HPV ENFEKSİYONU NASIL BULAŞIR?
Kadın hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. İrem Yengel, hem kadınları hem de erkekleri ilgilendiren HPV enfeksiyonları ile ilgili tüm detayları anlatıyor.
İnsan papilloma virüsü olarak da bilinen HPV, hem erkekleri hem de kadınları etkileyebilen yaygın ve oldukça bulaşıcı bir virüstür. Yüzden fazla türü olup çoğu semptom oluşturmaz ve zamanla geçerler. Bununla birlikte bazı tipleri siğillere veya genital bölgede kanserlere sebep olabilmektedir.
Nasıl bulaşır?
HPV ciltten cilde temas yoluyla bulaşır. Virüsü olan biriyle vajinal, anal veya oral cinsel ilişki yoluyla enfekte olabilirsiniz. Enfekte bir kişinin penisi, vajinası veya dış cinsel organı ile temas yoluyla yayılır. Prezervatif kullanmak her zaman bulaşmayı engellemez çünkü virüs kondomla kapatılmayan genital bölgeden de bulaşabilir.
HPV sadece cinsel ilişki yoluyla bulaşmayan bulaşıcı bir hastalıktır. Umumi tuvaletler, hamamlar ve saunalar da virüsün yayıldığı yerlerdir. Nadir olarak iç çamaşırı veya havlu paylaşımı da bulaşmaya sebep olabilir.
Kaç tipi vardır?
HPV aşısı, çoğu kansere neden olan HPV türlerine ve siğillere neden olan HPV türlerine karşı geliştirilmiştir. HPV aşıları içinde, dörtlü ve dokuzlu aşılar mevcuttur.
Dörtlü HPV aşıları, rahim ağzı kanserlerinin yüzde 70-80'ine neden olan HPV tip 16 ve 18'i hedeflerken; dokuzlu HPV aşısı ise, kanserlerin yüzde 88-90'ına neden olan HPV tip 16, 18, 31, 33, 45, 52 ve 58 enfeksiyonlarına karşı yüzde 100 koruma sağlar. Ayrıca dörtlü ve dokuzlu aşılar, genital siğillerin yüzde 90'ından sorumlu olan HPV 6 ve 11'e karşı yüzde 100 ek korumaya sahiptir.
Siğil yapan ve kanser yapan tipleri nelerdir?
Rahim ağzı kanserlerinin yaklaşık yüzde 80-90'ı HPV tip 16 ve 18 ile ilişkilidir. Ayrıca kadınlarda sık görülen genital siğiller de HPV tip 6 ve 11 ile ilişkilidir. HPV tip 6 ve 11, genital siğillere neden olur ancak kansere neden olmaz.
Genital siğil yaparsa tedavisi nasıl olmalıdır?
Siğil yaygınlığına göre tedavi şekli değişebilir. Yaygın durumlarda genellikle elektrokoter, lazer veya krioterapi ile siğiller yok edilir.
Siğilleri yok etmek için veya tekrar çıkmasını engellemek kullanılan krem ve solüsyonlar ise doğrudan lezyonlara uygulanır ve genellikle onları tedavi etmek için tekrarlanan uygulamaları gerektirir. Doktorunuz, hastanın siğilerinin durumuna göre tedavinin türüne ve süresine karar verir.
Kanser yapan tipleri bulaşırsa takibi ve tedavisi nasıl olmalıdır?
Rahim ağzı kanseri olarak da bilinen rahim ağzı kanseri, dünya çapında kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biridir. Her yıl 500.000'den fazla kadına hastalık teşhisi konmakta ve 250.000'den fazla kadın bu hastalıktan hayatını kaybetmektedir.
Rahim ağzı kanseri vakalarının yüzde 80'i düşük ve orta gelirli ülkelerde görülmektedir. Rahim ağzı kanserini önlemek mümkündür. Koruyucu önleyici sağlık, düzenli doktor kontrolü ve HPV aşısı kanserle mücadelede etkili yöntemlerdir.
HPV aşıları tipleri ve kimlere uygulanabilir?
HPV aşısı için hedef kitle; cinsel olarak aktif olmayan yani HPV virüsüne maruz kalmamış 11-12 yaş arası kız ve erkek çocukları ifade eder. Ancak kadınların aşı olabilmesi için herhangi bir üst sınır yoktur. 9 yaşın üzerindeki her kız veya kadın aşı olabilir. 9-25 yaş arası erkekler aşılanabilir.
HPV aşısı HPV ile ilişkili; servikal displazi, tümörler, rahim ağzı kanseri, genital siğilleri (genital siğiller) ve anogenital prekanseröz lezyonları önlemek için kullanılır. Aşılamadan sonra kanser taramasına devam edilmelidir.