Şema Terapi Nedir
Psikoterapide yaklaşık 500 farklı ekol olduğu söylenmekte. Her danışanın ihtiyacına göre ekol seçilmekle birlikte, bir terapistin her ekolde uzman olması imkansıza yakındır, ayrıca buna gerek de yoktur. Bir ekolde uzmanlaşmak temel eğitimler ve süpervizyon süreci ile birlikte ortalama 2-3 yıl sürmektedir. Ben Şema terapiyi çok seviyor, terapilerimde kullanıyorum ve süpervizyon sürecim de devam etmekte. Bu sebeple en sevdiğim yöntem olan bu ekolü sizlere tanıtmak istedim.
Şema terapi nedir.
Şema terapi bilişsel ve davranışçı terapi tekniklerini kullanır, Gestalt terapi ve duygu odaklı terapi ekollerini bir araya getirmiş bütüncül bir modeldir. Kişinin sorununlarının kökeninde 18 farklı şemanın olduğunu ve bu şemaların dönüştürülmesi ile mevcut sıkıntılı durumun iyileştirilmesinin mümkün olduğunu savunan bir yöntemdir.
Şema terapinin kurucusu Young’a göre erken dönemde ortaya çıkan 18 işlev bozucu yaşam teması( şema) vardır. Bunlar, temel duygusal ihtiyaçların karşılanmamasından doğan, örseleyici çocukluk ve ergenlik yaşantılarından kaynaklanır. Sağlıklı ve istikrarlı bir gelişimi engeller. Şemalar inanç ve düşüncelerden oluşur. Ayrıca duyguları, bedensel duyumları ve bunların yanısıra mizaç gibi biyolojik öğeleri de içinde barındırırlar. Bu ekole göre mevcut olan tüm psikolojik sıkıntıların kökeninde mutlaka bu 18 şemadan bir yada bir kaçı bulunur.
18 şemanın isimleri şunlardır:
1- Terk edilme / İstikrarsızlık
2- Kuşkuculuk / Kötüye kullanılma
3- Duygusal yoksunluk
4- Kusurluluk / Utanç
5- Sosyal İzolasyon / Yabancılaşma
6- Bağımlılık / Yetersizlik
7- Hastalık ve tehditler karşısında dayanıksızlık
8- İç içe geçme / Gelişmemiş benlik
9- Başarısızlık
10- Hak görme / Büyüklenme
11- Yetersiz öz denetim / Disiplinsizlik
12- Boyun eğicilik
13- Kendini feda / Fedakarlık
14- Onay arayıcılık
15- Karamsarlık
16-Duyguları bastırma
17- Yüksek standartlar / Aşırı eleştiricilik
18- Cezalandırıcılık
Şemalarla ilgili daha detaylı bilgi almak isteyen Jeffry E. Young’un “Hayatı Yeniden Keşfedin” kitabını okuyabilir.
Önümüzdeki günler de her biri ayrı başlık olmak üzere 18 şemayı sizlerle paylaşacağım.
Sevgilerle