Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)
OKB; istem dışı ve tekrarlayan obsesyonlar ile bunları kontrol altına almak için yapılan kompulsiyonlar şeklinde kendini gösterir. Obsesyonlar, sürekli zihinde dönen rahatsız edici düşünceler olabilirken, kompulsiyonlar bu düşünceleri bastırmak için yapılan zorlayıcı davranışlardır. OKB tedavisi, genellikle antidepresan ilaçlar ve bilişsel davranışçı terapi ile yürütülür. Tedavi sürecinde, kişinin belirtilerinin şiddetine göre kişiye özel bir tedavi planı oluşturulur.
Obsesyon Belirtileri
Obsesyonlar, kişinin kontrol edemediği, sürekli zihninde yer eden düşünceler veya imgelerden oluşur. Yaygın obsesyon belirtileri aşağıdaki gözlemlenir.
Kirlenme korkusu ve mikroplardan kaçınma
Düzen ve simetri takıntısı
Kendisinin ya da sevdiklerinin zarar göreceğine dair korkular
Başkalarının dokunduğu nesnelere dokunamama
Kapı veya ocak gibi güvenlik unsurlarını sürekli kontrol etme ihtiyacı
Bir duayı, kelimeyi veya ifadeyi içten tekrarlama
Kompulsiyon Belirtileri
Kompulsiyonlar, obsesif düşüncelerin yarattığı kaygıyı azaltmak için yapılan tekrarlayıcı davranışlardır. Sık görülen kompulsiyon belirtileri aşağıdaki gibidir.
Sürekli el yıkama veya aşırı temizlik yapma
Kapıların kilitli olduğunu tekrar tekrar kontrol etme
Bir nesneyi belirli bir sayıda yapma veya bir düzen içinde yerleştirme
Sayma takıntısı
Sürekli duş alma isteği
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) ile Başa Çıkabilme Yöntemleri
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ile başa çıkmak için kullanılan yöntemler arasında kişinin hem düşüncelerini hem de davranışlarını yönetmesi bulunur. Obsesif kompulsif bozuklukla baş edebilmenin yolları şöyle sıralanabilir:
Oluşan düşünceleri tamamen yok etmeye çalışmak yerine, var olduklarını kabul etmek ve onları yönetilebilir hale getirmek gerekir
Bilişsel davranışçı terapinin bir tekniği olan maruz bırakma ve yanıt önleme, OKB ile başa çıkmada oldukça etkilidir. Kişi rahatsızlık hissettiği duruma sürekli maruz bırakılarak kaygının azalmasını sağlar.
BDT desteğiyle düşüncelerin doğruluğunu sorgulamak ve daha gerçekçi bir bakış açısıyla yeniden değerlendirmek sürece katkılı olur.
Gün içerisinde oluşan stresi azaltmak için meditasyon, derin nefes alma, yoga gibi gevşeme tekniklerinden yararlanmak önemlidir.
OKB semptomlarını bir anda tamamen yok etmek zor olabilir. Bunun yerine, daha küçük, yönetilebilir hedefler belirlemek sürecin iyi geçmesinde etkilidir.
Rahatsız edici düşünceleri yazarak onları zihinden uzaklaştırmak rahatlama verir.
Düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek ve yeterli uyumak vücudun strese karşı dayanıklılığını artırır.
