APANDİSİT
Apandisit başka hastalıklarla karıştırılmasından dolayı doğru teşhis konulmadığında ölümle sonuçlanacak kadar büyük risk içermektedir. Apendiks uzun ince bir boru veya solucan şeklinde ortalama 9 cm uzunluğunda körbağırsaktır. Çocuklarda ise yetişkinlerden daha uzundur. Normalde karnın sağ alt bölgesinde yer almakla birlikte farklı konumlarda da yerleşebilir.
Apandisit oluşumunun yüzde 90 nedeni apendiksin iç kısmının dışkı ile tıkanmasından kaynaklanır. Lenf dokularının şişmesi de diğer sık nedenlerden biridir. Çeşitli nedenlerle apendiksin içi tıkandığı zaman, apendisk lümeninde sıvı birikir, mikroplar çoğalmaya başlar ve iç basınç artar. Basıncın artması ile apendiks dokusunun kanlanması ve beslenmesi bozularak çürür ve patlar. Apandisitin önlenmesi için herhangi bir ilaç ve tedavi yöntemi yoktur.
Apandisit en sık 30 lu yaşlarda görülmektedir.. Çocuklarda ise 4-6 yaşlarında daha sık rastlanmaktadır.
Apandisitin Belirtileri
Karın Ağrısı; Apandisit ağrısı 4 ile 6 saat sürer çoğalma ve azalma gösterebilir. Ancak tamamen yok olmaz. Bazı hastalarda ağrı karnın sağ alt bölgesinde başlar ve yayılırken bazı hastalarda ise sağ alt kadranda başlayıp orada kalır. Apandisit ağrısı sırtta, sağ ve sol kasıkta ve mesane üstünde hissedilir.
İştahsızlık; Hastaların hemen hepsinde ağrıdan da önce görülen bulgu iştahsızlıktır.
Bulantı ve Kusma; Genellikle hasta bir şey yediğinde kusar.
Bunların yanında yüksek ateş, kabızlık, ishal ve gaz çıkaramama gibi şikayetler de apandisitin önemli belirtilerindendir.
Apandisit genellikle mide-bağırsak iltihabı, kadın hastalıkları, safra kesesi ve pankreas iltihabı gibi diğer hastalıklarla karıştırılabilir bu nedenle teşhisin net konulabilmesi için acil bir durum içermediği sürece 24 ile 48 saat hasta kontrol altında tutulmaktadır.
Apandisitin kesin tedavisi ameliyattır. Apandisit tanısı konulmuş hastalar ağızdan beslenmemeli ve ağrı kesici almamalıdır. Apandisit, akut apandisit, patlamış apandisit, patlamış ve apse yapmış apandisit ve plastrone apandisit ( omentum adı verilen bir yağ perdesinin apendiksi sararak ve iltihabın karın içine yayılmasını önlemesidir ) olarak 4 grupta toplanmaktadır. Plastrone apandisitte hasta gözlem altına alınarak antibiyotik tedavisi başlanırken ilk üç grubun kesin tedavisi ameliyattır.
Apandisitin patlaması kişinin ölümüne neden olabildiğinden genç erişkinlerde patlama ihtimali yüzde yirmibeşlerdeyken, çocuklarda yüzde seksen beşlere yaşlılarda ise yüzde doksanlara kadar çıkabilmektedir. Yaşlı ve çocuklarda bulgular az olduğundan teşhis konulduğunda apandisit patlamış olabilir ve bu nedenle kişi hayatını kaybedebilir.
Apandisit erken teşhis edildiğinde ameliyatı 20-30 dakika sürer ve hasta hastanede bir gün yatar. Eğer apandisit patlamış ise, ameliyatla apandisit alınarak karın içi yıkanır hasta yaklaşık 2-3 gün hastanede kalır. Unutulmamalıdır ki, erken teşhis ve doğru tedavi hayat kurtarır.
Prof. Dr. Hasan TAŞÇI
Genel Cerrahi Uzmanı
