– **Güven sorunu:** Ergenler, anne babalarının kendilerine güvenmediğini, onlara yeterince özgürlük tanımadığını, onları kontrol etmeye çalıştığını düşünebilirler. Bu da ergenlerin anne babalarına karşı isyankar, gizli, yalan söyleyen bir tutum sergilemelerine neden olabilir. Örneğin, ergen arkadaşlarıyla dışarı çıkmak istediğinde, anne babası onun nereye gittiğini, kiminle gittiğini, ne zaman döneceğini sormakta, onu aramakta, ona izin vermemekte veya kısıtlamaktadır. Bu durumda, ergen anne babasına karşı kızgın, küskün, güvensiz hissedebilir. Ya da anne babasına yalan söyleyerek, gizlice arkadaşlarıyla buluşmayı tercih edebilmektedir.
– **Beklenti sorunu:** Ergenler, anne babalarının kendilerinden çok yüksek veya çok düşük beklentileri olduğunu, onları yeterince tanımadığını, onlara değer vermediğini, onları başkalarıyla karşılaştırdığını düşünebilirler. Bu da ergenlerin anne babalarına karşı kaygılı, stresli, başarısız, yetersiz, öfkeli bir tutum takınmalarına yol açabilir. Örneğin, ergen okulda başarılı olmak istemektedir, ancak anne babası onun notlarını sürekli eleştirmekte, onun daha iyi yapabileceğini, onun arkadaşlarının daha başarılı olduğunu söylemektedir. Bu durumda, ergen anne babasına karşı baskı, korku, suçluluk, öfke duyabilir. Ya da anne babasına karşı ilgisiz, umursamaz, vurdumduymaz olabilir.
– **Değer sorunu:** Ergenler, anne babalarının kendilerinin değer, inanç, tutum, ilgi, tercih gibi konularda farklı olduğunu, onlara saygı duymadığını, onları anlamadığını, onları değiştirmeye çalıştığını düşünebilirler. Bu da ergenlerin anne babalarına karşı çatışmacı, inatçı, dirençli, mesafeli bir tutum göstermelerine neden olabilir. Örneğin, ergen müzik, sanat, spor gibi alanlara ilgi duymaktadır, ancak anne babası onun bu alanlarda vakit harcamasını boşa zaman kaybı olarak görmekte, onun sadece ders çalışmasını, akademik başarıya odaklanmasını istemektedir. Bu durumda, ergen anne babasına karşı anlaşılmaz, değersiz, baskı altında hissedebilir. Ya da anne babasına karşı isyankar, asi, inatçı olabilir.
– **İletişim sorunu:** Ergenler, anne babalarının kendileriyle yeterince iletişim kurmadığını, onlara zaman ayırmadığını, onları dinlemediğini, anlamaya çalışmadığını, yargıladığını, eleştirdiğini, suçladığını düşünebilirler. Bu da ergenlerin anne babalarına karşı iletişimden kaçınan, kapalı, suskun, yalnız, mutsuz bir tutum benimsemelerine neden olabilir. Örneğin, ergen duygu, düşünce, sorun, hayal, plan gibi konuları anne babasıyla paylaşmak istemektedir, ancak anne babası onunla ilgilenmemekte, ona kulak asmamakta, onu kesintiye uğratmakta, onu anlamamakta, yargılamakta, eleştirmekte, suçlamaktadır. Bu durumda, ergen anne babasına karşı ilgisiz, yalnız, mutsuz, kızgın hissedebilir. Ya da anne babasına karşı kendini kapatır, onunla konuşmaz, ondan uzaklaşır.
Ergenler Anne Babaları ile Yaşadıkları Sorunların Altında Yatan Nedenler Neler?
Ergenler anne babaları ile yaşadıkları sorunların altında yatan nedenler, hem ergenlerin hem de anne babaların fizyolojik, psikolojik, sosyal ve kültürel faktörlerle ilgilidir. Bu faktörler şöyle sıralanabilir :
– **Ergenlerin fizyolojik değişimleri:** Ergenlik döneminde, ergenlerin vücutlarında hormonlar, büyüme, cinsel olgunlaşma gibi hızlı ve büyük değişimler yaşanır. Bu değişimler, ergenlerin beden algılarını, duygu durumlarını, davranışlarını etkiler. Ergenler, bedenlerindeki değişimlere uyum sağlamakta zorlanabilir, kendilerini çirkin, yetersiz, garip hissedebilir, beden imajı sorunları yaşayabilir. Ergenler, duygu durumlarında dalgalanmalar, ani öfke patlamaları, depresif belirtiler, kaygı bozuklukları yaşayabilir. Ergenler, davranışlarında riskli, saldırgan, asi, isyankar, deneme yanılma eğilimleri gösterebilir.
– **Ergenlerin psikolojik değişimleri:** Ergenlik döneminde, ergenlerin zihinlerinde bilişsel, duygusal, sosyal ve ahlaki açılardan gelişimler olur. Bu gelişimler, ergenlerin düşünce yapılarını, duygu ifadelerini, sosyal ilişkilerini, ahlaki yargılarını etkiler. Ergenler, düşünce yapılarında soyut, mantıksal, eleştirel, yaratıcı, idealist düşünmeye geçerler. Ergenler, duygu ifadelerinde yoğun, karmaşık, çelişkili, değişken duygular yaşarlar. Ergenler, sosyal ilişkilerinde arkadaşlara, akranlara, romantik ilişkilere daha çok önem verirler.
