Terapide yeni bir yaklaşım : emdr
Zaman zaman hepimiz geçmişin bir şekilde bizi etkilediğinden bahseder ve durduk yere “Ah o olay olmasaydı da bugün burda olmasaydım” veya “İçime o kadar işlemiş ki, bu şekilde düşünmekten- konuşmaktan- davranmaktan kendimi alamıyorum” diye söyleriz. İşte bu cümlelerin tam olarak karşılığı geçmişten gelen olumsuz durum ve yaşantıların bugünümüzü etkilemesi ve bunların etkisinden şimdi , su anda kurtulamıyor oluşumuzdur. EMDR tüm bu olumsuz durumlara karşı koruyucu bir rehberlik vazifesini görür. Ruhsal hastalıklara yakalanmaktan korunmuş olursunuz. Diyelim ki bu yazıyı okuyana kadar EMDR yi duymadınız ve sorunlarınız uzun süredir devam ediyordu. Bu sorunlara bir şekilde kulak vermediğiniz için hayat telaşı içerisinde ruhunuz bu sıkıntıları kaldıramaz duruma geldi ve bedeniniz sinyal vermeye başladı.. Başağrısı, mide bulantısı, belirsiz kol bacak mide ağrıları vs… belirtiler başladı. EMDR burda da devreye girerek bir hastalığa yakalanmanıza ramak kala bunu engelleme vazifesi görür. Ve diyelim ki geç kaldınız ve zaten elinizde kocaman harflerle yazılmış teşhisleriniz var. Yıllarca ilaç almışsınız. Doktor doktor, terapist terapist gezip derdinize çare aramışsınız. Kullandığınız tonlarca ilacın pek te işe yaramadığını gördünüz. Merak etmeyin bu tür durumda da EMDR etkin, çabuk, fazla zorlayıcı olmayan ve maliyeti diğer terapilerden yüksek olmayan bir tedavi olarak size kapılarını sonuna kadar açar.
Peki nedir bu EMDR?
EMDR ( Eye Movement Desensitization and Reprocessing -Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme- ) başta ptsb gibi travmatik deneyimler, depresyon, anksiyete, okb ve benzeri ruhsal hastalıklar olmak üzere , aşırı heyecan, özgüven eksikliği, kendini ifade edememe gibi daha basit sorunların da tedavisinde kullanılan psikolojik bir yöntemdir. EMDR geçmişte yaşanan olumsuz durumların insan beynindeki sağ ve sol lob arasındaki geçişi, bağlantıyı koparttıgını var sayar. Bedene verilen çift yönlü uyarımlarla ( terapistin dizlere vurması , danışanın terapistin elini gözleriyle takip etmesi vs. ) beynin kopmuş bağlantısı tekrar kurulur. Bu bağlantı ile vücutta bozulmuş olan sempatik ve parasempatik sistem arasındaki denge yeniden düzenlenir. EMDR uygulanmaya başladıktan sonra 4-10 seans gibi kısa bir zaman diliminde kişi kendindeki değişimleri fark etmeye başlar. O kadar çabuk farekeder ki bunun şaşkınlıgını bir müddet üzerinde taşır. EMDR uygulayan tüm terapistler sanıyorum bu şaşkınlığı görüyordur. Bu şaşkınlıgın bir sebebi de EMDR uygulanmasınin basit ve kolay olmasıdır. Kişi bu kadar basit bir yöntemle yıllarca omuzunda taşıdığı yükün birden yok oldugunu gördüğünde bu duruma inanmakta güçlük çekebilir. EMDR Terapisinin Süreci EMDR ile travma tedavisi prosedürü adım adım tanımlanmış bir süreçtir.
EMDR tedavisi sekiz aşamadan oluşur:
1. Danışan Geçmişi
2. Hazırlık
2.1 Danışanla ilişki (rapport)
2.2 EMDR’nin açıklanması ve danışanın onayı
2.3 Özel, ideal veya güvenli bir yerin yaratılması
3. Değerlendirme
3.1 Hedef anının (resmin) belirlenmesi
3.2 Bu durumdaki olumsuz inancın belirlenmesi (şimdi ve şu anda)
3.3 Bu durumdaki olumlu inancın belirlenmesi (şimdi ve şu anda)
3.4 Bu olumlu inancın öznel geçerliliğinin belirlenmesi
3.5 Hedef anıya yönelik duyguların belirlenmesi (şimdi ve şu anda)
3.6 Öznel rahatsızlık ölçeğinde hedef anı ve diğer olumsuz olayların verdiği rahatsızlığın ölçüsünün belirlenmesi
3.7 Tüm bu sıkıntıların bedendeki yer alışının tesbit edilmesi (şimdi ve şu anda)
4. Duyarsızlaştırma
5. Yerleştirme
6. Beden Tarama
7. Tamamlama
8. Yeniden Değerlendirme (sonraki seansta ele alınır. )
EMDR kimler tarafından uygulanır?
