amoksisilin, sonrasında 3x1

1 gram / 48 saat devam edilmelidir. Şayet penisilin grubuna karşı bilinen bir allerjiniz varsa eritromisin kullnılmalıdır. Lütfen ilaç seçimi için bizi arayınız.

Şişlik
Kalça replasmanından sonra hastaların çoğunda ameliyatlı bacakta şişme olur. Şişliğin miktarı hastadan hastaya değişmekle birlikte, genelikle bu durum normaldir. Ameliyattan sonraki ilk 4 hafta boyunca oturur durumda geçirdiğiniz zamanı en aza indirmelisiniz. Çünki bu durum şişliği artırır. Yürüme dönemleri ile ameliyatlı bacağın yükseğe kaldırılması süreleri birbirini izlemelidir. Bacak yükseltiğinde bilek kalp seviyesinin üstünde olmalıdır.

Spor etkinlikleri
İyileşme tümüyle tamamlandıktan sonra hafif spor etkinliklerinde bulunabilirsiniz. Yürüyüş,bisiklet,yüzme,golf en uygun spor faaliyetleridir. Koşma,atlama,kayak gibi ağır yük ve çarpmanın söz konusu olduğu sporlar uygun değildir. Kalça replasmanını izleyen yıllarda bu tür etkinliklere katılmamanızı kuvvetle tavsiye ederiz.

Evdeki iyileşme sırasındaki “YAP” ve “YAPMA” lar

Bunlar hastanede izleyeceğiniz ilkelerle aynıdır

Yatar pozisyonunda iken “YAP”

Sırt üstü yattığınızda dizlerinizin arasına bir yastık koyun

Diz kapaklarınız tavanı göstersin

Yatar pozisyonunda iken “YAPMA”

Yatağınızın başını yarı dikten (45°) daha fazla yükseltmeyin

Ameliyatlı tarafınıza yatmayın

Bacaklarınızı çaprazlamayın

Bacaklarınızı aşırı içe/dışa döndürmeyin

Otururken “Yap”

Dizlerinizi kalçanızla eşit yada daha aşağı düzeyde tutun

Tuvalet yükselticisi mutlaka kullanmaya çalışın

Oturak kısmı sert iki yastıkla yükseltilmiş tercihen kollu bir sandalyeye oturun

Otururken “YAPMA”

Alçak yerlere oturmayın

Bacaklarınızı ve bileklerinizi çaprazlamayın

Belinizi öne doğru 90° den küçük açı oluşturacak biçimde bükmeyin

Yerden bir şey almak için uzanmayın

Arabayla yolculuk

Ameliyattan 12 hafta sonra araba kullanmaya başlayın

Unutmayınız ki, reflekleriniz yavaşlamıştır-6 ay dikkatli olun

Arabaya sokak seviyesinden binmeye çalışın

Ön koltukta sert bir yastık üzerine oturun

Merdiven İnip-Çıkma

Bu bir egzersizz değildir. Bu, merdiveni tırmanmak ve aşağı inmek için bir dizi talimattır

Tek taraflı kalça protezi varsa

Çıkış

Ameliyatsız bacak önce gider

Ameliyatlı bacak sonra gider

Koltuk değnekleri sonra yada ameliyatlı bacakla gider

İniş

Önce koltuk değneği

Ameliyatlı bacak

Ameliyatsız bacak

İki taraflı kalça protezi varsa

Çıkış

Daha güçlü bacak önce gider

Daha güçsüz bacak sonra gider

Koltuk değnekleri sonra yada zayıf olan bacakla gider

İniş

Önce koltuk değneği

Daha zayıf bacak

Güçlü bacak

Çorap giyme

İyileşmeniz sırasında önceden sıradan olan işler özel dikkat gerektirecektir. En zoru olan çorap giymede, normalde 90°den fazla bükülmenizi gerektirir. Bu durum çok fazla istenen bir pozisyon değildir. Erkek hastalar için dize kadar uzanan çoraplar önerilmektedir. Kadınlar için ise külotlu çoraplar daha kolay giyilmektedir. Hatta çorap kenarına dikilecek iki uzun şerit size daha kolaylık sağlayabilecektir.

