Panik Atak Belirtileri Ve Nedenleri
Panik atak aniden gelen şiddetli bir korku veya endişe halidir. Bireyde panik atak oluştuğunda kişi nefessiz kalabilir, başı dönebilir ve kalbinde çarpıntı meydana gelebilir. Genellikle panik atak 15-20 dk arası sürer. Panik ataklar bireyin gündelik hayatını etkileyip korkutucu bir boyuta ulaşabilir. Kişi öylesine yoğun bir korku ve rahatsızlık duygusu yaşar ki sonunun geldiğini ve öleceğini hisseder. Kişi doğal olarak o ortamdan ve durumdan kaçma ve uzaklaşma eğilimi gösterir. Çoğu zaman hastane veya doktor gördüğünde birey kendini güvende hissedip rahatlar ve nöbet geçer.
Panik atak ile panik olmanın arasında fark vardır. Panik atakta herhangi bir tehtid yoktur ve aniden ortaya çıkmaktadır. Panikte ise bize karşı olumsuz bir tehtid oluştuğunda yoğun bir endişe hissederiz. Yaşanılan bu endişeye de panik denmektedir. Panik atak ile anksiyete de farklı durumlardır. Panik atakta vücut kendini tehlikede hisseder ve bu tehlike son bulduğunda panik atak son bulur. Anksiyete de ise süreklilik hali vardır ve bilinçaltında hep kendini hissettirir.
Panik atak geçiren bireyler o an sonlarının geldiğini ve genellikle kalp krizi geçirip öleceklerini hissederler. Birey bu zaman aralığında oldukça örselenir ve sanki korkunç bir korku filminin ortasında kalmış gibi hisseder kendini. Panik atak sırasında o kadar ölüme yakın olduğunu hisseder ki o an son sözlerini söylüyormuş gibi sanki vasiyetini beyan eder. Bir an önce bir sağlık kuruluşuna ve doktora yetiştirilmesi konusunda feryatlar koparır.
Birey panik atak geçtikten sonra sanki dehşet verici bir savaşın enkazından çıkmış gibi hisseder kendini. Panik atak sırasındaki bağırmalar, endişe ve korku hali kendini sessizliğe, yorgunluğa bırakır. Birey dış dünyadaki seslere ve gürültüye karşı tahammülsüzdür artık. İletişim kurmaya ve konuşmaya karşı isteksizdir. Uyuyup dinlenmek ister sadece.
Panik Atak Belirtileri
Aşırı kaygı
Taşikardi (kalbin normalden daha hızlı atması)
Nefes darlığı, nefes alıp vermede zorlanma
Baş dönmesi , baygınlık geçirme
Göğüs bölgesinde sıkışma hissi
Terleme (sıcak veya soğuk olabilir)
Mide bulantısı
Ölüm korkusu
Gerçeklik algısını kaybetme,
Bulunulan ortamdan bunalma ve kaçma ihtiyacı hissetme.
Belirtiler çok etkili olabilir ve hayati tehlike arz edebilir. Panik atak kalp krizi ile benzer belirtiler gösterebilir ve karıştırılabilir. İnsanların büyük bir kısmı hayatları boyunca bir veya iki kez panik atak geçirebilirler. Panik atağa neden olan sebepler ortadan kalkınca atak sonlanır. Fakat ataklar sıklaşabilir ve atak geçiren bireyde korkular ve kaygılar artabilir. Bu durumda kişinin uzun süreli profesyonel destek alması gerekir. Bu duruma ‘panik bozukluk’ denir. Panik bozukluk gündelik hayatı etkileyen biri durumdur.
Panik Atak Oluşma Nedenleri
Stres panik atağın en büyük nedenlerindendir. Kişinin hayatında meydana gelen büyük değişiklikler veya sorumluluklarının arttığını hissettiği durumlarda sorumluluklarıyla başa çıkamama kaygısı panik atağı tetikleyebilir. Örneğin rutin yapılan işte iş yoğunluğunun artması, doğum, kişinin yakın gördüğü birinin ölümü, boşanma gibi nedenler panik atağı tetikleyebilir.
Yaşanan fiziksel, ruhsal veya cinsel travmalardan sonra da panik atak tetiklenebilir. Kişi yaşadığı travmadan sonra travmanın tekrar edeceği kaygısını taşır. Kaygı kontrolünün olmaması ve giderek artması panik atağa neden olur.
Ailelerinde panik atak geçiren bireylerin genetik faktörlerden dolayı panik atak hastası olma ihtimali daha yüksektir. Kadınlar erkeklerden biyolojik faktörlerden dolayı bu duruma daha yatkındır.
Bağımlılık yapan madde kullanımına aniden son vermek panik atağı tetikler. Sigara, kokain, kafein buna örnektir. Kişi bağımlı olduğu maddeden uzaklaşınca baş dönmesi, terleme, korku, mide bulantısı, kontrol kaybı gibi belirtiler gösterir. Bütün bunlar panik atağa sebep olur.
Kişinin herhangi bir tehlikeden dolayı yaşadığı kaygı, beynin özel bir merkezi tarafından kontrol edilir. Amigdala denilen bu merkez kaygının kontrolünü sağlar. Amigdala bazı kişilerde herhangi bir tehlike olmamasına rağmen kaygıyı tetikler. Kaygı ile beraber vücutta adrenalin salgılanır. Ortada tepki verilecek bir olay olmamasına rağmen vücutta salgılanan adrenalin bir süre sonra birikir ve panik ataklara neden olabilir.
Normalde kişinin hayatında bir miktar kaygı ve paniğin olması yararlıdır. Bu, hayatta kalma içgüdüsü ile alakalıdır. Ama kaygının ve paniğin hayatı olumsuz etkileyecek kadar fazla olması yanlış bir durumdur.