OBEZİTE AMELİYATI ÇEŞİTLERİ
Obezite tedavisinde cerrahi, son yıllarda artan bir sıklıkla kullanılmaya başlamıştır. Toplumun da obezite hastalığı ile ilgili farkındalığının artmaya başlaması sonucu, daha çok insan tedavi olma arayışına girmiştir.
Obezite ameliyatının cerrahi tedavisi, hasta miktarının artması sonucu sürekli değişim ve gelişim halindedir. Kimi yöntemler uzun dönemde dezavantajları ortaya çıktığından terkedilmiş, buna karşılık eskisine göre çok daha etkili olduğu öne sürülen yeni yöntemler tanımlanmıştır. Ameliyat tekniklerini geliştirmek ya da bambaşka bakış açıları ile tedaviye yeni bir yön verme çabası süreklidir.
Günümüzde obezitenin cerrahi tedavisi için kullanılan belli başlı ameliyatları sıralayacak olursak;
Tüp mide (sleeve gastrektomi) ameliyatı – En sık uygulanan yöntemdir. Anatomi en az düzeyde bozulduğu için hem başka yöntemlere çevrilmesi mümkündür, hem de yan etkileri daha hafiftir. Mide duvarının % 80’i çıkarılarak mide bir tüp haline getirilir. Bu sayede alınan gıda miktarı azaltılır, bunun yanında açlık hormonunun salgılanması azalır ve açlık hissi baskılanır. Toplam fazla kilonun % 65-70’inin 1-2 yıl içinde verilmesi beklenir.
Gastrik bypass ameliyatı – Roux en Y gastrik bypass ve mini gastrik bypass olmak üzere iki türü vardır. Hem mide hacmi küçültülerek, hem de bağırsağın bir kısmının emilim işlevi devredışı bırakılarak etki gösterir. Özellikle şeker tüketimi baskın olan ve tatlı yeme alışkanlığı belirgin hastalarda daha fazla önerilir. En önemli dezavantajı, tekrar kilo alma haline diğer yöntemlere çevrilmesinin zorluğudur.
Transit bipartisyon – Son yıllarda polüler olmuş bir yöntemdir. Bu ameliyatta, midenin bir kısmı çıkarılır, ince bağırsaklarla mide arasında yeni bir yol yapılarak gıdaların bir kısmının emilmeden bağırsağın ileri kısımlarına geçmesi sağlanır. Bunu yaparken normal yol da bozulmaz. Kilo verdirmenin yanında, şeker hastalığı olanlarda kan şekeri düzeylerinin dengelenmesinde de etkili olduğu iddia edilmektedir. Henüz uzun dönemdeki etkileri tam bilinmemektedir. Bununla birlikte erken dönem sonuçları umut vericidir.
Mide balonu – Aslen ameliyat değildir. Endoskopi aleti ile mideye yerleştirilen şişirilebilir bir balon vasıtası ile mide hacmi düşürülür ve kilo verme hedeflenir. Kilo kaybının oranı cerrahi yöntemlere göre düşüktür ve balonun çıkarılması sonrası yeniden kilo alma görülebilir. Balonun mide içinde bırakılma süresi, kullanılan balonun tipine göre altı ay ile bir yıl arasında değişir.
Bir çok yöntem arasında en uygun olanı, hastanın hekimi tarafından gerekli tetkik ve konsültasyonlar ışığında değerlendirilmesi sonucu hekimin önermesi ve hasta-hekim ortak kararı ile belirlenir.
Dr. Görkem Özgen
