OYUN TERAPİSİ HAKKINDA BİLİNMEYENLER
Oyun sadece normal çocuk gelişiminin desteklenmesi için gerekli değildir, aynı zamanda pek çok terapötik gücü içinde barındırdığından çocukların duygusal ve davranış sorunları ile başa çıkmalarına yardımcı olacak bir araç niteliğindedir. Bu nedenle günümüzde çocuklara sunulan psikolojik hizmetler kapsamındadır. İki buçuk yaşından on üç yaşına kadar uygulanabilir ve terapi her alanda problem yaşayan her türlü çocuğa fayda sağlamaktadır. Şu an ağırlıklı olarak çocuklar üzerinde kullanılan oyun terapisi yetişkinlere de uygulanabilmektedir. Çoğunlukla 3-11 yaş grubundaki çocuklara uygun olan bu terapi yöntemi belirli problemlerin (boşanmış ailelerin çocuklarına, evlat edinilmiş yada terk edilmiş çocuklara aile içi şiddet gören çocuklara, okulda zorbalık gören ya da zorbalık uygulayan çocuklara, kaygı korku ve fobileri olan çocuklara,duygusal fiziksel ve cinsel tacize uğramış çocuklara, ders çalışma ve okuma problemi olan çocuklara, aile kayıp ve yas problemi olan çocuklara,arkadaş edinme güçlüğü çeken çocuklara,içe çekilmiş ve sürekli mutsuz çocuklara,uygunsuz davranış sergilen çocuklara…) çözümü için yönlendirilirler. Bu çocuklar zaten genelde bazı hatalı davranış ve alışkanlıklara sahiptirler gerek arkadaşlarıyla ya da evde ailesiyle. Oyun terapisi çocuğun bu zorluklarla baş edip çözümler bulmasına ve problem çözme yeteneğini güçlendirmesini sağlar.
Çocukların yetişkinler gibi kendisini ifade etmesi kolay değildir. Oyun terapisi ile çocuklar kelimeleri kullanmak yerine oyun ve oyuncaklar aracılığı ile kendini ifade edebilmeyi, günlük yaşamda baş edemediği problemleri çözebilmeyi ve olumsuz davranışlarını değiştirebilmeyi öğretir. Oyun terapisinin amacı çocuğun kendini duygusal olarak iyi hissetmesini sağlamaktır. Çocuğun normal gelişimini etkileyen duygusal,davranışsal, ve psikolojik problemleri ortadan kaldırmak ve problemin büyümesini önlemektedir. Seanslar normalde 50 dakika sürmektedir. Kullanılan türe göre(anne babanın dahil olduğu) bu süre 15-20 dakikaya düşebilir. Oyun terapisinden alınan sonuç çocuktan çocuğa değişmektedir. Yaşadığı travmanın ciddiyetine ve olayları nasıl algıladığına göre farklılık gösterir. Problemli davranış ne kadar yeniyse bunun aşılması o kadar kolay olacaktır. Oyun Terapisi, çocuk ruh sağlığı alanında etkinliği kabul gören ve son yıllarda hızla yaygınlaşan bir terapi türüdür. Çocuklara ulaşmada oyunun bir araç olarak kullanılması sağaltım sürecini olumlu anlamda etkilemektedir.
Merkezi Amerika olan Oyun Terapisi Derneği’nin sitesinde yapılan tanıma göre oyun terapisi; sistemli kuramsal bir modelin eğitimli oyun terapistlerince danışanların psikososyal sorunlarını çözümlemelerine veya hedeflenen gelişim düzeyini yakalamalarına yardımcı olmak amacıyla oyunun sağaltıcı gücünden faydalanılarak çocuklarla yapılan terapi türüdür. (Association for Play Therapy). Bu tanımlama, oyun terapisinin sağlam kuramsal modeller üzerine inşa edilmiş bir terapötik yaklaşım olduğunun kanıtıdır. Oyun Terapisinin ilk ortaya çıkışı çocuk psikoterapisinin ortaya çıkışıyla aynı zaman dilimindedir. Çocuklar farkında olarak ya da olmayarak duygu düşünce, ve isteklerini oyunla kelimelerden daha iyi ifade edebilmektedirler. Kuramsal temellerle hızla gelişen oyun terapisi, çocuk ruh sağlığı alanında etkin bir tedavi yöntemi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Dünya’da oyun terapisinin kullanımı 1930’lu yıllarda başlarken, ülkemizde 2010 yılından itibaren oyun terapisine ilgi artmaya başlamıştır. Çocuk ruh sağlığı alanında pek çok oyun terapi türü kullanılmaktadır.
Ülkemizde de etkin olarak kullanılan güncel oyun terapi türleri, Psikanalitik Oyun Terapisi, Çocuk Merkezli Oyun Terapisi, Gelişimsel Oyun Terapisi ve Deneyimsel Oyun Terapisidir. Bunlara ek olarak günümüzde, ebeveynlerin çocukları ile ilişkilerini güçlendirmek ve çocuklarının duygularını daha iyi anlamak adına Filial Terapi (oyun yoluyla ebeveyn-çocuk ilişkilerini güçlendirme) eğitimlerinin düzenlenmesi oyunun gücü ve öneminin anlaşılmasını yaygınlaştırmıştır. Filial Terapi eğitimleri her ebeveyn kendi çocuğunun terapisti olmuş ve oyunun gücünü kendi çocukları ile yaşayarak deneyimle fırsatı bulmuştur.
KAYNAKÇA
YILDIZ,C.(2015) Oyun Terapisiyle Bütünleştirilmiş Grup Terapisinin Çocukların Utangaçlık Düzeylerine Etkisi(Yüksek Lisans Tezi).Beykent Üniversitesi,İstanbul.
ÇELİK,M.(2017) Deneyimsel Oyun Terapisinin Çocuk Evlerinde Kalmakta Olan 3-10 Yaş Grubu Çocukların Çocukluk Çağı Travma Sonrası Duygusal Stres Düzeyine Etkisinin İncelenmesi(Yüksek Lisans Tezi).Üsküdar Üniversitesi,İstanbul.