90 lı yılların ortalarından itibaren ebeveynlerin yaşadığı ergenlik problemleri daha bir başa çıkılmaz oldu. Sorun yaşayan aileler de en sık karşılaşılan iki davranış şekli belirlenmiştir. İlk olarak aşırı koruyu ebeveyn diye adlandırılan davranış seklidir. Bu davranış şeklinde, aileler çocuklarına yaşlarının getirdiği sorumluluklar vermek yerine, onların her işini yaparak aslında çocuklarına zarar vermektedir. Hiçbir sorumluluk almayan çocuk, ileride kendi işini yapamayan ergen, bir aşama sonrasın da ise başkalarına muhtaç bir birey olacaktır. İnsanlar hata yaparak tecrübe kazanır. Kendi çocuklarınıza hata yapabilmek için alan bırakmazsanız ileride daha büyük hatalar yapmasına neden olacaksınız.
Aşırı koruyucu aileler sebebi ile bugün yeni bir tabir ile karşı karşıyayız. ‘Geç Ergenlik’. Bu tanımın içine giren yaş grubu ise 20-25 tir. Şaka gibi geliyor hepimize ama bugün karşılaştığımız durum maalesef bu. Korumacı ailelerin baskıcı tutumu sebebi ile erken yaşlardan itibaren sorumluluk alamayan gençler, zaman geçtikçe üstlenmesi gerekenlerden de kaçarak bu sürece olumsuz yönde katkı sağlamışlardır. 20 ile 25 yaşları arasında karakteri bu şekilde oturan birey ise hayata adım atma konusunda hep bir adım geride kalacak, yaşıtları ile ilişki kurmakta zorlanacak, hatta eş seçiminde de kendi alışkanlıklarını devam ettirebilecek eş arayacaktır. Örneğin, erkeklerin kendilerine aynı anneleri gibi davranan, ev içi hiçbir işe el attırmayan eş seçmeleri gibi. Bu tarz bir evlilik başlangıçta erkek için ideal görünse de, bir süre sonra iki tarafta birbirini suçlayacak malzemeleri önceden hazırlamış olur. Kadın, kendisine yardımcı olabilecek eş isterken, erkek ise kendisine çocuğu gibi davranan değil eşi gibi davranabilecek kadın isteyecektir.
Aşırı koruyucu olan aileler neler yapmalı?
Öncelikle problem sizde bir kere bunun farkına varalım. Çocuğunuzun oyuncaklarını toplayarak, odasını temizleyerek, gitmek istediği yere kendisinin gitmesini engelleyip internet başındaki zamanına ses çıkarmazsanız, kendinize asosyal, kendine güveni olmayan ve her zaman ailesine bağımlı bir çocuk yaratmış olursunuz. İlk olarak çocuğunuzun yaş grubuna uygun sorumluluk almasına izin vermek zorundasınız. İlk başlarda yapamayabilir, yanlış yapabilir, istediğiniz gibi olmayabilir ama kendi başına yapmasına izin verin. Daha sonra verdiğiniz sorumluluğun arkasında durun. Ergen bir genç ile başa çıkmaya çalışırken devamlı hata yapabileceklerini ve sizin vereceğiniz tepkiye göre davranış geliştireceklerini unutmayın. Tepkileriniz olumsuz ve sert olursa çocuğunuz denemekten vazgeçecektir. Olumlu davranışlarını ise mutlaka ödüllendirin. Bu ödül sadece para verin anlamına gelmesin. Çocuğunuzun maddi ve manevi olarak her zaman sizin desteğinize ihtiyacı var. Çocuğunuz hata yapmasına rağmen desteğinizi hissederse, hem size güven duyacak hem de kendisine güvenecektir.
Diğer problemli aile davranışı ise aşırı serbest davranan ailelerdir. Bu tarz ailelerin çocuklarında ise aşırı kendine öz güven görülmektedir. Bu noktada aileler çocukları ile ilgilenmemek ve onlarla uğraşmamak için hayatlarına dahil olmak yerine onları gereksiz ve fazlaca teşvik ederek zarar vermektedirler. Bu noktada ergen olan çocuğunuz, içi boş olan özgüveniyle sürekli hata yapacak ve her seferinde desteklendiği için kendi eksiklerinin farkına varamadan büyüyecektir. Bu şekilde yetişen birey, hataları başkalarında arayacaktır. Ailesi olarak en büyük payı da size çıkaracaktır.
Aile olarak çocuklarınızın hayatında yer almak zorundasınız. Ergen olan çocuğunuz ailenizdeki otorite figürlerini bilmeli ve davranışlarının sınırlarını öğrenmelidir. Çocuk hayatındaki en önemli manevi destek olan ailesini yanında hissetmelidir. Yaşayabileceği manevi eksiklikten dolayı dışardaki tehlikelere daha fazla açık olacaktır. Bu gençler de alkol ve madde bağımlılıkları daha fazla görülmekte, tedavisi de daha zor olmaktadır.
Genel olarak ergenlik dönemi sorunlu, çatışmalı ve bireyin kişiliğinin oturduğu bir dönemdir. Bu dönemde ki en önemli pay aileye aittir. Ailelerin davranışları ve yaklaşımları, ergen olan çocuğun bütün hayatını etkileyeceğini unutmayın. Çocuğunuza vereceğiniz her sorumluluğun onu hayata hazırlayacağını, ileride karşılaşacağı problemleri çözme konusunda yardımcı olabileceğini aklınızdan çıkarmayın. Çocuklarınızı dışarıya çıkarmamak için internet bağımlısı olmalarına izin vermeyin. Onların hayatına dahil olmamaktan ya da aşırı şekilde dahil olmaktan kaçının. Onlarında birer birey olduğunu, aranızda sınırlar olması gerektiğini, yeteri kadar alana ihtiyaçları olduğunu unutmayın.
