Okul fobisi kuvvetli bir endişe nedeniyle çocuğunuzun okula gitmeyi reddetmesi ya da isteksiz görünmesidir. Okul fobisi yaşayan çocuklar genellikle okula gitmemek için ailesini ikna etmeye çalışan çocuklardır. Bazı durumlarda okulda yaşadıkları olumsuzlukları abartarak ailesini kışkırtmaya çalışan çocuklar da mevcuttur.
Aşağıdaki durumlardan bir kaçını aynı anda çocuğunuzda görüyorsanız eğer bir psikolojik danışmana başvurmanız en doğru seçim olacaktır.
Okul Fobisi olan çocuklarda genellikle aşağıdaki belirtiler görülür:
-Çocuk hem kendisinin hem de anne babasının güvenliğinden sürekli olarak endişe eder, korkar.
-Çocuk okula gitmeyi reddeder.
-Sık sık karın ağrısı gibi fiziksel şikayetleri vardır.
-Kendi evinden başka bir yerde geceyi geçirmek onu çok korkutur.
-Aşırı bağımlı davranışlar sergiler.
-Anne babadan ayrılma sırasında kriz, panik yaşar.
-Uykularında düzensizlik olur kabus görür.
-Geceleri uyumakta zorlanır.
-Yalnız başına kaldığında kendisini güvende hissetmez.
-Karanlıktan çok korkar.
-Anne babasına ve kendisine bir zarar gelmesinden aşırı korkar.
-Ev içinde sürekli olarak anne babasının etrafında dolaşır.
-Aşırı bir şekilde hayvanlardan, hırsızlardan korkar.
OKUL FOBİSİNİN NEDENLERİ
Diğer bir çok fobide de olduğu gibi okula gittikten sonra oluşan korkularda aileden geçen kalıtımsal etkenlerden çok yaşantılar daha çok önemlidir. Okul fobisi olan çocuklar görüşüş itibarı ile nedensiz olarak okula gitmekten korkmaktadır, ancak bu korkuyu oluşturan bazı temel etmenler vardır. Bunların başında aile içinde olan baskıcı aile yapısı gelir. Okul fobisi yaşayan çocuklar genellikle aile içinde özen içinde büyümüş çocuklardır. Bu tür aileler genellikle çocuklarını devamlı memnun ederek onların sevgisini kazanma çabası içinde oldukları ve tüm gereksinimlerini karşıladıkları dikkatimizi çeker. Bu aileler genellikle çocukların bedensel rahatsızlıklarıyla yakından ilgilidirler ve bu durum çocukların okula gitmemek için bedensel rahatsızlıklarını sebep göstermelerine teşvik eder. Bunlar dışında ayrılık değişiklik ve sıkıntı da okul fobisinin nedenleri arasında sayılabilir.
OKUL FOBİSİNİN KLİNİK İNCELEMELERİ
Çocuklarda anksiyeteler genellikle saf bir şekilde ortaya çıkmaz. Aşırı kaygılı çocuklarda ayrılma anksiyete bozuklukları, sosyal fobi, depresyon ve öğrenme bozuklulukları görülebilir. Bu sorunların her biri okul fobisine ve okul reddine farklı yollardan katkıda bulunabilir. Yaygın anksiyete bozukluğu olan çocuklar gelecek olaylara dair sürekli kaygı içindedirler ve okul başarısı, sportif faaliyetler gibi çeşitli alanlarda yetersiz olmaktan kaygılıdırlar. Gerçek bir tıbbi hastalıkta okul reddine neden olabilir. Okul fobisi olan çocuklar okula gitmek için evden ayrılmakta zorlanırlar ve okuldan kaçarlarsa okula gittiklerini söyleyerek evden istekli ayrılırlar. Okuldan kaçmaya genellikle kavga etmek, kuralları çiğnemek gibi sorunlar eşlik eder ve bu durumun kontrol altında tutulması gerekmektedir. Depresyon da okul fobisinde en büyük etkenlerden birisidir. Genellikle okul fobisi olan 10 çocuktan 6sında depresyon görülmektedir ve bu eğitim sistemimiz açısından gerçekten içler acısı bir durumdur. Okul fobisi anaokuluna ve ilkokula başlayan çocuklarda daha çok görülmekle beraber yaş ilerledikçe tedavisi daha da zorlaşmaktadır.Yapılan araştırmalar okul fobisinin %1 ile %8 arasında olduğunu göstermektedir. Diğer nedenler her ne olursa olsun aslında sorunların kaynağında anneden ayrılma korkusu vardır ve genel kaygıları anneden uzaklaşma, annenin terk etmesi yada kaybolma kaygılarıdır.
En sık görülen aile etkileşimlerini şöyle özetleyebiliriz:
Ana ya da baba kronik anksiyeteden yakınmakta ve kendilerine bir şey olacağından korkmaktadır.
Ana-baba çocuğa okulda, yolda bir şey olacağından korkmaktadır.
Anne ya da baba genel tutumlarında çocuğundan kendilerine bağlı ve bağımlı kalmasını istemekte ve bunu desteklemektedirler.
Çocuk kendi yokluğunda anne veya babasına bir şey olacağından ya da kendisini bırakıp gideceğinden korkmaktadır.
Çocuk anne ve babasının yokluğunda kendisine bir şey olacağından korkmaktadır.
OKUL FOBİSİ TEDAVİSİ
Okula gitmediğinden dolayı çocuğu suçlamaktan kaçınılmalıdır. Ona bu durumun bir çok çocuklta görüldüğü ve tedavi edilebileceği anlatılır. Onun güvenini kazandıktan sonra her ne olursa olsun okula gitmesi gerektiği ve zaman geçerde bu korkuya derslerden geri kalma korkusunun ekleneceği söylenir. Bir yandan çocuğun bireysel tedavisi, davranış ve oyun tedavisi ile sürdürülür ve bunun için okul ile işbirliği sağlanmalıdır. Aile tedavisi ile ailede kronik anksiyeteler, bağlılık ve bağımlılık konuları ele alınır. Yaş ne kadar küçük ise tedavide o kadar kolay olmaktadır ve çocuk kısa sürede okula döner. Gerekli görülmesi halinde bir takım ilaçlar da tavsiye edilmektedir.