– **Ergenlerin sosyal değişimleri:** Ergenlik döneminde, ergenlerin sosyal çevreleri genişler, arkadaşlar, akranlar, romantik ilişkiler daha önemli hale gelir. Ergenler, sosyal çevrelerinden kabul, onay, destek, aidiyet, sevgi gibi ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırlar. Ergenler, sosyal çevrelerinden etkilenerek, yeni değer, inanç, tutum, davranış, ilgi, tercih gibi özellikler geliştirirler. Ergenler, sosyal çevreleriyle uyum sağlamak için, anne babalarından farklılaşmaya, bağımsızlaşmaya, bireyselleşmeye çalışırlar.
– **Ergenlerin kültürel değişimleri:** Ergenlik döneminde, ergenlerin kültürel kimlikleri şekillenir, kültürel değer, inanç, norm, gelenek, görenek gibi unsurları öğrenir, benimser, uygular veya reddederler. Ergenler, kültürel kimliklerini oluşturmak için, anne babalarının kültürüne bağlı kalabilir, onu sorgulayabilir, ondan uzaklaşabilir veya farklı bir kültüre yönelebilirler. Ergenler, kültürel kimliklerini ifade etmek için, kültürel semboller, kıyafetler, müzikler, diller, sanatlar gibi araçları kullanabilirler.
Ergenler Anne Babaları ile Yaşadıkları Sorunları Nasıl Çözebilirler?
Ergenler anne babaları ile yaşadıkları sorunları çözmek için, hem ergenlerin hem de anne babaların birlikte çalışması, iletişim kurması, anlayış göstermesi, saygı duyması, destek olması gerekir. Bu amaçla, şu önerileri uygulayabilirler :
– **Güven sorununu çözmek için:** Anne babalar, ergenlere güven vermeli, onlara yeterince özgürlük tanımalı, onları kontrol etmekten, müdahale etmekten kaçınmalı, onlara seçim yapma hakkı sunmalı, onların kararlarına saygı duymalı, onlara yalan söylememeli, gizli saklı iş yapmamalıdır. Ergenler, anne babalarına güvenmeli, onlara dürüst olmalı, onlara yalan söylememeli, gizli saklı iş yapmamalı, onların kurallarına, sınırlarına, beklentilerine uymalı, onlara karşı saygılı olmalı, onlara karşı gizli arkadaşlık, madde kullanımı, cinsel ilişki gibi riskli davranışlardan kaçınmalıdır.
– **Beklenti sorununu çözmek için:** Anne babalar, ergenlerin başarı baskısı yapmamalı, onları yeterince tanımalı, onlara değer vermeli, onları başkalarıyla karşılaştırmamalı, onların yeteneklerini, ilgilerini, tercihlerini desteklemeli, onlara fırsatlar sunmalı, onların başarılarını kutlamalı, onların hatalarını affetmeli, onlara yardımcı olmalıdır. Ergenler, anne babalarının beklentilerini anlamalı, onlara karşı kaygılı, stresli, başarısız, yetersiz, öfkeli olmamalı, onların desteğini, yardımını, rehberliğini almalı, onlara karşı ilgisiz, umursamaz, vurdumduymaz olmamalı, onlara karşı başarılarını paylaşmalı, hatalarını kabul etmeli, onlardan özür dilemelidir.
– **Değer sorunu çözmek için:** Anne babalar, ergenlerin değer, inanç, tutum, ilgi, tercih gibi konularda farklı olabileceğini kabul etmeli, onlara saygı duymalı, onları anlamaya çalışmalı, onları değiştirmeye çalışmamalı, onlara seçenekler sunmalı, onların farklılıklarını zenginlik olarak görmeli, onlara karşı açık, dürüst ve saygılı bir iletişim kurmalıdır. Ergenler, anne babalarının değer, inanç, tutum, ilgi, tercih gibi konularda farklı olabileceğini kabul etmeli, onlara saygı duymalı, onları anlamaya çalışmalı, onlara karşı çatışmacı, inatçı, dirençli, mesafeli olmamalı, onlara karşı açık, dürüst ve saygılı bir iletişim kurmalıdır.
– **İletişim sorunu çözmek için:** Anne babalar, ergenlerle yeterince iletişim kurmalı, onlara zaman ayırmalı, onları dinlemeli, anlamaya çalışmalı, yargılamamalı, eleştirmemeli, suçlamamalı, onlara karşı ilgili, sıcak, yakın olmalı, iletişim kurarken açık, net, doğru, uygun ve saygılı bir dil kullanmalı, onlara karşı bağırıp çağırmamalı, hakaret etmemeli, küfür etmemelidir. Ergenler, anne babalarıyla yeterince iletişim kurmalı, onlara zaman ayırmalı, onları dinlemeli, anlamaya çalışmalı, yargılamamalı, eleştirmemeli, suçlamamalı, onlara karşı ilgili, sıcak, yakın olmalı, iletişim kurarken açık, net, doğru, uygun ve saygılı bir dil kullanmalı, onlara karşı bağırıp çağırmamalı, hakaret etmemeli, küfür etmemelidir.
Sonuç
Ergenlik, hem ergenlerin hem de anne babaların yaşadığı zorlu bir dönemdir. Bu dönemde, ergenler anne babaları ile çeşitli türde sorunlar yaşayabilirler. Bu sorunlar, ergenlerin fizyolojik, psikolojik, sosyal ve kültürel değişimleriyle, anne babaların bu değişimlere uyum sağlamakta zorlanmalarıyla ilgilidir. Bu sorunları çözmek için, ergenler ve anne babalar birlikte çalışmalı, iletişim kurmalı, anlayış göstermeli, saygı duymalı, destek olmalıdır. Bu şekilde, ergenlik dönemi, hem ergenlerin hem de anne babaların gelişimine, mutluluğuna, sağlığına katkı sağlayan bir dönem haline gelebilir.
