Tip II diyabetli kadınlarda kalp krizi ve ölüm riski erkeklerden fazla.
Kadınlarda koroner arter hastalığı erken yaşlarda erkeklerden az görülüyor. Östrojen hormonunun koruyucu etkisi kadınlar için büyük şans. Fakat kadınlar yaşlandıkça azalan östrojen düzeyi ile birlikte kalp hastalıkları ve inmeye karşı olan direnç azalmaktadır. Altmış yaşına kadar 5 erkekten biri bir koroner kalp hastalığı ile karşılaşırken bu oran kadınlar için 1/17 olarak saptanmıştır. Altmış yaş üzerinde ise hastalığın görülme riski her iki cins için de eşitlenmektedir.
Evet kadınlarda östrojen hormonunun koruyucu etkisi bilinmektedir ve koroner arter hastalığı yıllarca bir erkek hastalığı gibi değerlendirilmiştir. Fakat kadınlarda koroner arter hastalığı bazı farklılıklar arz etmektedir. Öncelikle şikayetler belirsiz olabilmektedir. Çabuk yorulma halsizlik ve çarpıntı şikayetleri göğüs ağrısının önüne geçebilmektedir. Yine tanı açısından özellikle efor testi gibi ön testlerde yanıltıcı sonuçlar olabilmektedir. Böylece erken teşhis erkeklere oranla daha zor olmaktadır. Bu konuda yapılan son çalışmalarda yeni bilgilere sahibiz. Amerikan Kalp Derneği’nin yaptığı araştırmaya göre; Tip 2 diyabetik kadınların erkeklere oranla koroner kalp hastalığı olma olasılığı iki kat daha fazladır. Yine Colorado Üniversitesinden yapılan bir çalışmada kalp ve damar hastalıkları tip 2 diyabeti olan kadınlar için erkeklere göre 2 kat daha ölümcül olabilir. Tip 2 diyabetik kadınların erkeklerden daha erken yaşlarda kalp krizi geçirdiği, ilk kalp krizinden sonra ölme riskinin erkeklerden daha yüksek olduğunu bilmekteyiz. Tıkalı damarlara yönelik anjioplasti, stent uygulamaları ve bypass ameliyatları kadınlarda daha riskli olmaktadır.
Elbette koroner arter hastalığı için kabul edilen risk faktörleri kadınlar için de geçerlidir. Kalp ve damar hastalıklarının en az %80 oranında sigara, hipertansiyon, yüksek kan yağları, ailede kalp hastalığına yatkınlık, obezite, hareketsiz yaşantı, diyabet gibi klasik risk faktörlerine bağlı olarak geliştiği bilinmektedir.
Bu yüzden kadınlar günümüzün en ölümcül hastalığı olan koroner kalp hastalığı açısından çok dikkatli olmalılar, hele Tip II diyabeti olanlar koroner arter hastalığı açısından erkeklerden daha fazla risk altında görünüyor. Şikayetlerin ortaya çıkmasında erken teşhiş için vakit kaybetmemeliler. Hastalığın ortaya çıkmasından önce de erken yaşta risk faktörlerinin azaltılması hedeflenmelidir.
Prof.Dr.Mustafa GÜLER
Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı
