Spor yapmanın önemi tartışılmayacak konular arasındadır. Bu nedenle herkes kendi tarzını belirleyerek günlük küçük egzersizlerin yanı sıra spor dallarına yönelmelidir. Özellikle küçük yaşlarda başlandığında gelişimi olumlu yönde etkileyen spor yapmanın sağlı açısından faydaları, hem fiziksel hem de ruhsal sağlıklı bireylerin oluşmasını sağlayacaktır. Vücudumuzun en geniş organı deridir ve tüm sporcularda deri bütünlüğü az veya çok şekilde zorlanmaktadır. Bu zorlanmaya bağlı deride travmatik yaralanmalar, çevresel etkenlere bağlı yaralanmalar, infeksiyon hastalıkları ve deri hastalıkların başlaması şeklinde değişik deri hastalıkları ortaya çıkabilmektedir.
Travmatik yaralanmalar içerisinde sürtünme baloncukları olarak adlandırılabilen sıkı bir ayakkabı giyildiğinde oluşan lezyonlar oluşabilmektedir. Bu durum nemli ve sıcak ortam nedeniyle ayaklarda sık gözlenmektedir. Ayakların topuk, taban ve ayak sırtı gibi kemik çıkıntıları üzerinde yoğun ortaya çıkmaktadır. Benzer şekilde nasırlar da bu bölgelerde sık gözlenir. Genellikle ağrısız olup, halter, jimnastik ve tenisle uğraşan sporcularda ağrı hissinin kaybıyla sporcu için avantaj haline gelebilmektedir. Ancak ayak 5. tırnak yan yüzlerinde sık gözlenen tipi olan boynuzsu nasırlar ağrıya yol açabilmektedir. Bunlar ancak soyucu kremler ve nasır yastıklarıyla düzelebilmektedir. Tırnak batması ise uygunsuz ve dar ayakkabı giymeye bağlı özellikle geniş ayak yapısı olan bireylerde ayak 1. tırnağının her iki tarafında iltihaplı, canlı kırmızı kabarıklıklarla seyreden kitleler şeklinde gözlenir. Oldukça ağrılı olan bu tabloda cerrahi bir müdahale sonrası fenol gibi maddelerle kabarık kitlenin yakılması sık uygulanan tedavi yöntemi olup dermatoloji kliniklerinde uygulanmaktadır. Siyah topuk olarak adlandırılan topukta çizgisel hat şeklinde kanama odakları sporcularda oluşabilmektedir. Tenis ve basketbolla uğraşanlarda daha sık gözlenir. Siyah el ayası ise halter, jimnastik, golf, tenis, beyzbol ve dağcıklıkla uğraşanlarda sık gözlenmektedir. Basınç kabartıları olarak adlandırılan piezojenik papüller ise ayak tabanının her iki yan yüzünde 2-5 mm çaplarında deri renginde ağrılı çok sayıda kabarık lezyonlardan oluşur. Kadın ve çocuklarda %10-20 oranında bir rahatsızlık vermeden bulunabilmektedir. Deri altı yağ dokunun deri içine fıtıklaşması durumudur. Uzun mesafe koşucularında sık gözlenir. Tenisçi ayağı veya sporcu ayağı olarak adlandırılan durum ise 1 ve 2. ayak parmağında gözlenen ağrılı tırnak altı kanamalarıdır. Tırnak yatağında ayrılma ve tırnakta kalınlaşma da tabloya eşlik edebilir. Bu tablo koşucu ve kayakçılarda sık gözlenir. Halı saha parmağı veya çimen