Ülkemizde neredeyse her yaş grubunun dahil olduğu çeşitli sınavlar yapıldığını görmekteyiz. Nüfusun günden güne artıyor olması özellikle eğitim sektöründe sınavların varlığını kaçınılmaz kılıyor. Sınav kaygısı dediğimizde her ne kadar aklımıza ilk seçme ve yerleştirme sınavları gelse de bunlara ek olarak ehliyet sınavı vb. Sınavlarda da sınav kaygısının varlığıyla karşılaşmaktayız. Sınavlara yönelik hissedilen kaygı, çoğu zaman olağan bir durum olarak algılandığı için zamanında müdahale edilmiyor ve sınav anında öğrencileri ne yazık ki olumsuz etkiliyor. Bu noktada şöyle bir hatırlatma yapmak isterim: Sınavlara yönelik hissedilen kaygı çoğu zaman olumsuz algılansa da beklentimiz kaygının sıfır düzeyinde olması değildir. Normal düzeyde var olan kaygının, sınava hazırlanan öğrenci için harekete geçiren, çalışmasını sağlayan olumlu bir etkisi de mevcuttur. Hissedilen kaygının çok düşük düzeyde seyrettiği durumlarda, öğrencide beklentisizlik, hedefsizlik gözlemlenebilir. Bu durumda şunu net bir şekilde söyleyebiliriz. Yüksek düzeyde kaygı öğrencinin hareket etmesini engellerken düşük düzeyde kaygı ise harekete geçmesini engelleyecektir. Bu nedenle özellikle sınav sürecinde kaygının normal bir seviyede tutulması oldukça önemlidir. KAYGI SESSİZ İLERLEYEBİLİR Hali hazırda kaygı verici durumun varlığından dolayı normal karşılanan sınav kaygısı doğru bir şekilde müdahale edilmediğinde öğrencinin hem süreç içerisindeki ilerlemesini olumsuz etkileyebilir hem de sınav anındaki başarısını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle özellikle ebeveynlerin çocuklarını sınav kaygısı açısından gözlemlemesi önemlidir. Sınav kaygısının varlığına yönelik ise şunlara dikkat edilebilir: - Çocuğunuzun sınavda heyecanlandığını belirtmesi -Çocuğunuzun çalışmalarının, sınavlarına beklenilen ölçüde yansımaması - Çocuğunuzun, sınavdan önceki gün uykuya dalmakta zorlanması Çoğunuzun, özellikle sınavlarının olduğu günler okula gitmekte isteksizlik yaşaması - ⁠Çocuğunuzun, sınav günü fiziksel bir belirti olmamasına rağmen hasta olduğunu iddia etmesi Yukarıda bahsedilen durumlar sınav kaygısının varlığını örtük bir şekilde ortaya koyan olgulardır diyebiliriz. Sınav kaygısını öğrencilerle çalışırken özellikle ilkokul ve ortaokul grubunda ebeveynlerin sürece aktif katılımı oldukça önemlidir. Zaman zaman hissedilen sınav kaygısı ebeveynlerin çocuklarına yaklaşımından kaynaklanabilir. Öğrencilerde sınav kaygısına sebep olan ebeveyn tutumları ise şu şekilde görülebilir: - Çocuklarıyla diğer çocukları kıyaslamak - Çocuklarının sınava yönelik çabalarını ve çalışmalarını yetersiz görmek - Sınav sürecine aktif katılım sağlayarak sürekli analizlerde bulunmak - Çocuklarının çalışmalarını sorgulayıcı bir şekilde sürekli kontrol etmek - Çocuklarına sürekli beklentilerini iletmek Yukarıda bahsedilen durumlar da çocukların sınav kaygısı hissetmesine sebep olabilecek veya var olan sınav kaygısı düzeyini artırabilecek davranışlardır. - Eğer sizler de sınav kaygısı yaşadığınızı düşünüyorsanız ya da çocuğunuzun sınav kaygısı yaşadığını düşünüyorsanız bir psikologdan değerlendirme yapmasını talep edebilirsiniz. Psikolog Şöhret Köse