EMDR, Uluslar arası EMDR Enstitüsü eğitimlerine katılmış ,sertifikasyonunu almış kişiler tarafından uygulanmaktadır. Bu kişilerin belirli sayıda ve sürede danışan görme tecrübesine sahip olması gerekmektedir. Bu koşulları sağlayan ruh sağlığı profesyonelleri ( psikiyatristler, psikologlar ve psikolojik danışmanlar ) bu eğitimleri alarak uygulayabilir.
EMDR çocuklara uygulanabilir mi?
EMDR çocuklarda da çok etkin bir şekilde kullanılabilmektedir. Çocuk EMDR’sinde çocuktan sorunuyla ilgili bir resim çizmesi istenir ve terapist bu sırada çocuğa omuzdan çift yönlü uyarımda bulunur. Çocuk resme devam ederken sorunuyla da ilgili konuşturulur. Çocuktan sorundan duydugu sıkıntıyı ne kadar hissettiği resimli bir değerlendirme ölçeğiyle sorulur. Sonraki resimlerin pozitif imge ve karakterlerden oluşması EMDR’nin işlemlendiği anlamına gelir. Çocuklarda EMDR kullanımı çok hızlı sonuç verir. Birkaç seans sonrasında yararlılığı görülebilmektedir.
EMDR kimlere uygulanmaz?
Bazı durumlarda EMDR uygulanmaz. Organik beyin sendromunda kullanılmaz. Bundan başka danışanın travmatik olaylarla ilgili duygularına tahammül edemeyecek kadar zayıf ve instabil olması halinde de EMDR uygulanmaz. Heyecanlanmanın olumsuz etkisi nedeniyle instabil koroner kalb hastalığı, dekompanse hipertansiyon gibi durumlar EMDR kullanımında sorun oluşturabilir. EMDR sonucunda ne olur? EMDR tedavisinden sonra psikolojik olarak rahatlama, hayata daha pozitif bakma, olayları eskisinden daha objektif değerlendirebilme gibi etkiler görülür. Kişi hayatta yapmak istedikleri ama yarım kalan işlerini tamamlamaya başlar. Daha enerjik, daha dingin, daha mutlu bir şekilde hayatına devam eder. ( Belirli teşhis almış kişilerde hastalıgın etkisi azalır veya hastalık iyileşir.. İlaçsız yapamayanlar ilaç almadan hayatlarını devam etmeye başlar. )
EMDR hangi alanlarda etkin olarak kullanılır?
EMDR başta cinsel , duygusal, fiziksel taciz, tecavüz, deprem, sel, işkence gibi travmatik deneyimlerde kullanılan çok etkili bir tedavi yöntemidir. PTSB taşıyan kişilerde de EMDR süreci çok hızlı ilerler. Bundan başka depresyon, panik atak, okb , sosyal fobi, diğer fobiler , yaygın anksiyete bozuklugu, akut stres bozuklugu gibi anksiyete bozukluklarında, somatizasyon ve hipokondriya gibi somatoform bozukluklarında, kişilik bozukluklarında, cinsel bozukluklarda, kronik ağrılarda ( baş ağrısı gibi) , yeme bozukluklarında, Alkol- madde kullanım bozukluklarında, disosiyatif bozukluklarda, uyku bozukluklarında ve ölüm- boşanma gibi kayıplarda kullanılmaktadır.
EMDR başka hangi alanlarda kullanılır?
EMDR hayatımıza daha yeni girmesine rağmen bugün dünyada sporda sanatta performans geliştirmede de kullanılmaktadır. Bugün Amerika’da pek çok tanınmış sanatçı ve sporcunun bir emdr terapisti bulunmaktadır. EMDR sınav kaygısı olan, heyecan,suçluluk , kızgınlık, çekingenlik, güvensizlik, stres gibi durumlarla beraber, uçağa otobüse, asansöre binememe- bu araçları kullanamama, binememe gibi durumlarda da güvenli bir şekilde kullanılmaktadır. En iyisi ise bunu yaşayıp görmenizdir. Çünkü şimdiye kadar ki terapi yöntemleri içerisinde bu kadar çabuk netice veren başka bir terapi tekniği yoktur. Size çok mu ütopik geldi. İnandırıcı bulmadınız mı? O halde neden kendiniz yaşayıp karar vermiyorsunuz ? Denemeden bir konu hakkında yorumda bulunmak zordur. Ne dersiniz?