parmağı olarak adlandırılan durumda ise ani durmalarla ayak başparmağı sırtı ve altındaki bağların iltihabi durumu olan tendiniti nedeniyle parmak ağrılı, kırmızı ve şiş gözlenmektedir. Koşucu memesi olarak adlandırılan durumda ise ağrılı, çatlak, kızarık ve yara şeklinde meme başları gözlenmektedir. Koşma sırasında giysilerin sürtünmesine bağlı ortaya çıkan bir durumdur. Kellik sıkı bağlanmış ter bandı kullananlarda ve jimnastikçilerde gözlenebilen bir tablodur. Bu durum travma nedeniyle kanlanmada azalma veya kopma sonucu ortaya çıkan bir tablodur. Deri çatlakları, düzenli olarak ağırlık çalışanlarda ortaya çıkan bir tablodur. Bu durumda derinin bağ dokusu hasarı gözlenmektedir. En sık omuz ön yüzleri, sırt alt bölgesi ve uyluklarda ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda sivilce, androgenetik kellik, kıllanma artışı eşlik ediyorsa, sporcu doping sayılan anabolizan steroid kullanıyor olabilir. Bu tabloda alınan hormon kesilince tablo gerilemektedir. Sporcu nasırlarında ise ayak, diz sırtı, el parmak eklemleri üzerinde sert kabarıklıklar şeklinde lezyonlar ortaya çıkar. Sörf, boks ve futbolla uğraşanlarda oluşabilir. Sıkı spor ayakkabı giyenlerde ayak sırtında oluşan, haftalar içinde gerileyen psödobursa adı verilen kabarıklıklara Nike nodülleri denilir. Golfçü tırnağı ise golf sopası sıkıca tutulduğunda tırnak altı kanamalar ve çizgi şeklinde koyu alanların ortaya çıkabildiği durumdur. Kayakçı eli ise avuç içinde başparmak bölgesine doğru kanama alanları şeklinde lezyonların gözlenmesidir. Kayıkçı elinde ise deri altı damar hasarı ve deri üzerinde sürtünme kabarcıkları olarak adlandırılan sıvı dolu kesecikler ve nasırlar gözlenmektedir. Çengel başparmak tablosu ise haltercilerde el başparmak ucunun 1/3 dış bölgesinde soyulma, kan dolu kistler, nasır ve tırnak altı kanamalar ortaya çıkar. Oluşan lezyonlar oldukça ağrılıdır. Yüzücü omuzu tablosu kesilmemiş sakal tahrişi nedeniyle omuz başlarında kızarık kabarıklıklar ve sivilceler, özellikle serbest stilde yüzenlerde gözlenmektedir. Koşucu kalçası olarak adlandırılan tablo ise uzun mesafe koşucularında kalça kıvrımları üst kısmında kanama alanları şeklinde gözlenir. Koşu sırasında oluşan sürtünmeler bu duruma yol açar. Kayıkçı kalçasında ise yastıksız oturma sonucu ekzema benzeri kabarık, kızarık ve kepekli lezyonlar oluşur. Balerin kalçasında ise iki kalça arasında abse, ve kıl dibi iltihabı tablosu gözlenmektedir. Ping pong yamaları, topun el sırtı ve ön kola çarpması ile 2-3 cm çaplarında kızarık lekeler tarzında kırmızı lezyonlar şeklinde gözlenmektedir. Stepçi bacağında ise bacakta halkalar ve ay şeklinde kanama lezyonları oluşmaktadır.
