Evet maalesef hayatın karmaşası içerisinde birçoğumuz Mobbing’e maruz kalıyoruz. Ve çoğu zaman bu yaşadığımızın ne olduğunu anlamadan olayı normalize edip hayatımıza devam ediyoruz. Gelin önce Mobbing’in kelime anlamına bakalım.
Mobbing kavramı Mob sözcüğünden türetilmiştir. Mob Latince’de ”şiddete yönelmiş topluluk” anlamına gelmektedir. Mobbing kavramı ilk kez Avusturya’lı bilim adamı Lorenz tarafından, hayvanların düşmanlarını kaçırmak için sergiledikleri davranışları tanımlamak için kullanılmıştır. Mobbing kelimesi ”Bullying” ile karıştırılmamalıdır. Bullying, okul ortamındaki zorbalığı tanımlarken Mobbing, iş dünyasındaki çatışmaları tanımlamak için kullanılır. Kavram Türkçe’ye ”işyerinde psikolojik taciz”, ”psikoşiddet” ”iş terörü” şeklinde çevrilmiştir. Son zamanların en büyük çalışan problemlerinin başında gelmektedir.
Mobbing bir veya birkaç kişinin diğer bir kişiye yönelik yaptığı düşmanca ve yıldırıcı davranışlar, ahlak dışı tavır ve tutumlardır. Mobbing için üç koşul gereklidir: Davranışların sürekli, sistematik, ve kasıtlı olması gerekmektedir. Bu davranış ve tutumlar şöyle sıralanabilir: Dışlanma, cinsel istismar, aşağılanma, küçük düşürücü davranışlara maruz kalma, fiziksel ve psikolojik şiddet, daha fazla iş yükleme veya daha az iş yaptırma, sürekli sözün kesilmesi.
Bu tutum ve davranışlar mobbing kurbanlarının meslek algısını, mesleki bütünlük ve benlik duygusunu zedelemekle kalmaz kişinin iş dışındaki sosyal hayatında da birçok olumsuzluğu beraberinde getirir. Mobbing’e maruz kalan kişiler kendilerini yetersiz, değersiz hatta yok olmuş hissederler. Birçoğu kendisine yabancılaşma (depersonalizasyon) ve çevresine yabancılaşma (derealizasyon) gibi ciddi psikolojik rahatsızlıklar yaşarlar. Ayrıca ağlama nöbetleri, uyku bozuklukları, yeme bozuklukları, duygudurum bzouklukları, depresyon, yüksek tansiyon, kaygı bozukluklara da yol açabilir.
Mobbing’ e başvuranların genellikle kendi eksik taraflarını, yetersizliklerini, korku ve güvensizliklerini, bir başkasını küçük düşürerek telafi etmeye çalıştıkları gözlemlenmiştir. Yapılan araştırmalarda; mağdurların duygusal açıdan oldukça zeki, üretken, başarılı, işini çok iyi yapan, motivasyonu yüksek, idealist, beceri düzeyi yüksek insanlar olduklarını ortaya koymuştur. Mobbing kurbanlarını tanımlamak için net bir kişilik tiplemesi olmamakla birlikte, 4 tipteki kişi mobbing kurbanı olma durumuyla karşı karşıyadır. Bunlar;
Yalnız kişiler, erkek çalışanların yoğun olduğu ofiste tek kadın olmak ya da kadın çalışanların yoğun olduğu ofiste tek erkek olmak.
Diğerlerinden farklı azınlık gruba dahil olmak (kültür, giyim farklılıkları).
Başarılı kişiler
İşe yeni giren kişiler.
Mobbing’in kanıtlanması zor olduğundan pek çok mağdur sessiz kalmaktadır. Mağdurların yapması gereken şey bu durumu hukuki yaptırımlar ile çözmeye çalışmaktır. Alo 170 Mobbing hattı bu yolda atılacak ilk adım olabilir.
Ayrıca mobbing sonucunda ruhsal açıdan da birçok hasar gören mağdurlar, psikolojik destek alarak bu sorunu bir uzmanla birlikte çözmeye çalışabilirler.
