İDRAR KAÇIRMA (URİNER İNKONTİNANS)

Objektif olarak görülen istem dışı idrar kaçırmaya uriner inkontinans denir. Uriner inkontinans bir şikayet, semptomdur. Sorunun görülmesi yaşla beraber artar. Uriner inkontinans çoğu zaman tedavi edilebilir.

Stress İnkontinans; karın içi basıncının artması ile birlikte (gülme, hapşırma) olan idrar kaçırma

Urge İnkontinans; kuvvetli işeme isteği ile birlikte idrar kaçırma

Mikst İnkontinans; stres ve urge inkontinans

Şuursuz İdrar Kaçırma; fark edilmeden idrar kaçırma

Nokturnal enuresis; uykuda idrar kaçırma

Stres İnkontinans  

Gülme, hapşırma veya egzersiz gibi karın kaslarının kasıldığı zamanlarda karın içi basıncı artar. Bu durumlar sırasında idrar kaçırma meydana gelmesine stres inkontinans denir.

Tanısı ürodinamik test ile konur. Üroloji uzmanlarınca yapılan bu test ile idrar kaçırmanın saf stres inkontinans mı yoksa miks (urge inkontinans ile beraber) mi olduğu ortaya çıkar.

Tıbbi tedavisinde kilonun azaltılması, sigaranın bırakılması, pelvik kasların kuvvetlendirilmesi, estrojen hormonu verilmesi, alfa-adrenerjik uyaranlar verilebilir, alfa-bloke edici ilaç kullanımı kesilebilir.

Pelvik kasların güçlendirilmesi egzersizlerinin başarılı olabilmesi için hastanın iyi eğitilmesi ve denetlenmesi gerekmektedir. Bu egzersiz ile literatürde %70 e varan başarılar sağlanabilir.

İlaç tedavisinde alfa adrenerjik ilaçlar, uretra basıncını (idrar yolu borusu) artırarak idrar kaçırmayı azaltabilirler ancak bunlar hipertansiyona neden olabilirler.

Estrojen hormonu takviyesi özellikle menopozal hanımlarda ivedi idrar hissini, sık idrara gitmeyi ve acıma gibi yakınmaları ortadan kaldırır.

Elektrik Stimülasyonu, Fizik tedaviyi yapamayan hastalarda ilaç tedavisine ek olarak fizik tedavi uzmanlarınca uygulanır. Pelvik taban kaslarından elektrik akımı geçirilmesi kasların kasılmasına ve mesanenin gevşemesine neden olur. Bu yöntem hastalar ve hekimler tarafından pek tercih edilmez.

Cerrahi Tedavi: Operasyonda hastanın gevşemiş kas yapısı cerrahi teknikler kullanılarak sıkılaştırılır ve idrar torbası boynundaki gevşeklik giderilir.

Hangi ameliyatın seçileceği hastanın eşlik eden şikayetlerine, cerrahın deneyimine göre değişir.

İdrar Torbasının Aşırı Kasılmasına Bağlı İdrar Kaçırma = Urge İnkontinans:

Yaşla birlikte artan oranda görülen bu tip idrar kaçırmada hasta kuvvetli bir işeme isteği duyar ve idrarda kaçma olur. Bazen felç ya da multıple skleroz gibi hastalıklarda olur. Öksürme ve gülme ile birlikte olmaz, mesane çok doluyken daha sık görülür. Bu tip kaçırmada problem mesanedeki duyu bozukluğudur.

Tanıda sistometri denilen tetkik kullanılır.

Tedavide ilaçlar ve davranış modifikasyonu birlikte kullanılır. Antikolinerjik ilaçlar bu amaçla kullanılır. Maalesef bu tedavinin ağız kuruluğu, kabızlık, çarpıntı, bulanık görme gibi yan etkileri vardır. Bu yan etkiler nedeniyle hastalar uzun süre bu tedavileri kullanamazlar.

Davranış tedavisinde hasta saat başı idrarı gelmese de tuvalete gider. 1 hafta sonra süre 15 dakika artırılır. Böylece aralıklar 3 saatlik olana kadar haftalık artışlarla devam eder. Davranış tedavisine felçli, multiple sklerozlu hastalar iyi cevap vermezler çünkü sorun mesanenin kendi arzusu ile çalışması değil sinir sistemindeki hasardan kaynaklanır.