Gebelik sağlıklı fizyolojik bir süreçtir. Hamileliklerin büyük çoğunluğu sağlıklı bir bireyin dünyaya gelmesiyle sonuçlanır. Ancak gebelik kapalı kutudur. Bir gebeliğin sorunsuz devam edeceğinin, dünyaya gelecek bebeğin %100 sağlıklı olacağının garantisini vermek için henüz bir teknoloji mevcut değildir. Anne karnındaki bebekler 3 aylık ve 5 aylık iken detaylı şekilde incelenmelidir. Uluslararası lider bilimsel derneklerin önerileri bu doğrultudadır. Bu incelemeler sayesinde gebelik sürecinde ilerde gelişebilecek bazı problemler ve bebeklere ait bazı hastalıklar tanınabilmekte ve bazı durumlar için önlemler alınabilmektedir.
Gebeliğin takibini yapan kadın doğum uzmanları her muayene sırasında ultrasonografi ile bebeği de kontrol etmektedirler. Ancak bu incelemeler detaylı inceleme olamamaktadır. Çünkü detaylı inceleme sırasında her bebeğe en az 15 dakika vakit ayrılmalıdır. Anne karnında bebeğin duruş pozisyonu bazen detaylı incelemeye izin vermemektedir. Bu gibi durumlarda tetkik yarım saat aralıklarla tekrar edilmelidir. Poliklinik şartlarında hastalarını gören kadın doğum uzmanlarının bu vakitleri ayırabilmeleri teknik olarak mümkün değildir.
Birinci trimester anomali taraması yani ilk üç ay ayrıntılı ultrasonografi incelemesini konuya hakim radyoloji uzmanları ve perinatoloji uzmanları yapabilirler. Aynı şekilde gebeliği takip eden kadın doğum uzmanı da eğer yeterli vakti ayırabiliyorsa ve detaylı ultrasonografi incelemesine hakim ise yapabilmektedirler.
Ülkemizde ilk üç ayrıntılı ultrasonografi incelemesi henüz yaygınlaşmamıştır. Avrupa ve Amerika’ da yaygın olarak yapılmaktadır. Eğer aile istiyorsa bu inceleme sırasında bebeğe ait bazı ölçümler (ense kalınlığı, burun kemiği ve baş-popo mesafesi) kullanılarak annenin kolundan alınan kanda bakılan iki tane hormon tahlili ile birlikte halk arasında zeka testi ya da ikili test olarak bilinen ‘kromozomal anomali taraması’ yapılabilir. Ülkemizde yaygın olarak yapılan sadece ikili testtir. Gebeliği takip eden hekimler ense kalınlığı ölçümü yaparak buna kan tahlili ekleyip sadece tarama testini uygulamaktadır.
Burada akıldan çıkartılmaması gereken nokta şudur. İlk üç ayda yapılan detaylı ultrasonografi sadece ense kalınlığı ölçümünden ibaret değildir. Ense kalınlığı ölçümü ve buna dayanarak yapılan ikili test sadece bir tarama testidir ve özellikle ölçümler çok dikkatli yapılmalıdır. Avrupa ve Amerika’ da birçok ülkede hekimlerden bu ölçümleri doğru şekilde yapabildiklerine dair lisans istenmektedir. İngiltere’ de yerleşik Fetal Medicine Foundation (FMF) isimli vakıf, bu konuda tüm dünyaya ücretsiz hizmet vermektedir. Ülkemizde FMF’ den lisanslı yaklaşık 20 hekim bulunmaktadır. Özellikle ikili test yaptırmak isteyen ailelerin, ense kalınlığı ölçümünü yapan hekimlerin konuya hakimiyetlerini sorgulamaları doğru olacaktır. Konuya hakim hekimler bu ölçümlerden daha önemli olan ayrıntılı incelemeyi de zaten yapmaktadırlar.
