Malign melanoma

Deri kanserleri içinde en tehlikelisi olan melanoma, erkeklerde ve kadınlarda en sık görülen kanserlerinde içinde yer almaktadır. Cilt kanseri içinde yer alan ve yine sık gördüğümüz Bazal hücreli karsinom ve squomaz hücreli kanserler ise daha iyi seyirlidirler. Melanoma tanısı alan hastalarda beklenilen yaşam süresi diğer kanserlerde olduğu gibi hastalığın evresiyle ilgilidir. Lezyonun ciltteki derinliği ve evresi artıkça yaşa süresi de maalesef azalmaktadır. 2 mm den daha yüzeyel lezyonlarda beklenen yaşam süresi uzunken 2 mm den daha derin lezyonlarda hastalığın lenf bezleri veya uzak organlara yayılma riski yüksektir.

Melanoma Gelişimi için risk faktörleri:

                Açık renkli ten yapısı ( mavi renk göz ve kızıl kahve saçlı olanlarda risk artar)

                Güneş ışınına fazla maruz kalma

                Ailede melanoma hikayesi bulunması

                Deride çok fazla ben olması

                Deride dev ben olması

                Vucut direncini düşüren ilaçlar kullanmak

                Daha önce cilt kanseri olmak

                Bazı cilt hastalıkları               

Özellikle 2 cmden büyük doğumsal nevusler( benler)  yaşam boyu %10 lara kadar varan oranda risk taşıyabilirler. Bu kişilerin düzenli kontrolde tutulması( renk, şekil değişikliği açısından ) veya  çıkarılmaları  gerekir.

Korunma :

Başata melanoma olmak üzere cilt kanserlerinden korunmak için uzun süreli güneş ışınları ve solarium tarzı aktivitelerden kaçınmak gerekir. Güneş altında koruyucu kıyafetler giyinmesi önerildiği gibi güneş ışınlarından korunmak için değişik kremler kullanılabilir. Ancak güneş kremi olarak adlandırdığımız bu koruyucuların melanoma açısından koruyuculuk etkisi tartışmalıdır.

Tanı :

Derimizin herhangi bir yerinde özellikle kenarları düzensiz, renkli ve zamanla da büyüyen bir ben varsa mutlaka hekime müracaat etmek gerekir. Bu lezyonlar doğuştan olabileceği gibi sonradan da ortaya çıkmış olabilir. Özellikle düzensiz kenarlı, renginde değişiklikler olan 6 mm üzerindeki benleri dikkatli değerlendirmek gerekir. Bunların yanında kanama ve kaşıntı olması da dikkate alınması gereken tanı kriterlerindendir. Bazı melanomlar ise  renkli olmayanilirler.

Biyopsi:

Tanı koymak için genellikle lokal anestezi altında o bölgede lezyon tam olarak çıkarılır. Eğer lezyonun yeri tam olarak çıkarılmasına engelse veya çok büyük lezyonsa başlangıçta  punç biyopsi dediğimiz tam kat ama daha küçük parça biyopsi ile de tanı konup tedavi planlanabilir.

Tedavi :

Tedavinin temeli lezyonun geniş olarak ( 2 cm güvenli sınırla) çıkarılmasıdır. Lezyonun ciltteki derinliğine göre bu mesafe değişebilir. Hastalığın derinliği ve evresine göre bölgesel lenf bezleri de değerlendirilerek gerekirse cerrahi yöntemle temizlenmelidir. Özellikle son yıllarda etkili ilaçların kullanıma girmesiyle de lokal- bölgesel hastalıkta cerrahiyi takiben hastalığın yinelemesi için bu ilaçlardan faydalanılmaktadır.