KARDEŞ KISKANÇLIĞI
Kıskançlık, sevilen, insanın paylaşımından doğan oldukça doğal bir duygudur. Kardeş
kıskançlığını, hemen hemen kardeşi olan herkes yaşamıştır. Çünkü büyük çocuk kardeşinin
gelmesi ile ailesinin sevgisini, zamanını ilgisini paylaşmak zorunda kalır. Büyük çocuk biricikliğini
kaybeder.
Kardeş kıskançlığı çocukta; saldırganlık, öfke, ağlama nöbetleri, kardeşe zarar verme eğilimi,
yemek yememe, okul başarısında düşüş, içe kapanma, tırnak yeme gibi davranış sorunlarına yol
açabilir. Bazen çocukta kazanmış olduğu davranışlarda gerileme görülebilir. Bu gerileme, bilerek
altını ıslatma, anneden yemek yedirmesini isteme, okula gitmeyi reddetme, bebek taklidi yapma
gibi davranışla kendini gösterebilir. Belirtilen olumsuz davranışlar görüldüğünde mutlaka bir
uzmana başvurulmalıdır.
Kardeş kıskançlığını önlemek için aileler neler yapmalıdır?
- Çocuklar kardeş ister, ama aslında istedikleri oyun arkadaşıdır. Çocukların fikri değişir, sürekli
bebekle kalma fikri çocuğunuza kötü gelebilir. O sebeple, çocuk sahibi olmak kendi fikriniz
olmalıdır.
- Çocuğa bir kardeşi olacağını ve artık sürekli sizinle yaşayacağını, bakıma ihtiyacı olacağını, onun
da sevileceğini ve bunun gibi konuları açıkça anlatın.
- Kardeşin dünyaya gelirken ona bir hediye getirmesi işinizi kolaylaştıracaktır.
- Ona sevildiğini her zaman ifade edin.
- Ona ;sen büyüksün gibi ifadeler kullanmayın. Onun da bir çocuk olduğunu unutmayın.
- Çocuklara eşit zaman ayırmaya çalışın. Her yaş grubunun kendine özel ihtiyaçları vardır. Büyük
çocuğun ihtiyaçlarını ve beklediği ilgiyi göz ardı etmeyin.
- Çocuklar arasında kıyaslama yapmayın. Bu aralarındaki rekabeti güçlendirecektir.
- Çocuğun bebeksi davranışlarını pekiştirmeyin. O bebek, kendi beslenemiyor, sana da istediğin
yemeği yapabilirim, kendin yiyebilirsin gibi ifadeler kullanın.
- Büyük çocuğa bir zamanlar, kardeşi gibi bebek olduğunu fotoğrafdan videolardan gösterin. Seni
de onun gibiyken emziriyordum gibi örnekler verin.
- Kardeşini sevdirmeye çalışmak yerine, onu üzen duyguları ifade edebilmesine olanak tanıyın.
- Küçük çocuk için ''o pis, sevmiyoruz, çok ağlıyor'' gibi söylemlerde bulunmak doğru değildir.
Ailesinin bile sevmediği bebeği o niye kabul etsin ki?
- Kıskançlığın normal olduğunu kabul edin, bu durumu kontrol almaya çalışın.
- Onları anlayın, ben de kardeşimi kıskanmıştım ama şimdi çok iyi anlaşıyoruz gibi örnekler verin.
- Çocuklar tartışma esnasında birbirlerine zarar vermiyorlarsa araya girmeyin. Zarar verdiklerinde
onları ayırın fakat, taraf tutmayın.
- Oyuncaklar arasında eşit zaman kullanım hakkı tanıyın. Paylaşılamayan oyuncağı ortadan
kaldırın.
- Her çocuğa yaşına göre sorumluluklar verilmeli, kardeşler arası adaletli iş bölümü yapılmalıdır.
- Çocuklara asla fiziksel ceza verilmemelidir. Siz fiziksel ceza uygularsanız onların da bu yola
başvurmaları muhtemeldir.
- Ortanca çocuk ne küçüktür ne büyük. O sebeple hep kendini göstermeye çalışır. Onun bu
durumunu kabul edin. Çocuklara sen büyüksün, sen küçüksün gibi ifadelerden kesinlikle kaçının.
Sonuç olarak kardeş kıskançlığı tam olarak bitirilemese de azaltılabilir. Onlara kıskançlık yapıyor
diye kızmak yerine, bunun normal olduğunu kardeşi ile olumlu paylaşımları arttıkça azalacağını
belirtmek daha faydalı olacaktır. İlginizi, sevginizi çocuklara eşit olarak paylaştırabilek, tüm aile
birlikte aktiviteler yapmakla birlikte bazen başbaşa da aktiviteler yapmabilmek önemlidir.
