Obezite ve psikoloji

Obezite ve psikoloji

Obez insanların yaklaşık %10’unda yeme dürtüsünü kontrolde ciddi düzeyde sorunlar olduğu bilinmektedir. Yeme alışkanlıklarımızı belirleyen bu dürtüler ruhsal durumumuz ve alışkanlıklarımızla yakından ilişkilidir. Ailedeki davranış örüntüleri de obezite gelişiminde rol oynarlar. Kaloriden zengin beslenme ve yemeği duygusal sıkıntıların azaltılmasında bir araç olarak gören ya da bir sevgi nesnesi gibi gören ailelerde obezite oranı yükselmektedir.

Psikiyatrinin en önemli hastalıklarından olan depresyon, obezite ile yakından ilişkilidir. Depresyon ve obezite döngüsünde çoğu kez, erişkinlerde depresyon obeziteyi, çocuklarda ise obezite depresyonu izlenmektedir. Aşırı yeme, sıkıntı ve depresyon duygularını azaltabilmektedir. Aynı zamanda obezlerin depresyon ve kişilik bozuklukları gibi psikolojik sorunları daha sık yaşadıkları bilinmektedir. Duygu durum bozuklukları, somatoform bozukluklar ve yeme bozuklukları gibi psikiyatrik hastalıklar da obezlerde diğer bireylere göre daha yüksek oranda görülür.

Obezler iç ve dış uyarılara normal kilodaki insanlara göre daha duyarlıdır. Hoşnutluk yaratan yemek tadı kişinin duygusal gerilimini azaltması nedeniyle kaygı, öfke, sıkıntı ve depresyonu önleme amacıyla kullanılmaktadır. Obezitenin psikolojik yönünde zayıf olmaya yönelik sosyal baskı- bedeninden hoşnut olmama - diyet yapma - diyette başarısızlık- tıkınırcasına yeme döngüsü ve olumsuz duygular- tıkınırcasına yeme - kilo alma üçgeni temel patolojiyi oluşturur. Vücutlarını beğenmeme, vücudunu acayip bulma, başkalarının da vücudundan dolayı kendisini çirkin bulduğu, hor görüldüğü, gülünç karşılandığı duygularıyla seyreden beden imajı bozukluğu ve stigmatizasyona (damgalanma korkusu, damgalanmamak için gizli tutmaya çalışmak) yatkınlıktan dolayı obezlerde sosyal kaçınma davranışı ortaya çıkmakta, bu da depresyon gibi psikiyatrik sorunların gelişimine katkıda bulunmaktadır.

Obezite tanı ve tedavisinde obezitenin psikolojik yönü ihmal edilmemelidir. Obezite tedavisinde genel prensip, tedavinin bireyin psikolojik, sosyokültürel ve hormonal yapısına göre bireyselleştirilmelidir. Obez bireylere, obezitenin fiziksel ve psiko-sosyal sorunlara yol açan ciddi ve kronik bir sağlık sorunu olduğu yönünde bilgi verilmesi, stresle baş etme konusunda bilgilendirme yapılması faydalı olmaktadır. Uygun olmayan beslenme alışkanlıklarından vazgeçmek, doğru beslenmeyi öğrenmek fiziksel aktiviteyi benimsemeye yönelik olumlu davranışları pekiştirerek yaşam biçimi haline getirmeyi amaçlayan davranışçı psikoterapi ve kişinin psikolojik sorununa yönelik bireysel psikoterapi desteği verilmelidir.

Bu makale 21 Ekim 2021 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Uzm. Psk. Uğur Kartum

Uzm. Psk. Uğur Kartum 1993 yılında Bursa'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Bursa'da tamamlamıştır. 2011 yılında İstanbul Arel Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nde lisans eğitimine başlamıştır. 2015 yılında mezun olmuştur. Yüksek lisansını İstanbul Arel üniversitesi Genel Psikoloji Bölümü'nde yapmıştır ve 2018 yılında yüksek lisans tamamlayarak uzmanlığını almıştır. Yüksek lisans  araştırmalarında ''Ekran Bağımlılığın Obeziteye Etkisi'' üzerine çalışmıştır. Avustralya ve Kanada'da uzun süreli olarak mesleğini geliştirmek ve gözlem yapmak amacıyla kalmıştır. 2016 yılında Çağdaş Eğitim Kooperatifi'nde Okul Psikoloğu olarak göreve başlamıştır. aynı zamanda kısa süreli olarak Bursaspor'un alt yapısında gönüllü olarak  çalışmıştır. 2018 senesinde Down Sendromu Derneğinde akademi eğitmeni olarak görev almıştır. Down Sendromlu gençlerin eğitimi ve ha ...

Yazarı sosyal medya'da takip edin
instagram
Etiketler
Obezite tedavisi
Uzm. Psk. Uğur Kartum
Uzm. Psk. Uğur Kartum
Bursa - Psikoloji
Facebook Twitter Instagram Youtube