Kıl dönmesi tıbbı adıyla “dermoid kist”, “pilonidal sinüs” veya “sinüs pilonidalis” olarak bilinmektedir. Sırt ve enseden dökülen kıllar, kuyruk sokumu üzerinde toplanırlar ve cildi delerek deri altında girerler. Kıl dönmesi, deri altına giren bu kılların oluşturduğu kıl yuvalarına denir. Dışarıdan giren kılları yabancı materyal olarak kabul eden organizma bu kıl yuvalarına karşı reaksiyon geliştirir. Bunun sonucunda kıl yuvalarında şişme ya da ödem oluşur ve sinüs ağızları tıkanır. Kıl giriş delikleri açıksa hasta sarı renkli akıntılar görebilir. Sinüs ağızları tıkanırsa kist boşalamadığı için enfeksiyon geliştirerek apse oluşturabilir. Enfeksiyon sonucu çeşitli apseler (pilonidal apse) gelişir. Apseler spontan olarak açılabilir veya cerrahi drenaj ile boşaltılması gerekebilir. Apseler deri altında ilerleyerek birden fazla sinüs kanalları oluşturabilir.
Kıl Dönmesinde Belirtileri Nelerdir?
Pilonidal sinüs en sık kuyruk sokumunda görülmektedir. Ciltte sadece bir çöküklük görüntüsüyle ya da birden fazla çukurlar şeklinde görülebilir. Hastalar bazen semptomsuz bir kist halinde de fark edebilir.
Kuyruk sokumunun anatomik yapısı çukur bir alan olduğu için saç, ense ve sırttan dökülen kıllar burada toplanmaktadır. Bölgenin hassas oluşu ve devamlı nemli olması kılların cilt altına batmasına neden olmaktadır. Cilt yüzeyinin nemli ve havasız kalmasıyla kıl yuvalarında farklı boyutlarda apseler gelişebilir. Hasta bu apseleri iç çamaşırındaki kötü kokulu akıntıyla ya da nemli ortama bağlı kaşıntı şikayetleri yaşayabilir.
Diğer belirtiler arasında şişlik ve sertlikte yer alır. Hasta kimi zaman otururken ya da uzanırken apsenin oluştuğu bölgede şişliğe bağlı olarak sertlik ve ağrı gibi semptomlar fark edebilir.
Kıl dönmesi en sık kuyruk sokumunda görülse de makat çevresi, koltuk altı, yüz, boyun, göbek veya kasık bölgelerinde de görülebilir.
Kıl Dönmesi Kimlerde Görülür
Kıl dönmesi her yaştan kadın ve erkekte görülebilir. Erkeklerde yapı olarak daha sık ve kalın kıllar olduğu için kadınlara oranla daha sık görülmektedir. Daha çok 15 ve 45 yaş arasında yığılım vardır ancak 15 ila 25 yaş arası gelişme çağındaki erkeklerde daha sık görülür.
Kıl dönmesi genellikle uzun süreli oturmak zorunda kalan kişilerde görülür. Bunlar sekreter, uzun yol şoförleri, öğrenciler, bankacılar, taksiciler gibi devamlı oturan, masa başında çalışan kişilerdir.
Yazın dahi kalın kıyafet giyme zorunluluğu olan polis ve askerlerde kuyruk sokumunda sık terleme, havasız kalma ve sürtünme sonucu görülebilir.
Kıl Dönmesi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kıl dönmesi tedavisinde öncelikle oluşan apsenin dönemi tespit edilip göre tedavi yöntemi uygulanır. Kıl bölgesinde ciddi boyutlarda apseler oluşmadıysa basit cilt enfeksiyonları için ağrı kesici ve antibiyotik tedavisi ile enfeksiyon iyileşebilir. Apse oluşmuş ise bir sağlık kuruluşunda doktor kontrolünde drene edilebilir. Bu tedavilere yanıt vermeyen, tekrarlayan ya da kronikleşen apselerde cerrahi ve cerrahi dışı tedaviler gerekebilir.
Cerrahi işlemlerde hastalığın derecesi ve hastanın isteği sonucunda açık ya da kapalı cerrahi ameliyat yöntemleri seçilmektedir. Ameliyat sonrasında kıl dönmesi tekrar oluşmaması için hastanın kuyruk sokumu temizliğine dikkat etmesi gerekir.
Günümüzde kıl dönmesi tedavisi cerrahi operasyonların yanı sıra daha çok lazer yöntemi ile tedavi edilmektedir. Kısa sürede iyileşme gösteren, lazer tedavisinde kıl yuvalarının içine girilerek, içerideki enfekte dokular temizlenir ve direkt sinüsün lazer ile yakılarak kapatılması şeklinde tedavi sağlanır.
