Halk arasında sıkça kullandığımız bir kavram olan kriz, kişi ya da kişilerin hazırlıksız bir şekilde yakalandıkları, yoğun acı verici, kendi başa çıkma yöntemleri ile aşamadıkları ve dengelerinin alt üst olduğu bir yaşam olayıdır. Kişinin aniden aldığı kötü hastalık haberi, bir yakının beklenmedik bir kaybı, ekonomik kriz, kalp krizi gibi gündelik yaşantımızda kriz örnekleri vardır.

Krize Gösterilen Tepkiler:

Şok

Yoğun Duygusallığın olduğu Süreç

(kayıp, yas, çaresizlik, hüzün duygularıyla yüzleşme)

İnkar etme (kaçınma): Kişi gerçeği kabullenmekten kaçınır.

Arkadaşlarıyla sinemaya giden evladını beklerken, gittiği bölgeye yapılan bir terör saldırısını duyan annenin, inkarı içe kapanma, tüm bağlantısını koparması ve hala çocuğunu bekleme şeklindedir.

İnkar tepkisi içinde olmayıp başa gelen hastalık yada travma ile ilgili bilgilenen bireyler süreci daha iyi yönetirler.

Kriz süresince gözlemlenen tepkiler

Yoğun iç sıkıntısı

Kaçınma ya da aşırı vesvese

Depresyon

Davranışlarda değişmeler

Öfke

Utanma

suçluluk

Kriz süresi ne kadardır ve sonuçta ne olur

Hastalık ile ilgili krizlerde kişinin hastalığı kabulü ne kadar kısa sürerse, bu ölçüde hastalıkla ilişkili bilgi ve araştırma boyutuna girer ve tedavi süreci daha olumlu olumlu olur. Ancak hastalığın kronik bir hastalık olması, hastalık ile birlikte hızlı bir şekilde organ kaybı, sürecin sonunda ölüm olması kişinin ve çevresinin yaşadığı krizi etkileyecek faktörlerdir.

Bunun dışında yaş, cinsiyet, kişinin yaşama bakış açısı, inanç sistemi, sosyal destek ağları, olgunluğu yaşanan sağlıkla ilgili ya da ekonomik veya diğer krizleri etkiler.

Sosyal destek ne kadar fazla ise kişinin kriz sürecini daha hızlı yenmesi mümkündür.

Bazen kişinin kabullenmemesi, yaşanan krizin hastalık ise hızla ilerlemesine sebep olur. Bu durumda kriz sürecine ek olarak gelişen ruhsal hastalıklar veya fiziksel olarak gelişen ek hastalıklar da oluşmasına sebep olur. Bu durumda yardım almaktan kaçınmamak, kriz sürecinin daha hızlı aşılmasına sebep olur.

Kriz içindeki insanlar akıntıya kapılmış giden gemiler gibidir. Çoğu zaman kontrol kaybı oluşmuştur. Kişi ve yakın çevresi kriz sürecini ve olacakları yoğun düşünüp kaygılandıkları için krizin aşılması ve geminin karaya çıkarılması süreci uzar.

RUHSAL YARDIM ALMAK İÇİN UZMANA BAŞVURMAK KRİZ SÜRECİNDE YAPILMASI GEREKEN İLK MÜDAHALELER ARASINDA GELMEKTEDİR.


Bursa Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın!