Erken süt dişi kayıplarında yer tutucu apareyler

Süt dişleri  neden önemlidir  ?

Süt dişleri, daimi dişlerin sağlıklı olarak oluşup sürmelerini sağlayan çok önemli rehberlerdir. Daimi dişlerin oluşumu ve çenelerin gelişimi esnasında hem fonksiyonu sağlarlar hem de kalıcı dişlerin sürecekleri yolu oluştururlar. Çocuğun konuşması, beslenmesi ve alttan gelecek daimi dişlere yer tutması açısından çok önemlidirler. Bu sebeplesüt dişlerine "nasıl olsa değişecek önemsiz dişler" gözüyle bakmak çocuğumuzun gelecekteki diş sağlığını büyük ölçüde tehlikeye sokar. 

Her süt dişi'nin ağızda kalacağı belli bir süre vardır ve bu süre .içerisinde  süt dişleri beslenme, yer tutma , çenelerin büyüme ve gelişimine rehberlik etme gibi çok önemli fonksiyonlar üstlenirler. O nedenle süt dişlerindeki çürükler en erken aşamada mutlaka restore edilmeli eğer çürük çok derin ve diş kanal tedavisi gerektiriyorsa endikasyon dahilinde kanal tedavisi uygulanmalıdır. Yani dişi çekmeden olabildiğince sağlıklı bir şekilde düşme yaşı gelene kadar ağızda tutulmaya çalışılmalıdır. Fakat çocuğun tedavilerden korkması, ağzını açmaması yada  dişe kanal tedavisi dahi yapılamayacak boyutlarda kök erimesi ile  hekime başvurulması  gibi tedavi şansının kalmadığı durumlarda süt dişinin çekilmesi gündeme gelmektedir. Bazen düşme çarpma gibi durumlarda da özellikle üst ön dişlerde  süt dişlerinin erken kaybı söz konusu olmaktadır. Böyle durumlarda alttan daimi diş sürene kadar mutlaka yer tutucu bir aparey uygulanmalıdır. Bu apareyler takıp çıkartılabilen (hareketli) yada sabit apareyler olarak ikiye ayrılırlar. Eğer erken kaybedilmiş süt dişi sayısı çok ise genellikle hareketli apareyler uygulanır. Sabit apareyler ağızdan çocuk yada ebeveyn tarafından çıkarılamadıkları için daha etkili olurlar. 

  İltihaplı yada çürümüş bir süt dişi, altında gelişen daimi dişin oluşumunu yavaşlatır veya bozar. Ön dişleri  çürük nedeniyle tamamen  harap olmuş bir çocukta estetik ve konuşma bozukluğunun yanında beslenme bozuklukları da ortaya çıkacaktır. Dişli hazırlanacak hareketli bir yer tutucu,  ön süt dişlerini erken kaybetmiş bir çocukda hem beslenme, konuşma hemde  olası psikolojik sorunları ortadan kaldıracaktır. Erken kaybedilmiş ve yeri korunmamış süt dişleri ileride daha ciddi ortodontik sorunlara da  yol açabilmektedir.

Kalıcı dişlerin ortalama sürme zamanları

Ön keserler	5-8 yaş
Yan keserler	6-9 yaş
Kaninler	10-12 yaş
Birinci küçük azı	9-10 yaş
İkinci küçük azı	11-12 yaş
Birinci büyük azı	6 yaş
İkinci büyük azı	11-12 yaş
Üçüncü büyük azı	17-20 yaş

 Sabit yer tutucu örnekleri         

Hareketli (takıp çıkartılabilen) yer tutucu örnekleri

Bu apareyler çoğu çocuk tarafından rahatlıkla tolere edilip kullanılmaktadır ama unutulmamalıdır ki tedavisi yapılarak yerinde korunulmuş bir süt dişi en iyi yer tutucudur. Çocuklarımıza günde 2-3 kez beslenme sonrasında mutlaka dişlerini fırçalatalım, onları mümkün olduğunca fast food ve asitli içeceklerden uzak tutalım, gıda boyalı,  katkılı, glükoz ve früktoz şurubu içeren renkli, albenili yapışkan şekerleri mümkün olduğunca yedirmeyelim. Sağlıklı dişler mutlu gülüşler dileğimle.