Hastalığın erken dönmelerinde kesin tanı konmasını sağlayan tek bir test yoktur. Doktorunuz bulgularınıza, muayenenize ve kan tetkiki, röntgen ve diğer görüntüleme yöntemlerinin sonuçlarına göre tanıya ulaşmaya çalışır.
Romatoid artrit eklem dışında diğer organlarda da etki gösterebileceğinden size bağlantılı gibi görünmese de tüm bulgularınızı doktorunuza söylemenizde fayda vardır.
Kan tetkikleri:
Kan tetkikleri ile iltihabi sürece bağlı kanınızda ortaya çıkan değişimler tespit edilir. İltihabi sürecin tespitinde kullanılan testler Eritrosit Sedimantasyon Hızı (ESR) ve C-Reaktif Protein (CRP) ölçümüdür. İltihabi süreç varlığında bu testlerde yükselme görülür.
Kan tetkikleri ile kansızlık olup olmadığı da tespit edilebilir. Ayrıca bağışıklık sistemine tepki olarak ortaya çıkan bir antikor olan “Romatoid Faktör” bakılabilir. Romatoid faktör RA hastalarında sıklıkla pozitif bulunmakla beraber bazı başka hastalıklarda ve hatta sağlıklı bireylerde bile bulunabileceğinden RA tanısı koymak için tek başına yeterli değildir. Diğer yandan RA’in erken evrelerinde Romatoid Faktör sadece %50 hastada pozitif bulunur. Bu nedenle bu testin negatif bulunması da hastalığın olmadığı anlamına gelmez. Her 5 RA hastasından birinde Romatoid Faktör hiç pozitif olmaz.
Bir diğer tanısal antikor testi anti-CCP’dir (Anti-cyclic Citrullinated Peptide). Bu test pozitif saptanan bireylerde RA olma olasılığı çok daha yüksektir. Hem RF hem de anti-CCP (+) bunan hastalarda hastalığın daha ağır seyredebileceği düşünülür.
Röntgenler yoluyla eklemde iltihabi sürece bağlı oluşmuş hasarın değerlendirilmesi mümkündür. Romatoid artrit özellikle el ve ayak eklemlerinde görüldüğü ve hasar yaptığı için doktorunuz takip ve değerlendirme amaçlı olarak şikayetiniz olmasa bile bu bölgelerin röntgenlerini isteyebilir. Röntgen dışında başka hastalıklardan ayırt etme, erken dönemde tanı koyma ve süreci takibi için eklem ultrasonografisi ve manyetik rezonans görüntülemeleri istenebilir.
Hastalık sürecinin takibi, ilaç ihtiyacının değerlendirilmesi ve olası ilaç yen etkileri açısından bu tetkiklerin belli aralıklarla kontrolü gerekir. Rutin kan tetkiklerinin kontrolü genelde 3-4 ayda bir tekrarlanmalıdır.
