Bağlanma: başkasına karşı yakınlık arama ve sürdürme davranışıdır.
Bağlanma kuramına (John Bowly) göre:
''Yakın ilişki kurma eğilimimiz, dogdugumuz andan itibaren başlar. Bu yüzden ilk bağlanma davranışınımızı bakım veren kişiye gösteririz. Ve bu davranışımız ; diğer ilişkilerimizi hatta ileride yaşayacak olduğumuz ikili ilişkilerimizin temeli oluşturur.''
Yakın ilişki kurma, hayatta kalmak açisindan çok önemlidir çünkü bu ilk bağlanma ile bakım ve güvenlik ihtiyacımız karşılanır. Bağlanılan kişinin varlığı güven verir ve çevremizi keşfe çıkarken bunu bir üs olarak kullanırız.
Bebekler doğdukları andan itibaren bakım vereni izler.
Bağlanma kuramında ayırıcı tanı: ''anneden ayrılma ve anneyle buluşma anı ile bebeğin verdiği tepkidedir.''
Baglanma hakkında iki önemli BİLİMSEL çalışma vardır:
1. Margeret Mahler “İnsan Yavrusunun Psikolojik Doğumu” DENEYİ
2. Ainsworth “Yabancı Durum” DENEYİ çalışmasıdır.
Ainsworth'un anne deneyi şöyledir:
1) 1.5-2 yas aralığındaki çocuk anneyle oyuncaklarla dolu bir odaya alınır.
Kriter: Çocuk anneden ne kadar uzaklaşıyor, ne kadar yeni oyuncakları ve odayı keşfediyor, ne sıklıkta dönüp anneye bakıyor.
2) Yabancı bir kadın odaya girip önce kitap okumaya, bir sure sonrada anneyle konusmaya ve çocukla oynamaya çalışıyor.
Kriter: çocuğun tepkisi, anne-yabancı-kendisi üçgenindeki davranışları, oynamaya yeltenen yabancıya tepkisi nedir ?
3) Anne kapıdan cıkıp gidiyor, çocuk ağlarsa yabancı kadın çocuğu sakinlestirmeye uğraşıyor.
Kriter: Ne kadar sakinlestirilebiliyor, ne kadar şiddetli aglıyor ?
4) Anne geri gelip kucagina alıyor.
Kriter: Ne kadar surede sakinleşiyor, anneye yapışma- anneyi itme davranışları sıklığı , anneye yakınlığı ne durumda ?
5) Yabancı çıkıyor, sonra bir bahaneyle anne de çıkıyor ancak 15-20 saniyede yabancı geri geliyor.
Kriter: Yabancı kadin çocuğu ne kadar sakinlestirebiliyor ?
6) Anne dönüyor , çocuğu alıyor.
Kriter: Çocuk ne kadar sürede sakinlesiyor, anneye yapışma- anneyi itme davranislari sıklığı ne, anneye yakınlığı ne durumda ?
GÜVENLİ-KAYGILI-KAÇINGAN BAĞLANMA STİLLERİNE GÖRE BEBEK-ÇOCUĞUN TEPKİSİ
Güvenli bağlanma stiline sahip olan çocuklar: Annenin ayrılış anında normal bir gerilim yaşarlar ve anne geri döndüğünde sevinçli bir kavuşma anını oluştururlar.
Kaygılı bağlanma stiline sahip olan çocuklar; Çocuk anne giderken aşırı bir üzüntü-kaygı yaşar ve anne geri döndüğünde öfkeli ve kızgındır .
Kaçıngan bağlanma stiline sahip olan çocuklar; Anneden ayrılış anı tepkisizdir ve anne döndüğünde anneye kayıtsız bir tutum sergilerler.
AYNI ŞEKİLDE biz yetişkinler, küçükken öğrendiğimiz bu davranışa göre ikili ilişkilerimizi sürdürürüz.
Ya sevgilimize, eşimize yapışır kalırız ya da hayatımızda olup - olamamaları bizi çok ilgilendirmez. Her iki durumda patolojiktir.
BU DURUMDA İSEK; Farkına varmamız ve düzenli bir psikoterapi ile ikili ilişkilerimizi düzeltmemiz mümkün olacaktır.