Ayrıca sporcularda çevresel hasarlara bağlı ısı hasarı sonucu özellikle güneş ile ilişkili yanık, egzema, deri tümörleri gibi bulgular gözlenebilmektedir. Soğuk hasarı sonucu soğukla ilişkili yüzeyel donma özellikle yüz ve boyun bölgesinde sık gözlenmektedir. Uzun mesafe koşucularında ise peniste donma oluşabilir. Bu durumda İlk 24-36 saat içinde sıvı dolu kesecikler olan büller gözlenir. İki hafta içinde nedbe dokusu bırakmadan iyileşmektedir. Su hasarı sonucu aşırı klor içeren su nedeniyle bazı belirtiler ve infeksiyonlar gözlenebilir. Yüzücülerin el ayasında deri izleri silinir. Açık renkli saçlılarda, saçta bakır birikimine bağlı yeşil renk değişiklikleri oluşabilir. Eski su boruları ve antiseptiklerin bakır içermesiyle gözlenebilmektedir. Bakır ile bağlanan şampuanlarla hemen yıkama veya %3’ lük hidrojen peroksitin 3 saat bekletilmesi gibi tedavici edici önlemler uygulanabilir. Su sivilcesi olan akuajenik akne ise uzun süre hidrasyon ve klorün kıl diplerini tahriş edici etkisi ile gözlenen bir durumdur. Deniz yüzücüsü döküntüsünde mayo dağılım alanlarında kaşıntılı kurdeşen benzeri lezyonlar gözlenir. Çocuklarda bulantı, kusma, baş ağrısı, ateş ve şişlik oluşabilir. Tablo 2-14 gün boyunca sürebilir. Denizanası ve deniz anemonları bu tabloya yol açabilmektedir. Bu tablodan korunmak için sporcuların mayoları iyi bir şekilde yıkanmalıdır. Yüzücü kaşıntısı tablosuna non-human şistosoma adı verilen parazitlerin serkeryal yavru formları tatlı sularda iltihabi reaksiyonlara yol açar. Kurdeşen benzeri kabarıklıklar gözlenir. Deniz yüzücüsü döküntüsünden farklı olarak mayo dışı alanlarda da lezyonlar vardır. Allerjik temas ekzemasına ise sporcularda benzoin ve lastik içeren bantlar yol açabilmektedir.
Ayrıca sporcularda ayak ve kasık mantarı, güreşçilerde salgına yol açabilen gövde mantarı görülebilir. Tedavide mantar kremleri, pudraları ve hapları kullanılabilmektedir. Bulaşı önlemek için kişisel hijyene dikkat etmek, iyi kurulanmak, mantar önleyici pudralar kullanmak uygulanabilir. Siğiller ise özellikle havuz sporlarıyla uğraşanlarda gözlenebilir. Siğil benzeri lezyonlarla giden molluskum kontagiosum yakın temasla sporcular arasında bulaş gösterebilir. Hepatit, AIDS ve uçuk virüsleri de yakın temasla sporcular arasında geçiş gösterebilir. Güreşçilerde gözlenen uçuk infeksiyonuna herpes gladyatorum ismi verilmektedir. HSV-1 virusunun etken olduğu bu tabloda baş, boyun ve özellikle de yüzün sağ kısmı etkilenmektedir. Tedavide uçuk için etkili antibiyotikler ve kremler kullanılabilmektedir. Çıban gibi deri infeksiyonları ve kıl dibi iltihapları tabloları sporcular arasında sık gözlenebilir. Bu iltihabi durumlarda antibiyotik içeren kremler ve gerekirse ağızdan alınan antibiyotikler kullanılabilmektedir.
Nadiren sporcularda sürtünme sivilceleri basınç, havasız kalma ve ısı nedeniyle çene, ense ve omuz bölgelerinden oluşabilmektedir. Tedavide antibiyotikli ve soyucu sivilce kremleri uygulanabilmektedir. Egzersize bağlı allerjik reaksiyonlar şeklinde kurdeşen ve hatta anafilâksi olarak adlandırılan şoka yol açan şiddetli allerjik reaksiyon tabloları sporcularda gözlenebilir. Egzersizden 1 saat önce böyle durumlar için uyku yapmayan allerji hapları verilmelidir. Ayrıca 12 saat önce de ağızdan kortizon hapı verilebilir.
Görüldüğü gibi spor ne kadar sağlığa faydalı ise de vücudun en geniş bölgesi olan derimiz spor sonrası birçok deri hastalığı sorununa yol açabilmektedir. Ancak bunları bilinçli davranarak sporcular önleyebileceklerdir. Özellikle yaz sporcularının güneşten koruyucu krem kullanmaları, uygun ortopedik ayakkabı ve giysi kullanımı, ayakkabılarda hijyen konusunda dikkatli olmaları ve hatta mantar infeksiyonlarını önleyici spreyleri uygulamaları, kış sporcularda ısı koruması sağlayan bariyer krem kullanmaları, duş ve banyo sonraları vücudu tamamen kurulamak gibi önlemlerle bu sorunları minimalize edebileceklerdir.
