Tek tanım ile açıklamak ve ortak bir tanımda buluşmak çok zor olsa da birçok araştırmacı ve uzmanın ‘ çağın rahatsızlığı ‘ olarak nitelendirdiği bir durumdur mükemmeliyetçilik.Hastalık demek pek de doğru olmaz zira kişilik özelliği olarak görülmeye müsait bir kavramdır.
Dikkat ettiyseniz son yıllarda sohbet ortamlarında özellikle iş yaşamında kendini “ çok mükemmeliyetçi biriyim “ şeklinde tanımlayan kişilere sıklıkla rastlıyoruz.Her ne kadar kulağa havalı ve çekici gelse de kişiliğinde bu özelliği taşıyan bireyler iş hayatlarında, sosyal ve özel ilişkilerinde sıkça problem yaşayabılecekleri gibi depresyonla başlayıp çeşitli psikolojik rahatsızlıklara sahip olma riski taşımaktadırlar.
Mükemmeliyetçi insanlar kendilerinin veya çevresindeki insanların hatalarını, eksikliklerini kabul edemezler. Sürekli eleştirel bir bakış açısına sahiptirler.
Kendilerine çok yüksek hatta imkansız hedefler koyarak yükselttikleri beklentiler genelde kendilerine hayal kırıklığı olarak geri dönmektedir.
Yapmak istedikleri çok şey vardır ancak başlamak için o ‘ mükemmel an’ı ‘ bir türlü bulamadıkları için erteleyerek azını gerçekleştirebilirler. Üstelik gerçekleşmeyen planlar beyinlerini sürekli meşgul ederek stres ve gergin yaşamalarına sebep olabilir.
Her işte kusursuzluğu bekledikleri için başarılarını görmezden gelerek başarısızlıklarına odaklıdırlar. Hatalarına olduğundan daha büyük anlamlar yükleyerek kendilerine karşı olumsuz duygular beslerler.
Sürekli olarak kendilerini yetersiz görerek sevilmeme ve beğenilmeme kaygısı yaşarlar.
Hayatın her alanında, esnetemedikleri katı kuralları vardır. Genellikle ‘ ya kusursuz olmalı ya da hiç olmamalı’ mantığıyla düşünürler.
Mükemmeliyetçilik bir çok psikiyatrik durumun içerisinde görülebilmektedir. Ozellikle obsesif kompulsif (takıntı) kişilik özellikli kişilerde yüksek oranda görülmektedir.
Mükemmeliyetçiliği en az indirgeme konusunda ne yapılabilir?
1-Amaç ve hedeflerinizi gözden geçirip bunlara dışarıdan objektif bir gözle bakmayı deneyin. Bu amaç ve hedeflerin ne derece gerçekçi olduğunu gözlemleyin.
2- ‘-meli,-malı’ düşüncelere kapılmayın. Olaylara sadece siyah beyaz bakmak yerine aradaki farklı tonları görebilecek kadar esnek düşünmeye çalışın.
3- Hata yaptığınızda etrafta ne değiştiğine bakın. Eminim ki dünyanın sonunu getirecek bir hata olmadığını farkedeceksınız.
4- “ ya hep ya hiç “ demeyi reddedin. Aklınızda şiir yazmak varsa yazın. Bir ortamda şarkı mırıldanmanız istendiyse arkadaşlarınızı kırmayın. Sonuçta şarkı söylemenizi istediler kusursuz söylemenizi değil…!
5-Eleştiri karşısında öfkelenmek ve pes etmek yerine eksiğin nerede olduğunu sorgulayın.Unutmayın hatasız öğrenme ve gelişme mümkün değildir.
Sağlıklı günler dilerim…