Ev işleri için öneriler

Bir çok cebi olan bir önlük kullanınız.

Sıcak sıvıları kapaklı kaplarda taşımaya özen gösterin

Nesneleri taşımak yerine tezgah üzerinde kaydırın !

Tezgah üzerinde çalışırken yüksek bir taburede oturun.

Nesneleri yerden almak için eğilmeyin

Takılmaları önleme için evde halı kullanmayın yada toplayın

Cinsel ilişki

Hastaların büyük bir çoğunluğu kalça replasmanından sonra güvenli bir cinsel ilişkide bulunabilirler. Ameliyat öncesi kalçalarındaki ağrı ve sertlik nedeniyle cinsel işlevleri bozulmuş hastalar genellikle ameliyat sonrası kalçalarındaki ağrının geçtiğini ve daha iyi hareket edebildiklerini görürler. Genellikle ameliayttan yaklaşık 6 hafta sonra cinsel ilişkide bulunmak güvenlidir. Bu süre kesinin ve kalçanın etrafındaki kasların iyileşmesi için zaman sağlar. Total kalça replasmanına ilişkin önlemler (yap ve yapmalar) tüm günlük etkinliklerde olduğu gibi cinsel ilişkide de göz önüne alınmalıdır.

Ev egzersizleri

Uyluk seti

Sırt üstü yatın

Dizlerinizi yatağa doğru bastırarak uyluk kaslarınızı kasın

5'e kadar sayın, nefesinizi tutmayın

Gevşeyin

Tekrarlayın

Gluteal set

Sırt üstü yatın

Kaba etlerinizi birbirine doğru sıkıştırın

5'e kadar sayın, nefesinizi tutmayın

Gevşeyin

Tekrarlayın

Bilek pompası

Bacaklarınızı yatağan üzerinde düz tutun

Her iki bileğinizi aşağı yukarı hareket ettirin

Bacak çevirme

Sırt üstü yatın

Ameliyatlı bacağınızı içe ve dışa döndürün, aşırıya kaçmayın

Gevşeyin

Tekrarlayın

Topuk kaydırma

Sırt üstü yatın

Ameliyatlı taraf kalçanızı ve dizinizi 45° bükün

6 ya kadar sayın ve yavaşca eski haline getirin

Gevşeyin

Tekrarlayın

Bacağı düz kaldırma

Kas gücünü oluşturmak için bu egzersizi günde iki defa yapın.Her seferinde 20 kaldırışa kadar çalışın.

Sırt üstü yatın

Ameliyatlı olmayan bacağınızı bükün

Ameliyatlı bacağınızı dizi bükmeden 20-25 cm kaldırın

2 ye kadar sayın

Bacağınızı yavaşca indirin

Tekrarlayın

Bacağı yana doğru kaldırma

Ameliyatsız tarafınıza yatın

Ameliyatlı bacağınızı dizi bükmeden 20-25 cm kaldırın

2 ye kadar sayın<

Bu makale 10 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Prof. Dr. Bülent Erdemli

Prof. Dr. Bülent ERDEMLİ, 1981 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde başladığı tıp eğitimini 1987 yılında tamamlamıştır. 1987 yılı Aralık ayında ise Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı'nda asistan doktor olarak ihtisas eğitimine başlamıştır. 1993 yılında “Çimentosuz Total Kalça Protezlerinin Erken Dönem Sonuçları” başlıklı tezini vererek Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı olmuştur. Aynı sene kısa dönem askerlik vazifesini yerine getirmiştir. Uzmanlık sonrası mecburi hizmet yükümlülüğünü 2 yıl boyunca yine aynı klinikte başasistan olarak yaptıktan sonra 1995 yılında öğretim üyesi olarak görevine devam etmiştir. 1998 yılına kadar erişkin kalça ve diz rekonstrüktif cerrahisi üzerine yoğun olarak çalışmalar yapmış olan Prof. Dr. Bülent ERDEMLİ, 1998 yılı Kasım ayında Doçentlik kadrosuna atandıktan ...

Yazarı sosyal medya'da takip edin
Prof. Dr. Bülent Erdemli
Prof. Dr. Bülent Erdemli
Ankara - Ortopedi ve Travmatoloji
Facebook Twitter Instagram Youtube