Rektal prolapsus rektum duvarının tam kat veya sadece mukozasının anal kanaldan aşağı ve dışarıya doğru sarkmasıdır, erken ve ileri yaşlarda görülür. Erken yaş grubu prolapsusların çoğu, 5 yaştan küçük çocuklardır. Kızlar ve erkekler eşit olarak etkilenmiştir. Çıkma derecesine göre üç evredir; Evre 1: mukozal prolapsus. Evre 2: rektumun veya rektosigmoid bileşkenin içiöe geçmesi. Evre 3: gerçek rektal prolapsus.
Rektal prolapsusda altta yatan neden henüz tam olarak netlik kazanmamıştır. Ancak neden olarak en çok kabızlık suçlanmıştır. Beraberinde anatomik nedenlerde (rektovezikal/ rektovajinal ya da douglas poşu, uzamış sigmoid kolon, zayıf internal sfinkter ve şekilsiz anüs, pelvik döşeme defekti) olabilir. Özellikle yenidoğan ve çocuklarda pelvis ve sakrumun dik pozisyonu, rektum ile sakrum arasındaki bağların yokluğu veya gevşekliği, eşlik eden nörolojik hastalıklar, geçirilmiş cerrahi girişimler, paraziter hastalıklar, kronik öksürük ve büyüme gibi birçok neden sıralanmaktadır. Rektal prolapsusta dışkı kaçırma prolapsus nedeniyle pudental sinirdeki gerilmeye bağlı olarak gelişen nöropatik bir durumdur. Kaçırma daha önce düşünüldüğü gibi anal sfinkterin prolapsus nedeni ile mekanik gerilmesine bağlı değildir. Yani rektal prolapsusta birçok olay neden mi yoksa sonuç mu olduğu tartışmalara açıktır.
Tedavide basamak basamak ilerlenmelidir. İlk olarak varsa altta yatan nedenler belirlenmeli ve ortadan kaldırılmalıdır. Parazit varlığı, kabızlık, ishal, beslenme bozukluğu gibi nedenler tedavi edilmeli, çocuğa düzenli bir tuvalet eğitimi kazandırılmalıdır. Beslenmenin düzelmesi ve kilo alımıyla rektal prolapsusun düzeldiği bilinmektedir. Aile dışarı çıkan barsak kısmının redükte edilmesi yönünden aydınlatılmalıdır.
Rektal prolapsus 5 yaş altındaki çocuklarda iyi seyirli olup, alınabilecek yukarıdaki “Redüksiyon (dışarı sarkan barsak parçasının yerine konması)” ve “Tıbbi Tedavi” sonrası kendi kendine düzelebilmektedir. Rektal prolapsus yukarıda anlatılan önlemlerle düzelmiyorsa ve tekrarlıyorsa yapılacak işlem “Enjeksiyon Tedavisi (Skleroterapi)” ve “Cerrahi Tedavi Yöntemler” dir.
