Eyvah ! çocuğum hırsız mı olacak?

Bazı çocuklar (7-8 yaşına kadar) başkalarına ait olan eşyaları izinsiz alıp kullanabilmektedir. Bu davranış sık sık tekrarlanmadığı halde 8 yaşına kadar bir davranım bozukluğu olarak değerlendirilmez. Çünkü bu yaş gurubu çocuklarında ''Sahiplik'' yani ''Mülkiyet'' duygusu henüz tam olarak gelişmemiştir. Ancak çocuk ilkokul çağına gelmişse ve sıklıkla başkalarına ait olan eşyaları izinsiz ve gizlice alıyorsa bu durum çocuğunuzda davranım bozukluğu olduğunu gösterir.

Eyvah ! çocuğum hırsız mı olacak?

Çalma davranışının nedenlerini ararken çocuğun yaşı, bilişsel gelişimi, neyi çaldığı ve bununla hangi ihtiyacını karşıladığını göz önünde bulundurmalıyız. Bireyin bir başkasına ait olan bir şeyi izin almaksızın alma davranışına çalma denir.

 

Çocuklarda çalma davranışı bilişsel gelişim dönemlerine göre ele alınır. İlk çocukluk yıllarında (3-4 yaş) görülen çalma davranışının nedeni çocuktaki toparlama eğilimidir. Çünkü çocuk bu yaşta hâlâ mülkiyet kavramını kazanmamıştır. Anaokulu döneminde ise henüz çocuk benmerkezciliğine sahip olduklarından her şey benim için ve bana hizmet ediyor anlayışıyla davranırlar. Bu yüzden bu yaşlardaki izinsiz almalara da bilinçli bir çalma diyemeyiz. 7 yaşından sonra ise çocuk artık bana ait, bana ait değil kavramını kazanır. Yani bu yaştan sonra çalma davranışı uyum ve davranış bozukluğu olarak ele alınır.

 

8 yaş ve sonrasında gözlenen çalma davranışlarının altında yatan nedenlere baktığımızda; ebeveyn tutumları, kıskançlık, rekabet, sevgisizlik, ilgisizlik, değersizlik ve özgüven eksikliği gibi etkenlerle karşılaşırız.

 

Çocuğa karşı katı ve aşırı disiplinli davranmak, onu başkalarıyla kıyaslamak, paraya aşırı değer vermek, hatalı davranışları maddiyatla cezalandırmak, parayı çocuğa karşı bir tehdit olarak kullanmak, çocuğun ihtiyaçlarının karşılanmaması ve önceki çalma davranışlarının farkında olmadan pekiştirilmesi gibi ebeveyn tutumları çalma davranışının ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.

 

Çalma davranışı, çocuğun ebeveynleriyle hesaplaşmasının bir yolu olabilir. Depresyon, yeni doğan kardeşe duyulan kıskançlık veya öfkenin çocukta yarattığı stresin göstergesi olabilir. Örn; eşine kızan bir annenin çocuğa bağırması çocukta bu davranışı tetikleyebilir.

Bu makale 20 Kasım 2023 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Uzm. Kl. Psk. Deniz Kurt

Marmara Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümünden 2014 yılında mezun oldum.  Özel okulların rehberlik servislerinde 5 yıl boyunca psikolojik danışman olarak görev yaptım. Bu süre zarfı içerisinde ebeveynlere ve öğretmenlere çeşitli konularda danışmanlık ve psikoterapi hizmetleri sundum, eğitimler verdim, dergi yazıları yazdım ve çocuklarla kaygı sorunları, davranış bozuklukları, dikkat ve öğrenme problemleri üzerine çalışmalar gerçekleştirdim. Çalışma hayatıma devam ederken bir yandan da Klinik Psikoloji Yüksek Lisans programını bitirdim.  Yüksek lisans sürecimde eğitim aldığım üniversitenin Psikoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde yetişkin danışanlarla süpervizyon kapsamında görüşmeler gerçekleştirdim. Ardından çocuk, ergen ve yetişkin psikoloğu olarak görev yapmaya başladım.  9 senedir çocuk, ergen ve yetişkin ...

Etiketler
Çocuklarda hırsızlık
Uzm. Kl. Psk. Deniz Kurt
Uzm. Kl. Psk. Deniz Kurt
İstanbul - Klinik Psikolog
Facebook Twitter Instagram Youtube