NEFREKTOMİ | NEDİR, NASIL YAPILIR?
Nefrektomi Nedir?
Nefrektomi, tıbbi olarak böbreğin cerrahi yöntemle çıkarılması işlemidir. Bu işlem, tek böbreğin (unilateral nefrektomi) veya nadiren her iki böbreğin (bilateral nefrektomi) alınması şeklinde yapılabilir.
Genellikle şu durumlarda uygulanır:
Böbrek tümörleri (özellikle böbrek kanseri)
Ciddi böbrek hasarı (travma, yaralanma)
Böbreğin çalışmaması ve tekrarlayan enfeksiyonlar
Donör nakli (sağlıklı bir kişinin böbreğinin başka bir hastaya nakledilmesi)
Bazı genetik hastalıklar (ör. polikistik böbrek hastalığı)
Nefrektomi Türleri
1. Radikal Nefrektomi
Böbrek, çevresindeki yağ dokusu, bazen adrenal bez ve lenf bezleri ile birlikte tamamen çıkarılır.
Genellikle böbrek kanseri tedavisinde tercih edilir.
2. Parsiyel Nefrektomi
Sadece böbreğin hastalıklı kısmı alınır, sağlıklı kısım korunur.
Küçük tümörlerde ve böbreğin işlevini korumak gereken durumlarda yapılır.
3. Açık Nefrektomi
Karın veya yan bölgeye büyük bir kesi yapılarak uygulanır.
Daha geniş cerrahi alan gerektiğinde tercih edilir.
4. Laparoskopik / Robotik Nefrektomi
Küçük kesilerden kamera ve özel aletlerle yapılır.
Daha az ağrı, daha hızlı iyileşme sağlar.
Ameliyat Öncesi Hazırlık
Kan tahlilleri, idrar tahlili, görüntüleme (USG, BT, MR)
Anestezi değerlendirmesi
Kan sulandırıcı ilaçlar kullanılıyorsa bırakılması
Ameliyat öncesi gece yarısından itibaren açlık
Gerekirse bağırsak temizliği
Ameliyat Nasıl Yapılır?
1. Anestezi
Genel anestezi altında yapılır, yani hasta uyur ve hiçbir şey hissetmez.
2. Cerrahi Girişim
Açık yöntem: Yan veya karın bölgesinden büyük bir kesi yapılır.
Laparoskopik/robotik yöntem: 3-4 küçük kesi açılır, kamera ve aletler ile böbrek çıkarılır.
3. Böbreğin Çıkarılması
Böbreğin damarları ve idrar kanalı (üreter) özel klemplerle kapatılır.
Böbrek dikkatlice ayrılır ve çıkarılır.
4. Kapanış
Kanama kontrolü yapılır, kesi bölgesi dikilir, dren (ameliyat sıvısını boşaltan ince tüp) takılabilir.
Ameliyat Sonrası Dönem
İlk saatlerde yoğun bakım takibi gerekebilir.
Ağrı kontrolü yapılır.
İlk gün genellikle damar yoluyla sıvı verilir, daha sonra sıvı gıdalar başlanır.
1–3 gün içinde ayağa kalkmak teşvik edilir.
Taburculuk süresi:
Açık ameliyat: 5–7 gün
Laparoskopik/robotik: 2–4 gün
Olası Riskler ve Komplikasyonlar
Her cerrahide olduğu gibi bazı riskler vardır:
Kanama
Enfeksiyon
Komşu organ yaralanmaları
Pıhtı atması (emboli)
Kalan böbrekte ilerleyen dönem sorunlar
Ameliyat Sonrası Yaşam
Tek böbrekle yaşamak mümkündür, kalan böbrek genellikle tüm işi üstlenir.
Bol su içmek, sağlıklı beslenmek, düzenli kontroller yapmak önemlidir.
Aşırı tuzdan, aşırı proteinli diyetlerden ve gereksiz ağrı kesicilerden uzak durmak gerekir.
