Kaygı, insanın temel duygularından biridir. Her insan bir miktar kaygı yaşar ve yaşaması da oldukça doğaldır. Sınav gecesi veya sınav başlamadan 10 dakika önce kaygılanmak ve stresli olmak her insanın deneyimlediği bir duygudur.
Korku ve kaygı birbirine karıştırılan iki duygudur. Korku, nedeni ve kaynağı bilinen, fiziksel bir tehdit oluşturan durum karşısında gösterdiğimiz duygusal tepkidir. Kaygı ise nedeni ve kaynağı bilinmeyen durumlarda deneyimlediğimiz duygu çeşididir.
Sınav kaygısı öğrenilen bilginin sınav esnasında etkili biçimde kullanılmasını engelleyen ve başarının düşmesine yol açan yoğun bir duygudur. Yoğun kaygı bizleri bilişsel ve fizyolojik olarak zorlayabilir.
Sınav kaygısının bir diğer nedenleriyse başkalarının sizin hakkında ne düşündüğü, sınava yeterince hazırlanmamış olmak ve sınava gereğinden fazla anlam yüklemekten geçebilir.
Araştırmalara göre belirli bir düzeyde olan kaygı motive edici ve sağlıklıdır. Bu belirli düzeydeki kaygı bizleri ders çalışmaya zorlar ve bu yüzden bu kaygı seviyesi bizleri rahatsız etmez aksine bizlere fayda sağlar. Kaygının az olması da aslında bir problemdir. Hiç kaygı duymayan bir insan sınava hazırlanmaz, sorumluluk duygusu geliştirmez bunun sonucundaysa başarı elde edemez.
Kısacası kaygı faydalıdır. Kaygıyı problem haline getiren durum kaygının yoğunluğu ve seviyesidir.
Kaygının Belirtileri
Fizyolojik belirtiler
Terleme
Kalp atışında hızlanma
Mide bulantısı
Aşırı uyku veya uykusuzluk
İştahsızlık
Bağırsak hareketleri (ishal, kabızlık)
Nefes darlığı
Konsantrasyon bozukluğu
Psikolojik belirtiler
Kontrolü kaybedeceği hissi
Endişe
Huzursuzluk
İçe kapanıklık
Öfke
Korku
Ümitsizlik
Hayal kırıklığı
Suçluluk
Mutsuzluk
Davranışsal belirtiler
Aşırı hareketlilik veya hareketlerde yavaşlama
Kaçınma (sınava girmeme, girilmiş olunsa bile optiği teslim etmeme)
Günlük aktivitelerinden uzaklaşma
Zamanı kullanamama
Riskli davranışların artması olarak tanımlanabilir.
Sınav esnasında neler yapılabilir?
Kontrolün kendinizde olduğunu hatırlayın. Yanıtlayabileceğiniz sorulardan başlayın, yapamadığınız bir soruyla karşılaştığınızda zihninizde beliren olumsuz sözlerin gerçek olmadığını kendinize hatırlatın. Sadece o soruyu ŞU AN yapamadığınızı, yapabildiğiniz birçok soru olduğunu kendinize hatırlatın. Kaygıyı azaltmaya yönelik tekniklerden yardım alın (hızlı gevşeme, dikkat artırma teknikleri, kontrollü nefes alıştırması).
SINAV KAYGISINI YÖNETMEK VE AİLERİN YAPABİLECEKLERİ
Çocukların;
- Fizyolojik ihtiyaçlarınızı (beslenme, uyku vb.) karşılamayı unutmayın,
- Duygularınızı kabul edip, duygularınızı siz anladığını düşündüğünüz kişilerle paylaşın,
- Kendinizi başkalarıyla kıyaslamayın,
- Dinlenmeye ve diğer etkinliklerine (sinema, spor, tiyatro vb.) zaman ayırın,
- Deneme sınavlarına gereğinden fazla anlam yüklemeyin. Bu sınavlarda yanlış yapmak Dünyanın sonu değildir aksine gerçek sınavda daha az yanlış yapmanıza olanak sağlar.
- Ailenin dikkat etmesi gereken konular;
- Evde konuşulan tek gündemin Sınav olmamasına dikkat edin,
- Kendi kaygılarınızı fark ederek destek alabilirsiniz (kendi kaygılarınız çocuğunuz üzerinden yaşamayın)
- Çocuklarınızı sadece başarı elde ettiği zaman değil, her zaman sevgi gösterin, sözlerinizle davranışlarınız tutarlı olmalı.
- Gelecekleri hakkında olumsuz konuşmayın,
- Gerçekleştiremediğiniz hayalleri çocuğunuza zorla yaşatmaya çalışmayın,
- Kendi isteklerinin gerçekleşmemesi durumunda korkutma, tehdit ve ceza yollarına başvurmayın,
- Çocuğunuzun çabasını fark ederek onu takdir edin.
UNUTMAYIN SINAV DÜNYANIN SONU DEĞİLDİR.SİZİN DEĞERİNİZİ VE ZEKANIZI ÖLÇMEZ.
